Nga lách lệnh trừng phạt của Mỹ bằng tiền điện tử trong giao dịch dầu mỏ

Năm ngoái, chính phủ Nga đã chính thức khuyến khích việc sử dụng tiền kỹ thuật số và thông qua luật cho phép giao dịch bằng loại tiền này.

Hình minh họa tiền điện tử trên nền quốc kỳ Nga. Ảnh: Cryptopolian

Theo Reuters, các công ty dầu khí Nga đã bắt đầu sử dụng Bitcoin, Ethereum và Tether (USDT) để chuyển đổi đồng nhân dân tệ của Trung Quốc sang đồng rúp Nga.

Bốn nguồn tin cho biết việc Nga tăng cường sử dụng tiền điện tử là một phần trong chiến lược của Moscow nhằm đối phó với các biện pháp trừng phạt do Mỹ áp đặt.

Các nguồn tin tiết lộ rằng tiền điện tử giúp đơn giản hóa các giao dịch giữa đồng rupee của Ấn Độ, nhân dân tệ của Trung Quốc và đồng rúp Nga. Dù các giao dịch tiền số mới chỉ chiếm một phần nhỏ trong ngành công nghiệp dầu mỏ trị giá 192 tỷ USD của Nga, nhưng chúng đang ngày càng được coi là một giải pháp thay thế để giảm sự phụ thuộc vào đồng USD.

Cách thức giao dịch bằng tiền điện tử

Một bên mua Trung Quốc sẽ chuyển nhân dân tệ vào tài khoản nước ngoài do một trung gian kiểm soát, sau đó số tiền này được chuyển đổi thành tiền điện tử. Tiền điện tử tiếp tục được chuyển đến một tài khoản thứ ba trước khi về tay phía Nga và quy đổi sang đồng rúp.

Phương thức này giúp giao dịch trở nên hiệu quả hơn so với hệ thống ngân hàng truyền thống, vốn bị hạn chế do các lệnh trừng phạt tài chính. Ông cũng tiết lộ rằng một số giao dịch sử dụng tiền số có giá trị lên đến hàng triệu USD mỗi tháng.

Báo cáo cũng trích dẫn ý kiến của một nhà nghiên cứu tại tổ chức điều tra về việc sử dụng tiền điện tử để né tránh trừng phạt. Người này cho biết Nga đã thiết lập nhiều hệ thống khác nhau để thực hiện giao dịch, trong đó USDT chỉ là một lựa chọn.

Luật mới của Nga về tiền điện tử

Năm ngoái, chính phủ Nga đã công khai ủng hộ việc sử dụng tiền kỹ thuật số và thông qua luật mới nhằm đảo ngược quy định cấm sử dụng tiền điện tử trong thanh toán hàng hóa và dịch vụ, vốn có hiệu lực từ năm 2020.

Luật mới bắt đầu có hiệu lực từ tháng 11/2024, quy định rõ quyền và trách nhiệm của các bên tham gia ngành khai thác tiền điện tử tại Nga. Luật cũng cho phép các doanh nghiệp và cá nhân trong nước tiến hành hoạt động khai thác tiền số.

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nga, bà Elvira Nabiullina, cho biết luật này sẽ mở đường cho một số công ty được phép thực hiện thanh toán quốc tế bằng tiền điện tử. Tuy nhiên, bà cũng nhấn mạnh rằng ngân hàng trung ương có quyền hạn chế các giao dịch nếu chúng gây rủi ro đối với sự ổn định tài chính.

Dù thừa nhận các lệnh trừng phạt khiến việc thanh toán quốc tế gặp nhiều khó khăn, Ngân hàng Trung ương Nga không bình luận về những báo cáo liên quan đến việc sử dụng tiền điện tử trong giao dịch dầu mỏ.

Tháng 12/2024, Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov xác nhận một số doanh nghiệp trong nước đã sử dụng Bitcoin trong các giao dịch thương mại quốc tế nhằm lách trừng phạt.

Venezuela và Iran cũng sử dụng tiền điện tử trong giao dịch dầu mỏ

Báo cáo cũng đề cập đến việc Venezuela và Iran, hai quốc gia đang chịu lệnh trừng phạt từ phương Tây, đã sử dụng tiền điện tử để thanh toán trong ngành dầu mỏ. Venezuela tăng cường sử dụng tiền số trong xuất khẩu dầu thô và nhiên liệu sau khi Mỹ tái áp đặt trừng phạt.

Trước sự gia tăng của các hoạt động tiền điện tử liên quan đến Nga, Mỹ và châu Âu đã đẩy mạnh các biện pháp ngăn chặn. Năm 2022, Bộ Tư pháp Mỹ đã trừng phạt sàn giao dịch tiền điện tử Garantex của Nga do nghi ngờ liên quan đến hoạt động rửa tiền.

Tuần trước, Bộ Tư pháp Mỹ tuyên bố đã phối hợp với Phần Lan và Đức để triệt phá hoạt động của Garantex, thu giữ các tên miền của sàn này và phong tỏa hơn 26 triệu USD được cho là có nguồn gốc bất hợp pháp.

Đồng thời, bộ cũng khởi tố các quản trị viên của sàn giao dịch này với cáo buộc thực hiện nhiều giao dịch tài chính phi pháp, trong đó có hoạt động rửa tiền cho các nhóm tội phạm mạng và tổ chức cực đoan.

Trong một diễn biến khác, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông muốn cải thiện quan hệ với Nga để thúc đẩy chấm dứt xung đột tại Ukraine. Tuy nhiên, ông không làm rõ liệu chính quyền của mình có dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Moscow hay không.

Dũng Phan (Theo Cryptopolian)