Nâng cao năng lực hệ thống thủy lợi ở Mỹ Đức
Nhiều công trình lấy nước bị hư hỏng, xuống cấp, nguồn nước sông, hồ suy giảm... khiến gần 3.200ha lúa xuân của huyện Mỹ Đức có nguy cơ thiếu nước tưới dưỡng. Nhằm giảm nỗi lo trước mắt và ứng phó kịp thời với biến đổi khí hậu, huyện Mỹ Đức cần thiết đầu tư cải tạo, nâng cấp đồng bộ hệ thống thủy lợi.

Công nhân Xí nghiệp Đầu tư phát triển thủy lợi Mỹ Đức kiểm tra nguồn nước, vận hành Trạm bơm Đức Môn phục vụ tưới dưỡng lúa xuân.
Với hơn 7.400ha canh tác, Mỹ Đức là một trong những huyện có diện tích sản xuất nông nghiệp lớn nhất của Hà Nội. Dù gặp nhiều khó khăn về nguồn nước nhưng đến thời điểm này, huyện Mỹ Đức đã hoàn thành kế hoạch gieo cấy lúa xuân 2025. Nông dân địa phương tập trung làm cỏ, bón phân, diệt ốc bươu vàng bảo vệ lúa.
Trò chuyện với phóng viên, nông dân các xã: An Phú, Hợp Thanh, Hợp Tiến, Hồng Sơn... cho rằng, do nước có vai trò đặc biệt quan trọng với cây lúa nên họ thường xuyên phối hợp với tổ thủy nông xã, thị trấn lấy nước, giữ mực nước nông trên mặt ruộng để bộ rễ của lúa ăn sâu, cây khỏe, đẻ nhánh tốt, hạn chế sâu bệnh hại... “Để vụ xuân thắng lợi, chúng tôi rất mong cơ quan chức năng cấp đủ nước trong giai đoạn tưới dưỡng cây lúa”, bà Nguyễn Thị Toàn, nông dân xã Hợp Tiến bày tỏ.
Liên quan đến vấn đề nước tưới tiêu, lãnh đạo các xã, thị trấn của huyện Mỹ Đức đã chỉ đạo tổ thủy nông thường xuyên kiểm tra hệ thống thủy lợi nội đồng, phối hợp chặt chẽ với Xí nghiệp Đầu tư phát triển thủy lợi Mỹ Đức kịp thời điều tiết, vận hành công trình đưa nước lên mặt ruộng để tưới dưỡng lúa xuân. Đến nay, các xã, thị trấn đã cấp đủ nước gieo cấy, nước tưới dưỡng lúa xuân đợt 1. Tuy nhiên, lãnh đạo nhiều xã, thị trấn của huyện Mỹ Đức bày tỏ lo ngại thiếu nước tưới dưỡng lúa xuân trong 4-5 đợt tới nếu không xuất hiện mưa lớn; đồng thời mong muốn các cấp, các ngành tăng cường đầu tư cải tạo, nâng cấp hệ thống thủy lợi để chủ động nguồn nước, bảo đảm sản xuất nông nghiệp bền vững.
Quan sát nguồn nước, hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn huyện Mỹ Đức trong ngày 7-3, phóng viên nhận thấy, lo lắng của người dân huyện Mỹ Đức là có cơ sở. Thực tế tại hồ Quan Sơn, công trình xây dựng năm 1960-1961 với thiết kế tích trữ hơn 11 triệu mét khối để cấp nước chủ động cho 3.200ha sản xuất nông nghiệp của các xã: Tuy Lai, Hồng Sơn, Xuy Xá, Phù Lưu Tế, Hợp Tiến, Hợp Thanh, An Tiến... song hiện chỉ còn khoảng 30% dung tích trữ, đủ lượng nước cho 1/5 đợt tưới dưỡng.
Trong khi đó, các trạm bơm: Tân Độ, Áng Thượng, Đại Nghĩa... có nhiệm vụ lấy nước sông Đáy hỗ trợ hồ Quan Sơn đang xuống cấp (tường nhà máy, trần nhà quản lý bị rêu mốc, bong tróc lớp vữa, thấm dột, cửa sổ mục nát, động cơ cũ kỹ...). Nhiều đoạn kênh thuộc hệ thống các trạm bơm: Áng Thượng, Tân Độ, Kim Bôi... bị sụt sạt, thiếu cao trình bờ, nứt nẻ tường, bồi lắng bùn đất lòng dẫn.
Ông Đỗ Hải Hưng - phụ trách Trạm bơm Tân Độ lý giải, công trình xây dựng từ những năm 70 của thế kỷ trước, do động cơ già cỗi, công nghệ bơm lạc hậu nên hiệu suất của trạm bơm hiện chỉ đạt khoảng 65% công suất thiết kế, cần sớm đầu tư nâng cấp để hoàn thành nhiệm vụ.
Để vận hành công trình an toàn, phục vụ hiệu quả sản xuất nông nghiệp, ứng phó biến đổi khí hậu, Giám đốc Xí nghiệp Đầu tư phát triển thủy lợi Mỹ Đức Đoàn Văn Thắng cho biết, UBND thành phố Hà Nội vừa phê duyệt chủ trương đầu tư dự án cải tạo, nâng cấp các trạm bơm: Tân Độ, Áng Thượng và hệ thống kênh dẫn. Đối với các công trình còn lại, Xí nghiệp Đầu tư phát triển thủy lợi Mỹ Đức đã kiểm tra, đánh giá hiện trạng, lập danh mục đề xuất thành phố Hà Nội bố trí kinh phí cải tạo, nâng cấp các trạm bơm: Đốc Tín, An Phú, Phú Liễn, Phú Hiền, Phù Lưu Tế I, Kim Bôi, Xuy Xá, Vạn Phúc, Đại Nghĩa, Yến Vỹ, hồ thủy lợi Quan Sơn.
“Để đủ nước tưới dưỡng lúa vụ xuân 2025, chúng tôi đang tập trung sửa chữa máy móc hư hỏng, xuống cấp; theo dõi chặt chẽ con nước thủy triều, kịp thời vận hành các trạm bơm lấy nước sông Đáy để hỗ trợ nhiệm vụ của hồ Quan Sơn. Các tổ thủy nông tăng cường kiểm tra đồng ruộng, điều tiết nước linh hoạt nguồn nước trên toàn hệ thống. Bên cạnh đó, Xí nghiệp phối hợp với các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền để người dân tích cực bảo vệ, không đổ rác thải, cắm đăng đó, vó bè trên các sông trục, sông dẫn...”, ông Đoàn Văn Thắng chia sẻ.