Ngân hàng cần dẫn dắt để đảm bảo các lĩnh vực chuyển đổi xanh
Phát biểu tại hội thảo 'ESG trong ngành ngân hàng thực thi để dẫn đầu' tổ chức ngày 19/11, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú nhấn mạnh rằng tăng trưởng xanh và phát triển bền vững đã trở thành xu thế tất yếu và là mục tiêu của mọi quốc gia, trong đó có Việt Nam. Trước thách thức lớn về môi trường, xã hội ảnh hưởng tới kinh tế và đời sống người dân, Việt Nam đã chủ động thực hiện các cam kết quốc tế về bảo vệ môi trường, chuyển đổi xanh và giảm phát thải.
Theo Phó Thống đốc, tăng trưởng bền vững là yếu tố then chốt nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập. Bộ tiêu chuẩn ESG (Môi trường - Xã hội - Quản trị) là thước đo đánh giá sự phát triển bền vững, giúp doanh nghiệp đáp ứng xu thế và thực hiện cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Với ngành ngân hàng, áp dụng ESG đòi hỏi các tổ chức tín dụng tuân thủ và cập nhật các quy định mới nhằm thể hiện trách nhiệm với môi trường và xã hội. Việc áp dụng ESG còn giúp tổ chức tín dụng tăng uy tín qua công khai minh bạch về quản trị, môi trường và xã hội, đồng thời cải thiện quản trị rủi ro, nâng cao chất lượng hoạt động và lợi nhuận. ESG không chỉ là công cụ quản trị mà còn mở ra cơ hội tiếp nhận vốn, hỗ trợ từ các tổ chức tài chính quốc tế và phát triển sản phẩm tín dụng mới.
Mặc dù có nhiều nỗ lực, song đến nay tỷ trọng tín dụng xanh trong tổng dư nợ toàn ngành còn thấp. Cụ thể, đến 30/9/2024, dư nợ tín dụng xanh chiếm tỷ trọng trên 4,5% tổng dư nợ toàn nền kinh tế, tập trung chủ yếu vào các ngành năng lượng tái tạo, năng lượng sạch (chiếm hơn 43%) và nông nghiệp xanh (trên 30%). Các tổ chức tín dụng đã tăng cường quản lý rủi ro về môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng, dư nợ tín dụng được đánh giá rủi ro môi trường và xã hội đạt 3,28 triệu tỷ đồng, chiếm hơn 22,33%/tổng dư nợ cho vay của nền kinh tế, tăng 15,62% so với cuối năm 2023.
Bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế cho hay, để thúc đẩy thực hành ESG, bên cạnh những nỗ lực của ngành ngân hàng trong việc thúc đẩy thực hành ESG, hướng dòng vốn tín dụng vào việc tài trợ các dự án thân thiện với môi trường, mở rộng và khơi thông nguồn vốn tín dụng cho các lĩnh vực xanh đòi hỏi sự phối, kết hợp từ nhiều bộ, ngành, các đơn vị liên quan. Cụ thể, cần xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về môi trường, xã hội của các dự án đầu tư theo hướng cập nhật, dễ dàng tiếp cận, làm cơ sở cho các tổ chức tín dụng có thể tra cứu thông tin để đánh giá về môi trường, xã hội.
Ngân hàng Nhà nước cũng kiến nghị phải hỗ trợ đào tạo, nâng cao năng lực cho các doanh nghiệp trong việc thực thi ESG, dần tiệm cận với các tiêu chuẩn quốc tế. Xây dựng lộ trình thực hiện các cơ chế chính sách hỗ trợ các ngành xanh (thuế, phí, vốn, kỹ thuật, thị trường, đến quy hoạch, chiến lược phát triển…) của từng ngành/lĩnh vực một cách đồng bộ, thúc đẩy thực hành ESG, đồng thời thu hút và phát huy hiệu quả của nguồn vốn tín dụng xanh.
Đồng thời, Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định về tiêu chí môi trường đối với dự án đầu tư được cấp tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh làm cơ sở cho các tổ chức tín dụng căn cứ lựa chọn, thẩm định, đánh giá và giám sát khi thực hiện cấp tín dụng xanh.