Một trường cộng 3 điểm trong xét tuyển đại học khi có IELTS 4.0: Có xứng đáng?

Có sai quy chế?

Theo thông báo về phương án tuyển sinh đại học chính quy năm 2025 của Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, năm nay nhà trường tuyển sinh theo 3 phương thức chính: xét tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển thí sinh có năng lực, thành tích vượt trội; xét tuyển dựa trên điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025; xét tuyển dựa trên kết quả học tập bậc trung học phổ thông (xét tuyển học bạ).

Trong đó, tại mục điểm cộng (điểm thưởng, điểm khuyến khích) của hai phương thức xét tuyển dựa trên điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 và xét tuyển dựa trên học bạ trung học phổ thông, nhà trường nêu “ngoài điểm ưu tiên theo quy định của Bộ GD&ĐT, Trường Đại học Văn hóa Hà Nội cộng 3 (ba) điểm tính theo thang điểm 30 đối với thí sinh có một trong các loại chứng chỉ Tiếng Anh".

Trước nhiều ý kiến cho rằng IELTS 4.0 là mức điểm thấp nhưng lại được cộng tới 3 điểm, các chuyên gia tư vấn tuyển sinh cho rằng, Thông tư 06/2025 của Bộ GD&ĐT cho phép các cơ sở đào tạo quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ (như IELTS) thành điểm xét tuyển, việc trường cộng 3 điểm khuyến khích cho thí sinh có IELTS 4.0 là không sai quy chế nếu điểm cộng không vượt 3 điểm, được quy đổi hợp lệ và phải công khai quy đổi, đảm bảo tổng điểm xét không vượt thang điểm.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, việc xác định mức điểm khuyến khích phù hợp là một vấn đề phức tạp, cần cân nhắc nhiều yếu tố.

Đưa quan điểm về vấn đề này, nguyên Phó hiệu trưởng một trường Đại học cho biết, việc có cộng điểm khuyến khích, cộng ở mức độ nào hay cộng đến mức tối đa 3 điểm (thang điểm 30) theo quy chế cho chứng chỉ quốc tế, sẽ do các trường đại học quyết định.

Cũng theo vị này, việc khuyến khích ở mức tối đa 3 điểm với thí sinh nên được cân nhắc kỹ lưỡng vì có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể trong kết quả xét tuyển.

Ngoài ra, điều này cũng ảnh hưởng lớn đến nguyên tắc cơ bản trong tuyển sinh như công bằng với thí sinh, bình đẳng giữa các cơ sở đào tạo và minh bạch đối với xã hội.

Đi ngược mục tiêu nâng cao chất lượng?

Quyết định của Trường Đại học Văn hóa cộng 3 điểm khuyến khích cho thí sinh sở hữu chứng chỉ IELTS từ mức điểm 4.0 liệu có đủ sức thuyết phục để trở thành căn cứ cho một ưu đãi lớn như vậy?

Cô giáo Hoàng Hà Minh

Cô giáo Hoàng Hà Minh, nhà sáng lập và điều hành trung tâm giáo dục Westminster Academy và công ty tư vấn giáo dục Mentors14 nêu quan điểm, theo thang mô tả năng lực của kỳ thi IELTS, band điểm 4.0 được xếp vào nhóm “Limited User” – người sử dụng tiếng Anh một cách hạn chế. Ở mức này, thí sinh chỉ có khả năng giao tiếp cơ bản trong các tình huống quen thuộc và thường gặp khó khăn trong cả việc hiểu lẫn diễn đạt.

Cụ thể, trong phần thi Nói, người ở band 4.0 thường nói ngắt quãng, dùng từ vựng đơn giản, cấu trúc lặp đi lặp lại và dễ bị hiểu sai ý. Ở phần Viết, họ có thể hoàn thành bài nhưng mắc nhiều lỗi ngữ pháp và tổ chức ý chưa rõ ràng.

