Một loại 'trái cây tỷ đô' xô đổ kỷ lục chưa từng có trong lịch sử
Một loại 'trái cây tỷ đô' có kim ngạch xuất khẩu ước lên tới 2,5 tỷ USD chỉ trong 9 tháng đầu năm, một con số kỷ lục chưa từng có trong lịch sử.
Chia sẻ với báo chí, ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, báo tin, xuất khẩu sầu riêng thu về 2,5 tỷ USD chỉ trong 9 tháng năm nay theo ước tính sơ bộ của hiệp hội. Tức, kim ngạch xuất khẩu loại “trái cây vua” đã xô đổ kỷ lục 2,24 tỷ USD của cả năm 2023.
“Mới chỉ 9 tháng nhưng 2,5 tỷ USD đã là số tiền nhiều kỷ lục lịch sử đối với ngành sầu riêng, đồng thời cũng là con số kỷ lục của một loại rau quả xuất khẩu”, ông nhấn mạnh. Trong đó, riêng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc ước đạt 2,3 tỷ USD.
Trong số 10 thị trường chính nhập khẩu rau quả Việt Nam, hầu hết đều ghi nhận sự tăng trưởng mạnh, ngoại trừ Hà Lan. Trung Quốc tiếp tục là thị trường lớn nhất với kim ngạch nhập khẩu 8 tháng năm đạt hơn 3 tỷ USD, tăng 36% so với cùng kỳ năm ngoái. Theo sau là Mỹ, Hàn Quốc và Thái Lan với giá trị nhập khẩu tăng trưởng 35 - 90%.
Các doanh nghiệp xuất khẩu đánh giá, rau quả Việt Nam đang ngày càng khẳng định được vị thế tại các thị trường khó tính như Mỹ, Trung Quốc và Hàn Quốc. Đặc biệt, người tiêu dùng Trung Quốc ngày càng ưa chuộng sầu riêng, chuối và xoài Việt Nam. Tại Mỹ, nông sản Việt cũng có sự thuận lợi hơn khi tiếp cận thị trường này 9 tháng qua.
Theo ông Nguyên, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam trong năm nay chắc chắn sẽ vượt mốc 3 tỷ USD. Bởi, tháng 10 vào vụ thu hoạch loại trái cây này ở những vùng trồng có sản lượng lớn như Gia Lai và Lâm Đồng. Sầu nghịch vụ ở các tỉnh miền Tây cũng sẽ cho thu hoạch vào các tháng cuối năm nay.
Đây cũng là thời điểm các đối thủ cạnh tranh như Thái Lan, Malaysia đã kết thúc mùa thu hoạch nên giá sầu Việt sẽ rất cao.
Hiện, giá sầu riêng tại các vùng trồng được thu mua tại vườn dao động từ 42.000-95.000 đồng/kg tùy loại. Mức giá này giúp người nông dân thu được lợi nhuận rất cao từ loại trái cây tỷ USD.
Sầu riêng Việt Nam được đánh giá cao về chất lượng so với hàng Thái Lan, giá cả cũng cạnh tranh hơn. Nhờ đó, lượng sầu xuất khẩu tăng lên và còn nhiều dư địa phát triển ở thị trường Trung Quốc, vị giám đốc trên cho hay.
Về xuất khẩu sầu riêng đông lạnh, lãnh đạo Hiệp hội Rau quả Việt Nam nói: “Các doanh nghiệp đang hoàn tất thủ tục xin phê duyệt mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói để xuất khẩu sản phẩm này sang thị trường Trung Quốc”.
Với tiến độ như hiện nay, ông Nguyên dự kiến tháng 11 tới đây có thể xuất sang thị trường tỷ dân những lô sầu đông lạnh đầu tiên.
Việt Nam đứng thứ 3 trên thế giới về diện tích và sản lượng sầu riêng (gần 1,2 triệu tấn) sau Indonesia (1,8 triệu tấn), Thái Lan (hơn 2,32 triệu tấn) tính đến năm 2023.
Ông Nguyễn Quang Hiếu – Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT) - cho biết, mỗi năm Trung Quốc nhập khẩu sầu riêng tươi trị giá 7 tỷ USD và dự kiến con số này sẽ vượt mức 10 tỷ USD trong vài năm tới.
Ngoài ra, Trung Quốc cũng chi 1 tỷ USD sầu riêng đông lạnh và dự kiến sẽ tăng nhanh qua các năm.
Đáng chú ý, nước ta đã xuất khẩu chính ngạch sầu riêng tươi sang Trung Quốc từ giữa năm 2022. Tháng 8 vừa qua, Việt Nam và Trung Quốc ký tiếp Nghị định thư xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang thị trường hơn 1,4 tỷ dân này.
Bộ NN-PTNT cũng tính toán, xuất khẩu sầu riêng đông lạnh có thể đạt kim ngạch 400-500 triệu USD ngay trong năm 2024 - năm đầu tiên sau khi ký kết nghị định thư và sẽ góp mặt trong danh sách mặt hàng nông sản xuất khẩu giá trị tỷ USD trong năm 2025.
Theo các chuyên gia, để đối phó với sự cạnh tranh ngày càng tăng, các doanh nghiệp Việt Nam cần tập trung vào việc nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định trong Nghị định thư đã ký.
Quan trọng hơn, doanh nghiệp phải chủ động xây dựng các chuỗi liên kết chặt chẽ từ vùng trồng đến cơ sở đóng gói, kết hợp với việc phát triển hệ thống truy xuất nguồn gốc để đảm bảo tính minh bạch khi có yêu cầu, theo Doanh nghiệp và tiếp thị.