Năm 2024: Kinh tế tăng trưởng, lương tăng nhưng lạm phát thấp, vì sao?

Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, GDP năm 2024 tăng 7,09% so với năm 2023. Tính chung cả năm 2024, CPI tăng 3,63%, đạt mục tiêu Quốc hội đề ra. Như vậy, năm 2024, tăng trưởng kinh tế Việt Nam khá cao, cùng với tăng lương, song lạm phát thấp.

Quang cảnh tại hội thảo. Ảnh: Hương Thủy

Lý giải vấn đề trên, TS Lê Quốc Phương, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin công nghiệp và thương mại (Bộ Công Thương) cho rằng do giá thế giới tăng thấp, lạm phát thế giới hạ, giảm áp lực lạm phát từ bên ngoài.

Mặc dù tăng trưởng GDP cao song cầu nội địa vẫn thấp (thấp nhất từ năm 2022) do người dân thắt chặt chi tiêu.

Giá lương thực-thực phẩm không tăng cao (trừ thời gian ngắn sau bão Yagi vào tháng 9-2024) do Việt Nam là nước sản xuất nông sản lớn, nguồn cùng dồi dào. Giá năng lượng (điện, than, xăng, dầu) do Nhà nước quản lý và điều tiết.

Lý giải thêm, bà Nguyễn Thị Oanh, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá (Tổng cục Thống kê) nhận định, lạm phát thấp vì trong bối cảnh khó khăn, để duy trì cạnh cạnh, doanh nghiệp giảm lợi nhuận bằng cách không tăng giá hàng hóa.

Cùng với đó, chính sách miễn, giảm thuế, lệ phí nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, nên đã giúp giảm bớt áp lực lạm phát. Ngoài ra, việc kiểm soát lạm phát phụ thuộc nhiều vào Chính phủ điều hành thận trọng giá hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước quản lý; chính sách tiền tệ được điều hành linh hoạt.

Dự báo về lạm phát năm 2025, tại hội thảo, các chuyên gia, cơ quan quản lý cho rằng, yếu tố tác động đến lạm phát và giảm phát trong năm nay đan xen.

Người dân chọn mua thực phẩm tại Trung tâm thương mại Tasco Mall (quận Long Biên). Ảnh: Đỗ Tâm

Những yếu tố gây áp lực lên mặt bằng giá là mặc dù giá dầu thấp có thể giảm áp lực lạm phát nhập khẩu, nhưng sự biến động bất ngờ hoặc các yếu tố địa chính trị có thể gây ra những thay đổi đột ngột, ảnh hưởng đến CPI.

Giá một số loại vật liệu xây dựng có nguồn cung hạn chế (như cát, đá xây dựng) có thể tăng nhẹ trong những tháng đầu năm khi các công trình xây dựng gấp rút hoàn thành.

Giá lương thực, thực phẩm, đồ uống, may mặc, thiết bị và đồ dùng gia đình thường tăng theo quy luật vào các tháng cuối năm và dịp lễ, Tết.

Ngoài ra, thiên tai và dịch bệnh có thể gây ảnh hưởng đến giá lương thực, thực phẩm tại một số địa phương. Chưa kể, việc điều chỉnh giá dịch vụ do Nhà nước quản lý theo hướng tính đúng, tính đủ các yếu tố, chi phí sẽ tác động làm tăng CPI…

Ngược lại, yếu tố giúp giảm áp lực lên mặt bằng giá là: Lạm phát toàn cầu hạ nhiệt, giúp cải thiện yếu tố tâm lý, kỳ vọng, hỗ trợ kiểm soát lạm phát trong nước.

Việt Nam có nguồn lương thực, thực phẩm dồi dào, đáp ứng đủ cho nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

Mức thu học phí năm học 2024-2025 và các năm tiếp theo khối mầm non, phổ thông công lập tiếp tục giữ ổn định, do đó không tác động đến chỉ số CPI năm 2025.

Một số chính sách hỗ trợ về thuế tiếp tục được thực hiện như hỗ trợ giảm thuế môi trường đối với xăng, dầu, giảm thuế VAT góp phần giảm chi phí hình thành giá hàng hóa và dịch vụ. Trong năm 2024, cung tiền được kiểm soát ở mức 9,42%, thấp hơn nhiều mức trung bình của giai đoạn 2014-2023. Đây là yếu tố giúp kiểm soát lạm phát trong năm 2025…

Chuyên gia dự báo, lạm phát tại Việt Nam trong năm 2025 sẽ được kiểm soát ở mức hợp lý, dao động từ 3,3% đến 4,5%, đạt mục tiêu Quốc hội đưa ra là kiểm soát lạm phát năm 2025 khoảng 4,5%.

Hương Thủy