Mua nhà ở xã hội qua môi giới: cẩn trọng 'tiền mất tật mang'

Sở Xây dựng Hà Nội đã lên tiếng trước tình trạng "loạn" thông tin suất ngoại giao nhà ở xã hội.

Thời gian gần đây, nhiều dự án nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố đã khởi công. Dù chưa đủ điều kiện mở bán nhưng tùy theo vị trí của dự án, môi giới chào mức phí, tiền chênh từ hàng trăm triệu tới cả tỷ đồng.

Xử lý nghiêm "cò" môi giới nhà ở xã hội

Trước thực trạng này, Sở Xây dựng Hà Nội đã đề nghị Công an thành phố tăng cường chỉ đạo công an cấp xã (nơi có dự án nhà xã hội) rà soát, xử lý môi giới lợi dụng nhận kê khai, nộp hồ sơ mua/thuê/thuê mua trái quy định pháp luật.

Sở Xây dựng cũng cho biết, mọi hành vi gian dối khi kê khai và xác nhận hồ sơ nhà ở xã hội khi được phát giác, kể cả trong quá trình hậu kiểm sẽ bị xử lý theo quy định hiện hành.

Sở Xây dựng cũng đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo Văn phòng đăng ký đất đai hướng dẫn người dân kê khai hồ sơ xác nhận điều kiện về nhà ở thuận tiện. UBND cấp xã cũng cần hỗ trợ người dân trong việc xác nhận các điều kiện về nhà ở, thu nhập, vay vốn ưu đãi.

Sở Xây dựng cũng lưu ý người dân chỉ được nộp hồ sơ trực tiếp cho chủ đầu tư, không qua các đối tượng môi giới, sàn giao dịch bất động sản trung gian.

Theo ghi nhận của Diễn đàn Doanh nghiệp, đầu tháng 2/2025, Hà Nội đã công bố giá bán dự kiến của dự án nhà ở xã hội Udic Hạ Đình, là 25 triệu đồng/m2; Giá cho thuê nhà ở xã hội khoảng 150.000 đồng/m2/tháng và giá thuê mua là 390.000 đồng/m2/tháng.

Có nhu cầu mua nhà ở xã hội, anh Đình Ngà (34 tuổi, nhân viên văn phòng) tìm hiểu thông tin tỷ lệ chọi khi bốc thăm dự án này sẽ rất cao, khi chỉ có 250 căn để bán và 110 căn cho thuê. Nếu người mua sẵn sàng trả thêm một khoản từ 800 triệu đến 1,2 tỷ đồng, tùy vị trí thì sẽ “chắc suất”.

Đáng chú ý, từ năm 2022, nhà ở xã hội Udic Hạ Đình cũng từng rầm rộ các thông tin về bán suất ngoại giao. Tại thời điểm đó, nhiều môi giới cho biết dự án sẽ được khởi công vào giữa quý II/2022. Giá rao bán là 16,5 triệu đồng/m2, suất ngoại giao bán chênh 4 – 6 triệu đồng/m2. Từ đó đến nay, chủ đầu tư đã nhiều lần phải lên tiếng phủ nhận về việc nhận đặt cọc, ký hợp đồng mua bán căn hộ tại dự án.

Tương tự, gần đây, tìm thông tin về các căn hộ tại dự án CT1 thuộc dự án nhà ở xã hội Thượng Thanh (Liên danh Công ty Cổ phần Him Lam Thủ Đô và Công ty Cổ phần BIC Việt Nam thực hiện), chị Quỳnh Anh (26 tuổi, nhân viên truyền thông) cũng được tư vấn đặt cọc 20 triệu đồng để làm hồ sơ, giá chênh 200 – 400 triệu đồng/suất. Sau khi đóng tiền chênh và nộp hồ sơ để khớp căn, chủ đầu tư sẽ chuyển hồ sơ của người mua lên Sở Xây dựng để rà soát lại, trường hợp khách đủ yêu cầu sẽ vào tên cho khách hàng. Sau đó, chủ đầu tư sẽ ra thông báo ngày ký hợp đồng và lúc này đóng 30% tổng giá trị gốc. Sau 30 ngày, người mua đóng tiếp 40% giá trị căn nhà theo tiến độ của chủ đầu tư, đóng tiếp 25% khi nhận nhà và 5% khi nhận sổ sẽ tất toán nốt. Tuy nhiên, thực tế dự án này chỉ mới được cấp phép hồi cuối tháng 11/2024. Hiện TP Hà Nội chưa công bố giá bán tạm tính của các căn hộ tại đây.

Về phía chủ đầu tư, đại diện Công ty Cổ phần BIC Việt Nam cũng khẳng định chưa ban hành bất kỳ thông tin nào về việc tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua nhà tại dự án trên.

Cẩn trọng “tiền mất tật mang”

Đáng nói, dù cơ quan chức năng, chủ đầu tư đã lên tiếng cảnh báo thì thực tế vẫn có những trường hợp dù biết mạo hiểm nhưng vẫn bất chấp để xuống tiền với hy vọng mua được nhà ở xã hội, tin tưởng vào cam kết nếu không giao dịch thành công sẽ trả lại một phần hoặc hoàn toàn tiền cọc.

Dù đã được cảnh báo nhưng thông tin rao bán nhà ở xã hội trái quy định vẫn xuất hiện tràn lan.

Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo nhiều trường hợp dù không lấy được căn cho khách, sàn giao dịch và môi giới vẫn không trả khoản tiền cọc ban đầu. Chưa kể, nhóm này thường lách luật bằng hợp đồng tư vấn pháp lý hay hỗ trợ hồ sơ khiến người mua đối diện nguy cơ mất trắng tiền chênh nộp ngoài.

Luật sư Nguyễn Thanh Hà - Chủ tịch Công ty Luật TNHH SB Law cho biết, quy trình xét duyệt hồ sơ mua nhà ở xã hội thường kéo dài từ 30 - 60 ngày và phải tuân theo các tiêu chí cụ thể về thu nhập, tình trạng nhà ở và thời gian thường trú. Không chỉ vậy, một số dự án nhà ở xã hội chưa được cấp phép nhưng vẫn được rao bán rầm rộ. Khi dự án không được triển khai hoặc bị đình trệ, khách hàng có nguy cơ mất trắng số tiền đã nộp.

Vị luật sư cảnh báo, để tránh bị lừa đảo khi mua nhà ở xã hội, người dân cần xác minh tính pháp lý của dự án, nên làm việc trực tiếp với chủ đầu tư, không thông qua trung gian mập mờ và chỉ ký hợp đồng có công chứng rõ ràng. Tuyệt đối không chuyển tiền khi chưa có hợp đồng hợp pháp, đặc biệt nếu môi giới yêu cầu đặt cọc mà không có giấy tờ đảm bảo.

Trong trường hợp không may bị lừa đảo, người dân cần nhanh chóng thu thập đầy đủ bằng chứng, bao gồm hợp đồng, biên lai chuyển tiền, tin nhắn và email trao đổi với môi giới để làm cơ sở khiếu nại hoặc tố cáo. Tiếp đó, người mua có thể gửi đơn khiếu nại lên chủ đầu tư, sàn giao dịch bất động sản hoặc Sở Xây dựng địa phương để yêu cầu giải quyết. Nếu có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản, cần tố giác ngay đến cơ quan công an.

Theo Diệu Hoa/Diendandoanhnghiep.vn