Ngành thép Trung Quốc có thể tiếp tục đối diện với một năm đầy thách thức

Sự mất kết nối giữa các dữ liệu kinh tế tích cực và thực tế ảm đạm của thị trường bất động sản cho thấy một năm đầy thách thức đang chờ đợi các nhà sản xuất thép của Trung Quốc. Điều này cũng làm gia tăng áp lực lên chính phủ trong việc cắt giảm sản lượng ngành thép vốn phụ thuộc nhiều vào chi tiêu cho bất động sản – lĩnh vực hiện không còn giữ được sức tăng trưởng như trước, theo Bloomberg.

Sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán và khi thời tiết ấm hơn vào mùa xuân, hoạt động xây dựng thường gia tăng trong nền kinh tế có tính chu kỳ cao của Trung Quốc. Tuy nhiên, giá thép cây trên sàn giao dịch Thượng Hải – loại thép được sử dụng nhiều trong xây dựng – đã giảm xuống mức thấp nhất trong 6 tháng vào tuần trước, thấp hơn hơn 10% so với cùng kỳ năm ngoái.

Nguyên nhân chính đến từ sự sụt giảm mạnh của một chỉ số quan trọng trong lĩnh vực nhà ở tại Trung Quốc: số lượng công trình khởi công mới trong tháng 1 và 2 giảm tới 30%, theo nhà phân tích Lawrence Zhang của Wood Mackenzie Ltd. Đây là phân khúc tiêu thụ thép nhiều nhất và cũng là mức khởi đầu tệ nhất của năm trong hơn hai thập kỷ qua.

Số lượng nhà xây mới tại Trung Quốc ở mức thấp nhất trong vòng hai thập kỷ (Nguồn: Cục Thống kê Trung Quốc, Bloomberg, đơn vị: triệu mét vuông mặt sàn)

Dù khủng hoảng bất động sản kéo dài đang tác động tiêu cực đến ngành thép, nền kinh tế Trung Quốc vẫn có một số dấu hiệu tích cực. Đầu tư tài sản cố định đã tăng tốc trong hai tháng đầu năm nhờ chi tiêu của nhà nước, trong khi chỉ số PMI ngành xây dựng cũng quay trở lại mức mở rộng trong tháng 2.

Chính phủ Trung Quốc đã cam kết đạt mục tiêu tăng trưởng 5%, trong đó có việc tăng mức thâm hụt ngân sách lên kỷ lục trong năm nay. Các khoản chi tiêu công được đẩy mạnh thông qua trái phiếu địa phương, chủ yếu phục vụ cho cơ sở hạ tầng, và tốc độ phát hành nợ hiện cũng nhanh hơn so với thường lệ.

Tuy nhiên, thị trường không đặt quá nhiều kỳ vọng vào các số liệu tổng thể mà tập trung vào thực trạng chi tiết của lĩnh vực bất động sản.

"Những dữ liệu cụ thể này phản ánh chính xác hơn về động lực thị trường, lấn át các chỉ số vĩ mô tích cực," ông Zhang nhận định.

Việc ổn định lĩnh vực bất động sản vẫn là một trong những ưu tiên hàng đầu của chính phủ, và việc giảm số lượng dự án nhà ở mới có thể giúp cân bằng cung cầu trong dài hạn. Nhưng điều này lại không có lợi cho thị trường thép, vốn phụ thuộc chủ yếu vào ngành xây dựng.

Dù nhu cầu thép hiện nay đang chuyển dần sang lĩnh vực xây dựng cơ sở hạ tầng thay vì các dự án bất động sản tư nhân, mức tiêu thụ kim loại này cũng ngày càng giảm khi nền kinh tế phát triển và chuyển hướng sang các ngành công nghệ cao. Bắc Kinh cũng ưu tiên thúc đẩy tiêu dùng thay vì đầu tư, đồng thời tập trung vào các lĩnh vực công nghệ thay vì các ngành công nghiệp truyền thống.

Trên thực tế, tại các kỳ họp quốc hội gần đây, sáng kiến duy nhất liên quan đến ngành thép mà chính phủ Trung Quốc đưa ra chỉ là cam kết cắt giảm sản lượng. Điều này phản ánh rõ triển vọng không mấy lạc quan của ngành công nghiệp thép trong dài hạn.

H.Mĩ