Nâng cao kiến thức về tài nguyên nước phục vụ công tác vận hành, khai thác công trình thủy điện

Hội thảo do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) phối hợp với Cục quản lý Tài nguyên nước (Bộ Tài nguyên và Môi trường) và Cục kỹ thuật An toàn và Môi trường Công nghiệp (Bộ Công Thương) tổ chức.

Phát biểu khai mạc, ông Ngô Sơn Hải - Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho biết, hiện nay, quy mô hệ thống điện Việt Nam đứng đầu khu vực ASEAN về công suất nguồn điện, với tổng công suất đặt toàn hệ thống đạt 80.555MW, trong đó tổng công suất thủy điện là 22.872 MW, chiếm tỷ trọng 28,4%.

Các công trình thủy điện có vai trò và nhiệm vụ quan trọng trong công tác phòng, chống lũ cho hạ du, tưới tiêu phục vụ nhu cầu của người dân và phát điện đảm bảo an ninh cung cấp điện. “Vì vậy, việc vận hành các công trình thủy điện an toàn, hiệu quả, tối ưu nguồn nước, đúng quy trình, quy định của pháp luật là vô cùng quan trọng, đây cũng trách nhiệm và nghĩa vụ của EVN nói chung và các đơn vị thành viên nói riêng, được lãnh đạo EVN quan triệt, chấp hành nghiêm túc theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài Nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương”, ông Hải nói.

Ông Ngô Sơn Hải - Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam phát biểu khai mạc Hội thảo.

Theo Phó Tổng Giám đốc EVN, Luật Tài nguyên nước năm 2023 được ban hành và có hiệu lực từ ngày 01/7/2024 với mục tiêu quản lý, bảo vệ và khai thác tài nguyên nước một cách hiệu quả và bền vững, nhằm đảm bảo an ninh nguồn nước, bảo vệ môi trường và phục vụ sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước, nhu cầu sinh hoạt của nhân dân. Đây là một trong những luật quan trọng, không chỉ điều chỉnh hoạt động quản lý Nhà nước mà còn là cơ sở pháp lý cho các doanh nghiệp, trong đó có các Nhà máy thủy điện trong và ngoài EVN về việc sử dụng và bảo vệ tài nguyên nước.

“Hội thảo lần này không chỉ được nâng cao kiến thức về pháp luật cho các đơn vị quản lý, vận hành các công trình thủy điện mà còn đóng góp, chia sẻ các khó khăn vướng mắc với các chuyên gia tham dự hội thảo để được giải đáp khi thực thi pháp luật về tài nguyên nước”, ông Hải nhấn mạnh.

Tại Hội thảo, các chuyên gia của Cục quản lý tài nguyên nước đã trình bày các chuyên đề chính: Giới thiệu luật tài nguyên nước và các văn bản hướng dẫn thi hành; Chính sách pháp luật về tài nguyên nước liên quan đến khai thác, sử dụng nước cho thủy điện và nhiệt điện; Điều hòa phân phối nguồn nước, tối ưu hóa vận hành hồ chứa, hướng tới vận hành hồ chứa theo thời gian thực.

Hội thảo “Tìm hiểu Luật Tài nguyên nước số 28/2023/QH15 và các văn bản quy định thi hành phục vụ công tác vận hành, khai thác công trình thủy điện”

Luật Tài nguyên nước năm 2023, gồm 10 chương, 86 điều, quy định về quản lý, bảo vệ, điều hòa, phân phối, phục hồi, phát triển, khai thác, sử dụng tài nguyên nước; phòng, chống và khắc phục tác hại do nước gây ra thuộc lãnh thổ nước Việt Nam. Lluật đã thể chế hóa được quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về quản lý, bảo vệ tài nguyên nước thông qua bốn nhóm chính sách, gồm: Bảo đảm an ninh nguồn nước, xã hội hóa ngành nước; kinh tế tài nguyên nước; bảo vệ tài nguyên nước, phòng, chống tác hại do nước gây ra.

