Giới chức Mỹ cảnh báo hậu quả nếu Washington không lãnh đạo NATO

Tờ The Hill dẫn lời ông McConnell nói hôm 20/3: “Việc làm suy yếu quyền lãnh đạo của Mỹ sẽ không củng cố lợi ích của khối NATO hay Washington. Nếu chúng ta nghiêm túc trong việc khuyến khích các đồng minh châu Âu có thêm năng lực quốc phòng, việc rút khỏi vị trí lãnh đạo liên minh xuyên Đại Tây Dương sẽ là cách ‘kỳ lạ’ để thể hiện điều đó”.

Ông McConnell có phát biểu trên chỉ một ngày sau khi kênh NBC News dẫn lời hai quan chức quân sự Mỹ hiểu rõ vấn đề nói, Lầu Năm Góc đang tiến hành tái cấu trúc lại các bộ tư lệnh tác chiến và trụ sở của quân đội Mỹ. Một trong những kế hoạch đang được xem xét liên quan tới việc Mỹ sẽ từ bỏ vai trò Tổng Tư lệnh đồng minh tối cao của khối NATO tại châu Âu (SACEUR).

Tổng thư ký NATO (trái) hội đàm với Tổng thống Mỹ Trump. Ảnh: NATO.int

Vị tướng hiện giữ vai trò SACEUR kiêm lãnh đạo Bộ Tư lệnh châu Âu của Mỹ là chỉ huy chính giám sát hỗ trợ Ukraine trong cuộc xung đột với Nga. Nếu Mỹ từ bỏ SACEUR, đó sẽ là sự thay đổi mang tính biểu tượng trong cán cân quyền lực ở NATO, khi khối quân sự này được cho đã định hình an ninh và hòa bình của châu Âu kể từ Thế chiến II.

Trong khi đó, nhận định từ cựu Đô đốc James Stavridis lại cho rằng việc Mỹ từ bỏ SACEUR sẽ được coi là một tín hiệu cho thấy Washington đang rời xa NATO.

“Đó sẽ là một sai lầm chính trị có quy mô lớn và một khi chúng ta từ bỏ quyền lãnh đạo thì khó có thể lấy lại. Chúng ta sẽ mất đi sức ảnh hưởng khổng lồ trong khối NATO và điều này có thể được coi là bước đầu tiên hướng tới việc hoàn toàn rời khỏi liên minh quân sự này”, ông Stavridis, người từng nắm chức SACEUR từ năm 2009 - 2013, viết.

Bên ngoài trụ sở NATO ở Brussels, Bỉ. Ảnh: NATO.int

Theo NBC News, đề xuất tái cấu trúc của Lầu Năm Góc được đưa ra khi chính quyền Trump thực hiện việc cắt giảm chi tiêu và tinh giản nhân sự liên bang.

Tổng thống Trump và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth từng tuyên bố, Washington muốn các đối tác châu Âu thực hiện trách nhiệm nhiều hơn đối với vấn đề phòng thủ của châu lục này. Nếu Mỹ từ bỏ SACEUR, các quốc gia NATO khác có thể sẽ phải tự lựa chọn và đề cử một quốc gia chỉ huy khối thay cho Washington.

Ông Trump từng nhiều lần chỉ trích các quốc gia NATO khác vì không đạt mức chi cho quốc phòng như khối đặt ra. Tổng thống Mỹ cũng đang cân nhắc một thay đổi lớn về chính sách, theo đó Washington có thể không bảo vệ nước thành viên NATO khác trong trường hợp quốc gia đó bị tấn công, nếu họ không đáp ứng mức chi quốc phòng theo yêu cầu. Điều này trái với nguyên tắc phòng thủ chung của khối.

Theo cựu Tướng Ben Hodges, người từng giữ chức chỉ huy cấp cao của quân đội Mỹ ở châu Âu, việc chính quyền Trump từ bỏ vai trò lãnh đạo NATO có thể sẽ khiến Washington mất quyền tiếp cận một số căn cứ không quân và hải quân ở các nước thành viên khác như Italia, Đức, Ba Lan và Tây Ban Nha.

Tuấn Trần