Nâng tầm văn học nghệ thuật 3 miền

Nằm trong chương trình hoạt động giao lưu, ngày 27-6, hội thảo khoa học chủ đề "Văn học Nghệ thuật Hà Nội - Huế - TP HCM: 50 năm tự hào bản anh hùng ca (30.4.1975 - 30.4.2025)" đã diễn ra tại trụ sở Liên hiệp Các hội Văn học Nghệ thuật TP HCM. Nhiều khách mời, đại biểu đến từ cả 3 miền đã góp mặt tại hội thảo.

Thành tựu 50 năm

"Hội thảo là dịp để gặp gỡ, lắng nghe ý kiến của các văn nghệ sĩ, giúp nhận diện rõ hơn quá trình phát triển của văn học - nghệ thuật (VH-NT) sau 50 năm của 3 địa phương. Những kiến nghị, góp ý là nội dung quan trọng để tiếp tục nghiên cứu, tham mưu, triển khai để phát triển VH-NT trong giai đoạn mới. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng dạy rằng văn hóa, nghệ thuật cũng là một mặt trận, anh chị em là chiến sĩ của mặt trận này. Chiến sĩ nghệ thuật cần có lập trường tư tưởng vững vàng, về sáng tác cần thấu hiểu, để có những tác phẩm gắn với đời sống người dân" - ông Nguyễn Thọ Truyền, Phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP HCM, nhận định.

Ông Lê Nguyên Hiều, Hội Nghệ sĩ múa TP HCM, cho biết VH-NT TP HCM sau 50 năm là một bức tranh đầy màu sắc, năng động cùng song hành với sự phát triển kinh tế - xã hội của TP HCM. Văn nghệ sĩ thành phố luôn đi đầu trong hoạt động xã hội hóa trong lĩnh vực VH-NT cả nước. Khoảng 200 văn nghệ sĩ của TP HCM đã được phong tặng các danh hiệu cao quý của Nhà nước như: Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước, Nghệ sĩ Nhân dân, Nhà giáo Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú, Nhà giáo Ưu tú. Đặc biệt, văn nghệ sĩ TP HCM cũng đã qóp phần quyết định trong việc làm nên thương hiệu của VH-NT TP HCM như: "Chuông vàng vọng cổ", "Liên hoan Múa TP HCM mở rộng", "Giai điệu mùa thu"…

"Những năm từ 2000 đến 2010, Hà Nội và cả nước tập trung mọi hoạt động hướng về thủ đô Thăng Long - Hà Nội ngàn năm văn hiến. Lực lượng văn nghệ sĩ thủ đô đã hào hứng, tích cực tham gia những cuộc vận động sáng tác VH-NT quy mô lớn" - NSND Trần Quốc Chiêm, Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật TP Hà Nội, thông tin. Ông nói thêm từ năm 2021 đến nay, nhiều hoạt động nghệ thuật đường phố, lễ hội văn hóa, triển lãm ngoài trời… tại các khu vực như phố cổ, hồ Hoàn Kiếm, phố đi bộ ngày càng nhiều và quy mô ngày càng lớn, đáp ứng nhu cầu thưởng thức VH-NT của nhân dân thủ đô và du khách.

Nhà văn Hồ Đăng Thanh Ngọc, Chủ tịch Liên hiệp Các hội Văn học Nghệ thuật TP Huế, cho biết nhiều văn nghệ sĩ tại địa phương đã nhận được các giải thưởng quốc tế, khu vực. Nhiều tác phẩm đã được công chúng, đồng nghiệp đánh giá cao như vở ca kịch "Hồi ức màu đỏ" của Nhà hát Ca kịch Huế; tập thơ "Bài thơ của một người yêu nước mình" của Trần Vàng Sao đoạt Giải thưởng Sách quốc gia năm 2021; tiểu thuyết "Từ Dụ Thái hậu" của Trần Thùy Mai được Giải thưởng Hội Nhà văn 2020…

Đại biểu và du khách tham quan các gian hàng tại triển lãm “Văn học Nghệ thuật Hà Nội - Huế - TP HCM: 50 năm tự hào bản anh hùng ca”

Những trăn trở, hiến kế

Bên cạnh những thành tựu về VH-NT của 3 thành phố trong 50 năm qua là không ít những trăn trở. NSND Trần Quốc Chiêm bộc bạch: "Vẫn còn thiếu những tác phẩm VH-NT xứng tầm phản ánh công cuộc đổi mới của nhân dân. Đội ngũ văn nghệ sĩ trưởng thành trong cơ chế bao cấp chậm thích ứng với cơ chế thị trường nên hạn chế đến mục tiêu phát triển công nghiệp văn hóa".

NSND Bùi Thanh Trầm, Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật Hội Sân khấu Hà Nội, đề xuất: "Cần có cơ chế đặt hàng sáng tác những tác phẩm sân khấu có chất lượng cao, đầu tư có chiều sâu nghệ thuật; xây dựng chương trình, tiết mục, vở diễn thuộc các loại hình nghệ thuật sân khấu bảo đảm tính dân tộc và hiện đại; tổ chức biểu diễn, quảng bá tác phẩm sân khấu trên phát thanh, truyền hình; đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nghệ sĩ biểu diễn, tác giả, họa sĩ, đạo diễn…".

GS-TS Nguyễn Xuân Tiên, Chủ tịch Hội Mỹ thuật TP HCM, cho rằng: "Trong thời gian tới với sự phát triển vượt bậc của khoa học - công nghệ, của trí tuệ nhân tạo, hoạt động 3 Hội Mỹ thuật TP HCM - Huế - Hà Nội không nên chỉ dừng lại ở các cuộc triển lãm, quảng bá tác phẩm, hội thảo, tọa đàm… mà còn phải có sự hợp tác sâu rộng hơn trong việc sáng tạo, thực hiện những tác phẩm lớn gắn kết với không gian công cộng, cộng đồng, những dự án nghệ thuật, tìm nguồn kinh phí hợp tác công - tư".

Bài và ảnh: MINH KHUÊ