Mỹ - châu Âu phơi bày bất đồng chiến lược ở châu Á

Trong bài phát biểu ngày 31/5, dù Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth gọi Trung Quốc là mối đe dọa “cận kề”, ông vẫn kêu gọi châu Âu tập trung vào an ninh châu Âu bằng việc tăng ngân sách quốc phòng.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth, Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Chan Chun Sing và Cao ủy phụ trách đối ngoại và an ninh Liên minh châu Âu Kaja Kallas dự bữa tối bên lề Đối thoại Shangri-La ở Singapore, ngày 31/5. (Ảnh: Reuters)

“Chúng tôi rất muốn phần lớn khoản đầu tư của châu Âu được tập trung vào chính lục địa đó… để khi chúng tôi hợp tác ở đó, chúng tôi có thể dụng lợi thế so sánh của mình với tư cách một quốc gia Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương nhằm hỗ trợ các đối tác tại đây”, ông nói.

Một số quốc gia châu Âu thể hiện rằng họ sẽ không bị lay chuyển bởi những lời kêu gọi của Mỹ.

Họ khẳng định sẽ cố gắng hiện diện ở cả khu vực châu Á và châu Âu, cho rằng hai khu vực có liên quan sâu sắc, kết nối về thương mại cũng như tính chất toàn cầu của xung đột.

“Chúng tôi làm nhiều hơn ở châu Âu là điều tốt, nhưng tôi muốn nhấn mạnh là an ninh của châu Âu và an ninh của Thái Bình Dương có sự liên quan rất chặt chẽ”, quan chức phụ trách đối ngoại Liên minh châu Âu Kaja Kallas phát biểu.

“Nếu các bạn lo lắng về Trung Quốc, bạn cũng nên lo lắng về Nga”, bà Kallas nói thêm, và nhấn mạnh vai trò của Trung Quốc và Triều Tiên trong cuộc xung đột ở Ukraine.

Tổng thống Emmanuel Macron khẳng định Pháp vẫn là một cường quốc ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, ý nhắc đến sự hiện diện của Paris ở thuộc địa New Caledonia và Polynesia cùng lực lượng hơn 8.000 binh lính làm nhiệm vụ trên khắp khu vực.

“Chúng tôi không phải Trung Quốc, cũng không phải Mỹ, và chúng tôi không muốn phụ thuộc vào bất kỳ ai trong số họ”, ông Macron phát biểu tại cuộc họp báo ngày 30/5. Ông nhấn mạnh “con đường thứ ba” để châu Âu và châu Á không phải chọn phe giữa Bắc Kinh và Washington.

“Chúng tôi muốn hợp tác với cả hai trong phạm vi có thể, chúng tôi có thể hợp tác để thúc đẩy tăng trưởng, thịnh vượng và ổn định cho người dân cũng như trật tự thế giới. Tôi nghĩ rằng đây cũng là quan điểm của rất nhiều quốc gia và người dân trong khu vực này”, ông Macron nói.

Giới phân tích cho rằng sự hiện diện và tham vọng của châu Âu ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương sẽ không dễ thay đổi.

Các kế hoạch triển khai quân sự thường được hoạch định cho nhiều thập kỷ chứ không phải vài tháng, trong khi các mối quan hệ thương mại và quốc phòng đều đã tồn tại nhiều năm.

Chuyến thăm Singapore của tàu sân bay Anh vào cuối tháng này là một phần của chương trình được quyết định từ năm 2017, nhằm nhấn mạnh sự ủng hộ của Anh đối với tự do hàng hải ở Biển Đông.

Chuyến thăm này cũng phản ánh cam kết của Anh theo Hiệp ước Phòng thủ Ngũ cường có từ 54 năm trước, kết nối quân đội Anh với các lực lượng của Singapore, Malaysia, Úc và New Zealand.

Quan hệ giữa Anh và Úc được củng cố nhờ thỏa thuận chia sẻ công nghệ tiên tiến và tàu ngầm AUKUS cùng với Mỹ. Thỏa thuận này có thể mở đường cho việc tàu ngầm Anh đến thăm Tây Úc trong thời gian tới.

Trong khi đó, Singapore duy trì 200 nhân sự tại Pháp để vận hành 12 máy bay chiến đấu hạng nhẹ; còn Anh có một trại huấn luyện trong rừng và trực thăng tại Brunei, cùng với một tiểu đoàn Gurkha gồm 1.200 binh lính.

Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS) tại London, các công ty quốc phòng châu Âu đã duy trì và đang mở rộng mối quan hệ quốc phòng lâu dài với châu Á, dù phải cạnh tranh.

Thu loan

Theo Reuters