Mỹ sớm rút khỏi NATO khi dự định từ bỏ vai trò Tư lệnh lực lượng đồng minh tại châu Âu?

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cân nhắc việc từ bỏ vai trò truyền thống của nước này đó là Tư lệnh lực lượng đồng minh tại Châu Âu, kênh truyền hình NBC cho biết sau khi tham khảo nguồn tin từ Nhà Trắng.

Đây là động thái mới nhất của ông Trump sau khi xuất hiện nhiều thông tin cho thấy Washington đang cân nhắc rút khỏi NATO vì cảm thấy không muốn mang gánh nặng đảm bảo an ninh cho các đồng minh cũ nữa.

Viễn cảnh trên nếu xảy ra sẽ đánh dấu một bước ngoặt quan trọng đối với Liên minh Bắc Đại Tây Dương, khi trong suốt 75 năm qua, lực lượng đồng minh NATO tại châu Âu luôn nằm dưới sự chỉ huy của một vị tướng Mỹ, bởi Washington đóng vai trò lớn nhất về quân sự.

Sáng kiến này có liên quan đến ý định của Tổng thống Donald Trump nhằm xem xét lại các cam kết của Mỹ đối với NATO, tập trung vào việc giảm hiện diện quân sự cũng như chi phí thường xuyên.

Bước đi trên nếu xảy ra sẽ đi kèm với việc chuyển giao quyền chỉ huy lực lượng tại châu Âu cho các đồng minh tại cựu lục địa, đây rõ ràng là một sự thay đổi chưa từng có trong cấu trúc của NATO kể từ khi thành lập vào năm 1949.

Cần lưu ý, hiện tại chưa có xác nhận chính thức nào về kế hoạch trên từ phía Washington, mọi thứ có vẻ vẫn chỉ là động thái răn đe, nhưng vô số cuộc thảo luận về chủ đề trên đã lập tức bùng nổ trong giới ngoại giao và quân sự.

Tuy vậy diễn biến trên không khiến nhiều người cảm thấy ngạc nhiên, bởi ngay từ đầu tháng 3/2025, ông Trump đã liên tục gây sức ép lên các đồng minh châu Âu khi yêu cầu họ tăng đóng góp vào ngân sách NATO.

Tại hội nghị thượng đỉnh Liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương vào tháng 2/2025, ông Trump đã công khai chỉ trích các nước EU vì thiếu chi tiêu quốc phòng, nhấn mạnh Mỹ không có ý định gánh vác vai trò của châu Âu trong thời gian tới.

Theo nhận xét từ các nhà phân tích, việc Mỹ từ bỏ vai trò Tư lệnh lực lượng đồng minh tại châu Âu có thể là một phần của chiến lược trên, và Mỹ sẽ chuyển giao trách nhiệm cho các quốc gia như Đức hoặc Pháp.

Phản ứng từ đồng minh NATO tại châu Âu cho đến nay vẫn còn hạn chế, nhưng Brussels lo ngại động thái như vậy sẽ làm suy yếu sự đoàn kết của NATO trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Nga, nhất là khi chiến sự Ukraine vẫn cực kỳ phức tạp.

Vấn đề nữa cần nhắc tới đó là trong những năm gần đây, Nga đã nhiều lần bày tỏ sự không hài lòng với sự hiện diện của lực lượng vũ trang Mỹ ở Đông Âu, khiến vấn đề lãnh đạo trong liên minh trở nên đặc biệt nhạy cảm.

Bước đi mới của ông Trump có thể nhằm "xoa dịu" Moskva, nhưng cũng gây ra sự thắc mắc từ chính nước Mỹ, bởi Nhà Trắng bị nhận xét tự đặt mình vào "cửa dưới" trong quan hệ với Điện Kremlin.

Trong lúc này một số nhà lãnh đạo châu Âu, đứng đầu là Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã kêu gọi EU tự chủ cao hơn trong chính sách quốc phòng nhằm tự đảm bảo an ninh của chính mình.

Điều này có thể được hỗ trợ bởi chính quyền mới tại Đức khi Berlin được dự báo sẽ tăng mạnh ngân sách quân sự, từ đó kéo theo nhiều quốc gia khác noi theo để hướng tới việc độc lập hoàn toàn với Mỹ.

Việt Dũng

Theo NBC News