Bốn nhóm chính sách được thể hiện xuyên suốt trong Luật Tài nguyên nước năm 2023, đã được cụ thể hóa qua 10 điểm mới.

Đầu tiên là, nguyên tắc quản lý, bảo vệ, điều hòa, phân phối, phát triển, khai thác, sử dụng tài nguyên nước, phòng, chống và khắc phục tác hại do nước gây ra.

Hai là, điều tra cơ bản tài nguyên nước, chiến lược, quy hoạch tài nguyên nước.

Ba là, quy định về bảo vệ, phục hồi nguồn nước.

Bốn là, điều hòa, phân phối tài nguyên nước.

Năm là, khai thác, sử dụng tài nguyên nước.

Sáu là, phòng, chống, khắc phục tác hại do nước gây ra.

Bảy là, công cụ kinh tế, chính sách, nguồn lực cho hoạt động quản lý, bảo vệ tài nguyên nước.

Tám là, hợp tác quốc tế về tài nguyên nước.

Chín là, thanh tra, kiểm tra về tài nguyên nước.

Mười là, quy định về trách nhiệm quản lý Nhà nước về tài nguyên nước.

Đặc biệt, trong các điểm mới nêu trên, luật đã quy định về nguyên tắc quản lý và trong số các nguyên tắc quản lý, có nguyên tắc "bảo đảm an ninh nguồn nước để mọi người dân được tiếp cận, sử dụng nước công bằng, hợp lý", "ưu đãi đối với các dự án đầu tư khai thác cấp nước cho sinh hoạt, sản xuất cho người dân ở vùng khan hiếm nước ngọt, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo, địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Luật tạo điều kiện tiếp cận nước sinh hoạt cho người nghèo, phụ nữ, trẻ em, người khuyết tật và các đối tượng dễ bị tổn thương khác".

Ngoài ra, các chính sách liên quan đến an ninh nguồn nước quốc gia cũng đã được thể hiện xuyên suốt trong các chương, điều của Luật Tài nguyên nước năm 2023. Mục tiêu hướng tới nâng cao mức bảo đảm an ninh nguồn nước quốc gia lên nhóm các quốc gia bảo đảm an ninh tài nguyên nước hiệu quả trong khu vực Đông Nam Á và tiệm cận với các nước tiên tiến trên thế giới; bảo đảm số lượng, chất lượng nước phục vụ dân sinh trong mọi tình huống, đáp ứng nhu cầu sử dụng nước cho các hoạt động phát triển kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh, môi trường và giảm rủi ro tác hại từ các thảm họa do con người và thiên nhiên gây ra. Đây là bước thay đổi lớn và kịp thời, nhất là trong bối cảnh nguồn nước đang ngày càng có nguy cơ bị suy thoái, cạn kiệt, ô nhiễm.

Đại biểu trình bày tại Hội thảo.

Tại Hội thảo, các đại biểu cho rằng để Luật Tài nguyên nước năm 2023 đi vào cuộc sống, Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các đơn vị có liên quan cần sớm hoàn thiện Dự thảo Kế hoạch triển khai thi hành Luật và xây dựng các văn bản dưới luật, trong đó đặc biệt nhất là các nghị định, thông tư hướng dẫn thi hành luật.

Phối hợp với các địa phương để tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn, phổ biến sâu rộng những điểm mới, quy định mới của luật để góp phần nâng cao ý thức pháp luật của các tổ chức, cá nhân, tăng cường hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước; xây dựng hệ thống thông tin cơ sở dữ liệu tài nguyên nước quốc gia. Đây là nền tảng cơ bản để giúp các nhà quản lý, nhà hoạch định chính sách tại các địa phương có đầy đủ thông tin để ra quyết định điều hòa phân phối nguồn nước trên các lưu vực sông.

Hạ Vĩ