Một kịch bản tồi tệ có thể đến với nước Anh
Một rủi ro mới đang đến với nước Anh, đó là, nước này có thể sẽ rơi vào bẫy lạm phát đình trệ.
"Lạm phát đình trệ" được định nghĩa là sự kết hợp giữa "đình trệ" và "lạm phát", mô tả một nền kinh tế trì trệ đi kèm với giá cả tăng vọt không kiểm soát.
Ông Suren Thiru của Viện Kế toán Công chứng ở Anh và xứ Wales (ICAEW) nhận định, đây là kịch bản tồi tệ nhất khi lãi suất bị giữ ở mức cao để đối phó với lạm phát và nền kinh tế chịu nhiều tổn thất hơn.
Thế nhưng, kịch bản tồi tệ này có thể đến với nước Anh.
Văn phòng Thống kê Quốc gia (ONS) cho biết, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã tăng 2,6% trong tháng 11, tăng so với mức 2,3% của tháng 10.
Mặc dù mức lạm phát này vẫn chỉ cao hơn một chút so với mục tiêu 2% của Ngân hàng Trung ương Anh, nhưng lạm phát được dự báo sẽ tiếp tục tăng trong những tháng tới do các biện pháp tăng thuế kỷ lục của Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves và buộc những doanh nghiệp phải tăng giá.
Ông Rob Wood, nhà kinh tế trưởng tại Pantheon Macroeconomics, dự báo CPI sẽ đạt 3,1% vào tháng 4 năm tới.
Trong khi đó, tăng trưởng kinh tế đã sụt giảm. Các số liệu chính thức cho thấy, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thực tế đã giảm 0,1% trong cả tháng 9 và tháng 10, đánh dấu hai tháng suy giảm liên tiếp.
Sự kết hợp đáng lo ngại này đồng nghĩa với việc có một rủi ro rằng nước Anh sẽ rơi vào bẫy lạm phát đình trệ. Theo ông Andrew Wishart, dữ liệu trong tháng qua cho thấy xác suất xảy ra kịch bản trên đang ngày càng tăng.
Ông cũng lưu ý: "Anh đã từng trải qua tình trạng lạm phát đình trệ vào những năm 1970. Vào năm 1974 và 1975, kinh tế Anh đã suy giảm lần lượt 2,5% và 1,5%, trong khi lạm phát lên tới 16% và sau đó là 24,2%".
Trong giai đoạn đó, đất nước đã phải đối mặt với các cuộc đình công, nợ công tăng vọt và chính phủ đã buộc phải tìm kiếm một gói cứu trợ từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vào năm 1976.
Ông Thiru nhận định: "Mặc dù triển vọng hiện nay không quá nghiêm trọng, nhưng vẫn có những điểm tương đồng với giai đoạn đó. Nước Anh một lần nữa phải đối mặt với cú sốc năng lượng, và thâm hụt ngân sách cũng đang ở mức cao".
Ông Thomas Pugh, nhà kinh tế tại công ty kiểm toán RSM cảnh báo, Ủy ban Chính sách Tiền tệ (MPC) của Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) một lần nữa phải đối mặt với sự đánh đổi khó khăn giữa tăng trưởng yếu và lạm phát cao hơn, khi nền kinh tế trì trệ, nhưng tăng trưởng tiền lương vẫn còn quá nóng và lạm phát đang tăng tốc trở lại.
Số liệu chính thức do ONS công bố cho thấy, tăng trưởng tiền lương vẫn còn quá cao để phù hợp với mục tiêu lạm phát 2%.