Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2 yêu cầu tạm dừng cho vay đặt cọc bất động sản

Trong bối cảnh nhiều phản ánh về việc ngân hàng cho vay để khách hàng thanh toán tiền đặt cọc mua bất động sản thông qua các công ty môi giới, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh Khu vực 2 vừa có công văn yêu cầu các ngân hàng thương mại tại TP.HCM và Đồng Nai tạm dừng hoạt động cho vay dạng này, đồng thời cảnh báo loạt rủi ro pháp lý và tín dụng tiềm ẩn.

Theo NHNN Khu vực 2, thời gian qua, cơ quan này nhận được nhiều đơn thư của người dân bức xúc về việc ngân hàng cho vay để thanh toán tiền đặt cọc theo “văn bản thỏa thuận” do đơn vị môi giới lập. Không ít trường hợp phát sinh tranh chấp, khiếu kiện do dự án chưa đủ điều kiện kinh doanh hoặc bị tạm dừng triển khai.

NHNN cảnh báo rủi ro khi ngân hàng giải ngân khoản vay để khách hàng thanh toán tiền đặt cọc mua nhà đất qua các “văn bản thỏa thuận”. Ành: T.L

Thực tế, Tòa án nhân dân Khu vực 7 TP.HCM đã có bản án nhận định các thỏa thuận về đặt cọc, tiến độ, thời hạn đặt cọc và phương thức nộp tiền đặt cọc, xử lý tiền đặt cọc là trái quy định pháp luật và bị vô hiệu theo Bộ luật Dân sự 2015.

Mới đây, Sở Xây dựng TP.HCM cũng xử phạt hành chính đối với một công ty môi giới bất động sản ký thỏa thuận đặt cọc khi dự án chưa đủ điều kiện kinh doanh. Đồng thời cơ quan này cũng yêu cầu doanh nghiệp kinh doanh, dự án bất động sản trên địa bàn TP không được ủy quyền cho cá nhân hay tổ chức khác ký hợp đồng đặt cọc, mua bán, chuyển nhượng, cho thuê mua nhà ở, công trình xây dựng...

NHNN Khu vực 2 cho rằng, trong trường hợp dự án bị chậm tiến độ, tạm dừng triển khai, việc ngân hàng thương mại cho vay để thanh toán tiền đặt cọc có thể đối mặt với rủi ro phát sinh nợ xấu, thiệt hại tài chính và nguy cơ mất vốn. Do khoản vay phụ thuộc hoàn toàn vào tiến độ và năng lực triển khai dự án của chủ đầu tư.

Khi xảy ra tranh chấp, khách hàng vay vốn thường sẽ cho rằng ngân hàng “liên kết” với môi giới, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh và uy tín ngân hàng thương mại.

Vì vậy, NHNN Khu vực 2 yêu cầu tạm dừng việc cho vay để thanh toán tiền đặt cọc theo Văn bản thỏa thuận như nêu trên (hoặc hình thức tương tự) cho đến khi có kết luận chính thức từ cơ quan có thẩm quyền.

Trường hợp cơ quan có thẩm quyền kết luận văn bản thỏa thuận (hoặc hình thức tương tự) không trái pháp luật và các ngân hàng thương mại tiếp tục cho vay này, NHNN Khu vực 2 yêu cầu các ngân hàng phải chủ động xây dựng quy trình kiểm soát rủi ro, cảnh báo khách hàng về rủi ro pháp lý và quy định phong tỏa tiền đặt cọc để đảm bảo hoàn trả khi vi phạm thỏa thuận.

THÙY LINH