Trong khi đó, nhiều trường đại học hiện nay đặt ra mức khuyến khích từ band 5.0 trở lên – mức đánh giá dành cho “Modest User”, tức người có khả năng sử dụng tiếng Anh ở mức trung bình, có thể giao tiếp trong tình huống quen thuộc nhưng vẫn có những sai sót nhất định. Mức điểm cộng cũng thường chỉ ở khoảng 0,25 đến 1 điểm – một tỷ lệ vừa phải, mang tính động viên thay vì quyết định điểm số quá lớn.

Với cách so sánh này, theo cô Minh, sẽ dễ hiểu khi không ít người bày tỏ sự băn khoăn về tính công bằng trong chính sách mới của Trường Đại học Văn hóa. Một thí sinh đạt IELTS 4.0 có thể được cộng tới 3 điểm, trong khi những thí sinh khác nỗ lực học tập, ôn thi toàn diện theo đề thi tốt nghiệp THPT lại không được hưởng ưu tiên tương tự.

“Điều này dẫn đến lo ngại về sự mất cân đối trong đánh giá năng lực đầu vào, nhất là khi kỳ thi tuyển sinh đại học vẫn giữ vai trò then chốt trong lựa chọn nhân lực chất lượng cao”- cô Minh nêu quan điểm.

Tuy nhiên, theo cô Minh, việc khuyến khích học sinh trau dồi ngoại ngữ là điều đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, chính sách cộng điểm chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi đi kèm với một ngưỡng năng lực rõ ràng và hợp lý.

“Nếu không được thiết kế một cách khoa học và công bằng, chính sách tưởng chừng mang tính tạo động lực này có thể trở thành con dao hai lưỡi: thay vì khuyến khích học thật, nó có thể dẫn đến xu hướng chạy theo chứng chỉ ở mức điểm thấp, làm lệch hướng mục tiêu đào tạo và ảnh hưởng đến chất lượng đầu vào của giáo dục đại học”- cô Minh nói.

Bà Nguyễn Thị Kim Ngân – chuyên gia giáo dục tiếng Anh tích hợp STEM

Bà Nguyễn Thị Kim Ngân – chuyên gia giáo dục tiếng Anh tích hợp STEM, Giám đốc học thuật BrainSTEM English Academy cho rằng, việc cộng tới 3 điểm cho thí sinh đạt trình độ ngoại ngữ tương đương bậc 3/6 là chưa thực sự hợp lý.

Theo bà, đây là mức năng lực ngoại ngữ phổ thông, được xác định là chuẩn đầu ra tối thiểu dành cho học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, chứ không phải là một thành tích vượt trội xứng đáng được ưu tiên đặc biệt.

Bà Ngân phân tích, trong một số ngành đào tạo của Trường Đại học Văn hóa Hà Nội như Du lịch, Truyền thông, Quản lý văn hóa… việc có nền tảng ngoại ngữ là cần thiết để theo kịp xu hướng hội nhập.

Tuy nhiên, trình độ tương đương bậc 3 chỉ phản ánh khả năng sử dụng ngoại ngữ ở mức cơ bản, còn hạn chế về tính học thuật và chưa đủ để đáp ứng hiệu quả yêu cầu của chương trình đào tạo đại học có yếu tố quốc tế.

“Nếu cộng điểm ưu tiên, đặc biệt là ở mức cao như 3 điểm – tức tương đương 10% tổng điểm xét tuyển – thì cần được dành cho những học sinh có năng lực vượt chuẩn, ví dụ đạt bậc 4 trở lên, thể hiện khả năng sử dụng ngoại ngữ độc lập, linh hoạt, và có thể học tập hiệu quả trong môi trường chuyên ngành bằng tiếng Anh,” bà nhấn mạnh.

Cũng theo bà Ngân, chính sách ưu tiên là cần thiết để khuyến khích học sinh đầu tư phát triển năng lực ngoại ngữ, nhưng cần xác lập ngưỡng đánh giá rõ ràng, đảm bảo tính công bằng và phản ánh đúng năng lực thực chất của thí sinh.

"Nếu không có sự cân nhắc thấu đáo, chính sách cộng điểm rất dễ gây hiểu nhầm, tạo áp lực chạy theo chứng chỉ và làm mất đi vai trò phân loại của kỳ thi tuyển sinh đại học"- bà Ngân nhấn mạnh.

Đỗ Hợp