Ngân sách tài khóa 2026 của Nhật Bản dự kiến tiếp tục tăng cao kỷ lục

Hiện nay, Chính phủ Nhật Bản đang hoàn thiện dự thảo ngân sách cho năm tài chính tiếp theo, sẽ bắt đầu từ ngày 01/04/2026, với tổng quy mô được dự báo vượt quá 120 nghìn tỷ yên (tương đương 800 tỷ USD). Đây là mức cao nhất từ trước đến nay, vượt xa ngân sách ban đầu của năm tài chính hiện nay là gần 115,2 nghìn tỷ yên. Theo dự kiến, Chính phủ Nhật Bản sẽ trình lên Nội các để thông qua vào ngày 26/12 sắp tới.

Theo lý giải của Chính phủ Nhật Bản, sở dĩ ngân sách tài khóa năm tới của nước này tăng cao kỷ lục bởi vấn đề chi phí an sinh xã hội dự kiến sẽ vượt quá ngân sách ban đầu của năm tài chính này do các yếu tố, như dân số già hóa nhanh chóng và việc điều chỉnh tăng chi phí y tế; vấn đề chi phí trái phiếu chính phủ, được sử dụng để trả nợ và lãi trái phiếu chính phủ, cũng dự kiến sẽ tăng do lãi suất tăng. Ngoài ra, ở các lĩnh vực khác, tổng chi phí dự kiến cũng sẽ tăng lên do mức lương và giá cả hàng hóa ngày càng trở nên đắt đỏ hơn.

Chính phủ Nhật Bản dự kiến đề xuất ngân sách kỷ lục cho năm tài chính tiếp theo - Ảnh: VOV/Tokyo

Đặc biệt, trong đề xuất ngân sách của tài khóa 2026, Bộ Quốc phòng đang yêu cầu mức kỷ lục với mức dự kiến khoảng 9 nghìn tỷ yên (tương đương khoảng 60 tỷ USD) nhằm tăng cường năng lực phòng thủ và khả năng phản công. Đây cũng là mức kỷ lục trong lịch sử hiện đại của Tokyo. Trong suốt nhiều thập kỷ, Nhật Bản đã giới hạn ngân sách quốc phòng hàng năm ở mức khoảng 1% tổng sản phẩm quốc nội (GDP - khoảng 5 nghìn tỷ yên). Điều này phản ánh lập trường hòa bình thời hậu chiến của Nhật Bản theo Hiến pháp từ bỏ chiến tranh. Tuy nhiên, Chính phủ Nhật Bản đã đặt mục tiêu vào năm 2022 là tăng dần chi tiêu liên quan đến quốc phòng lên 2% GDP vào năm tài khóa 2025 - 2026, thay vì kế hoạch ban đầu vào năm 2027, trong bối cảnh các thách thức an ninh ngày càng gia tăng.

Trong khi đó, về nguồn thu, các điều chỉnh đang được thực hiện đối với số lượng trái phiếu chính phủ mới sẽ phát hành dựa trên ước tính cuối cùng về nguồn thu thuế cũng như triển vọng củng cố ngân sách. Vấn đề cốt lõi hiện nay là khả năng dự thảo ngân sách năm tài khóa tới có vượt quá ngân sách ban đầu ở mức hơn 28 nghìn tỷ yên của năm tài khóa 2025 hay không.

Theo kế hoạch, Chính phủ Nhật Bản dự kiến sẽ hoàn thiện dự thảo ngân sách năm tới ngay trong tuần này sau khi các cuộc đàm phán về từng khoản mục cụ thể được tổ chức giữa Bộ trưởng Tài chính Katayama Satsuki và các thành viên Nội các khác.

Ngọc Huân/VOV-Tokyo