Ngành chiếu sáng bước vào kỷ nguyên số và xanh

Hội nghị Khoa học Chiếu sáng Toàn quốc 2025 do Hội Chiếu sáng Việt Nam tổ chức diễn ra trong hai ngày 29–30/5/2025 tại TP. Huế

Diễn ra trong hai ngày 29–30/5/2025 tại TP. Huế, Hội nghị Khoa học Chiếu sáng Toàn quốc 2025 do Hội Chiếu sáng Việt Nam tổ chức, đã khẳng định rõ định hướng phát triển tất yếu của ngành: chuyển đổi số – chuyển đổi xanh. Sự kiện không chỉ là diễn đàn khoa học, mà còn là cầu nối giữa doanh nghiệp, nhà quản lý và giới nghiên cứu, quy tụ gần 200 đại biểu trong nước và quốc tế cùng hàng loạt sản phẩm công nghệ tiên tiến được giới thiệu.

PGS.TS Nguyễn Hồng Tiến – Chủ tịch Hội Chiếu sáng Việt Nam, nhấn mạnh: “Chuyển đổi số là điều kiện sống còn để ngành chiếu sáng bắt kịp xu thế toàn cầu và giữ vững vị thế trong chuỗi cung ứng công nghệ hiện đại.”

PGS.TS Nguyễn Hồng Tiến – Chủ tịch Hội Chiếu sáng Việt Nam

Chuyển đổi số: Tái định hình toàn bộ chuỗi giá trị

Chưa bao giờ ngành chiếu sáng Việt Nam lại đứng trước một cuộc cách mạng sâu rộng như hiện nay. Từ thiết kế, sản xuất, phân phối đến quản lý vận hành, các khâu trong chuỗi giá trị đang được số hóa mạnh mẽ. Những doanh nghiệp đi đầu như Rạng Đông, Hapulico, Signify đã đầu tư lớn vào các công nghệ như IoT, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), tạo nên các hệ sinh thái chiếu sáng thông minh có khả năng điều khiển từ xa, học hỏi hành vi người dùng và tối ưu hóa năng lượng theo thời gian thực.

Các đô thị như Hà Nội, TP.HCM, Huế… đang từng bước triển khai hệ thống đèn đường tự điều chỉnh độ sáng theo thời gian, thời tiết và lưu lượng giao thông – giúp tiết kiệm đến 30% điện năng và chi phí bảo trì.

Ở quy mô doanh nghiệp, việc tích hợp các hệ thống quản trị số như ERP, CRM không chỉ nâng cao hiệu quả vận hành mà còn chuyển dịch mô hình kinh doanh từ bán thiết bị đơn lẻ sang cung cấp giải pháp chiếu sáng tổng thể, hướng tới trải nghiệm người dùng và phát triển bền vững.

Tuy nhiên, khoảng cách số giữa doanh nghiệp lớn và nhỏ đang tạo ra thách thức đáng kể. Phần lớn doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) vẫn thiếu nguồn lực tài chính và nhân lực công nghệ, dẫn đến triển khai chuyển đổi chậm hoặc nửa vời.

Hội nghị quy tụ gần 200 đại biểu trong nước và quốc tế

Chuyển đổi xanh: Từ nhu cầu môi trường đến lợi ích kinh tế

Cùng với số hóa, xu hướng xanh hóa chiếu sáng đang trở thành trụ cột phát triển thứ hai của toàn ngành. Đây không chỉ là lời đáp lại các cam kết môi trường quốc tế, mà còn là động lực nội tại nhằm tiết kiệm năng lượng, giảm chi phí vận hành và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Nhiều đô thị như Hà Nội, Hải Phòng, TP.HCM… đang thay thế hệ thống chiếu sáng công cộng bằng đèn LED hiệu suất cao, giảm tiêu thụ điện từ 30–70%. Ngoài ra, các mô hình đèn LED tích hợp pin mặt trời, cảm biến môi trường và IoT đã chứng minh hiệu quả tại các vùng sâu, vùng xa – nơi hạ tầng năng lượng truyền thống còn yếu.

Hội nghị cũng nhấn mạnh vai trò của các tiêu chuẩn quốc gia mới như QCVN 19:2024/BKHCN, TCVN 11843:2024 trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm và đảm bảo sự đồng bộ trong toàn ngành.

Đáng chú ý, một số doanh nghiệp đang phát triển vật liệu thân thiện môi trường, thiết kế tối ưu vòng đời sản phẩm, và lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái – từng bước hiện thực hóa mục tiêu Net Zero.

Song, hành trình xanh hóa cũng đang đối mặt với những rào cản quen thuộc: chi phí đầu tư cao, thiếu chính sách ưu đãi tài chính, tiêu chuẩn phân tán và nhận thức thị trường chưa đồng đều. Điều này đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ và thống nhất từ Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Không chỉ dừng lại ở chiếu sáng, các hệ thống chiếu sáng thông minh đang dần trở thành hạ tầng nền tảng cho đô thị thông minh, kết nối với mạng lưới dữ liệu đô thị, hệ thống giao thông, camera an ninh và cảm biến môi trường. Chiếu sáng không còn là chi phí mà đang được tái định nghĩa là đầu tư chiến lược để xây dựng đô thị số – đô thị xanh – đô thị đáng sống.

Hàng loạt sản phẩm công nghệ tiên tiến được giới thiệu tại Hội nghị

Tầm nhìn mới cho ngành chiếu sáng Việt Nam

Hội nghị Khoa học Chiếu sáng Toàn quốc 2025 đã khẳng định rõ ràng: ngành chiếu sáng Việt Nam đang bước vào một kỷ nguyên phát triển mới, nơi chuyển đổi số là chìa khóa để tối ưu hóa hiệu quả, còn chuyển đổi xanh là nền tảng cho sự phát triển bền vững lâu dài.

Để hiện thực hóa tầm nhìn này, ngành cần một hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện – từ chính sách tài chính, công nghệ đến đào tạo nhân lực; cần tăng cường đầu tư cho nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ cao; cần thống nhất tiêu chuẩn giữa các địa phương để tạo mặt bằng phát triển đồng bộ; và quan trọng không kém, là nâng cao nhận thức của thị trường và người tiêu dùng về giá trị dài hạn của các giải pháp chiếu sáng thông minh, thân thiện với môi trường.

Khi những điều kiện này được hội tụ, ngành chiếu sáng Việt Nam hoàn toàn có thể bứt phá, không chỉ nâng cao chất lượng phục vụ cộng đồng, mà còn trở thành một mắt xích quan trọng trong tiến trình phát triển kinh tế số, kinh tế xanh và hội nhập quốc tế của đất nước.

Hồ Nga