Một chi nhánh ngân hàng thương mại tại Đồng Nai: Nợ xấu vượt ngưỡng cảnh báo, cho nhiều khách vay khi chưa đủ hồ sơ

Thanh tra, Giám sát ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Đồng Nai vừa ban hành kết luận thanh tra đối với một ngân hàng thương mại chi nhánh tỉnh Đồng Nai.

Theo đó, đến 31/7/2024, số dư huy động vốn của chi nhánh này đạt 276,240 tỷ đồng, tăng 4,4% so với thời điểm 31/12/2023.

Tổng dư nợ cho vay của chi nhánh đến 31/7/2024 là 762,303 tỷ đồng, tăng 8,4% so với thời điểm 31/12/2023.

Đáng chú ý, nợ quá hạn chiếm đến 5,9% tổng dư nợ. Nợ xấu (nhóm 3-5) chiếm 4,4% tổng dư nợ, cao hơn ngưỡng cảnh báo của Ngân hàng Nhà nước.

Nợ xấu cao được xác định là do công tác thẩm định xét duyệt cho vay còn khá nhiều nhược điểm, hạn chế. Cụ thể như việc đánh giá thu thập chứng từ chứng minh khả năng trả nợ của khách hàng chưa được thực hiện đầy đủ, chưa phân tích đánh giá đúng thực trạng tình hình tài chính, chưa đánh giá mức độ rủi ro của khách hàng khi xem xét đến các chỉ tiêu trọng yếu có thể ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh để chủ động xem xét trong việc cấp tín dụng dẫn đến khách hàng không thể thanh toán nợ vay chỉ sau một thời gian ngắn sau khi giải ngân. Bên cạnh đó công tác kiểm tra giám sát sau cho vay chưa chặt chẽ, chưa được quan tâm chú trọng để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường dẫn đến không có các biện pháp kịp thời để xử lý nợ, gây nên rủi ro mất vốn.

Cũng theo kết luận của cơ quan thanh tra giám sát, chất lượng tín dụng đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả hoạt động kinh doanh của chi nhánh. Ngoài ra, còn một số tồn tại.

Công tác thẩm định, xét duyệt cho vay chưa đầy đủ theo quy định tại Điều 17 Thông tư 39/2016/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước (Thông tư 39) và các quy định nội bộ đối với 16 khách hàng (20 hợp đồng tín dụng) với tổng dư nợ hơn 130 tỷ đồng.

Thực hiện cho vay nhưng chưa thu thập, bổ sung hồ sơ vay vốn đầy đủ theo quy định tại Điều 9 Thông tư 39 và quy định nội bộ của ngân hàng đối với 5 khách hàng (5 HĐTD) với tổng dư nợ 16,911 tỷ đồng.

Công tác kiểm tra, giám sát vay vốn chưa thực hiện đầy đủ theo quy định tại Điều 24 Thông tư 39 và quy định nội bộ của ngân hàng đối với 22 khách hàng (31 HĐTD) với tổng dư nợ 165,639 tỷ đồng.

Về sử dụng vốn sai mục đích, khách hàng vay vốn nhưng không sử dụng vốn đúng mục đích theo thỏa thuận của hợp đồng tín dụng, vi phạm về nguyên tắc cho vay, vay vốn theo quy định tại Điều 4 Thông tư 39 đối với 3 khách hàng (3 HĐTD) với tổng dư nợ 12,70 tỷ đồng.

Đối với điều kiện phê duyệt yêu cầu cam kết trả nợ thay của công ty mẹ, Cơ quan Thanh tra giám sát chỉ ra tiềm ẩn rủi ro trong việc thực hiện nghĩa vụ trả nợ thay công ty vay vốn của công ty mẹ khi tình hình tài chính công ty mẹ hoặc khi nhiều công ty con, công ty liên kết khác gặp vấn đề về kinh doanh, phát sinh nợ quá hạn/nợ xấu.

Thanh tra giám sát cũng cảnh báo rủi ro về khoản cấp tín dụng công ty mua bán ô tô được đảm bảo bằng hàng tồn kho là ô tô mới các loại do khách hàng quản lý (hàng hóa được hình thành từ vốn vay).

Hàng tồn kho này được khách hàng giao dịch hằng ngày (bán ra) nên dễ phát sinh trường hợp khách hàng tự ý bán xe mà không báo cho ngân hàng, dẫn đến khách hàng đã bán xe và sử dụng vốn vào mục đích khác mà không trả nợ cho ngân hàng.

Thanh tra giám sát khuyến nghị ngân hàng ngoài kiểm tra định kỳ theo quy định nội bộ, cần chủ động, thường xuyên kiểm tra đột xuất tài sản đảm bảo để đảm bảo việc giải chấp hàng tồn kho theo đúng quy định và giá trị hàng tồn kho luôn đủ đảm bảo cho nghĩa vụ của khách hàng tại mọi thời điểm; đồng thời cần giám sát chặt chẽ tài chính của khách hàng, thường xuyên đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh, theo dõi nguồn thu của khách hàng để có biện pháp tín dụng phù hợp, hạn chế tối đa rủi ro cho PGBank.

Thanh tra giám sát yêu cầu Giám đốc chi nhánh ngân hàng rà soát toàn bộ những tồn tại, rút kinh nghiệm về những tồn tại, vi phạm trong hoạt động của chi nhánh. Yêu cầu ngân hàng mẹ tăng cường kiểm tra, kiểm soát nội bộ đối với Chi nhánh Đồng Nai; tổ chức họp kiểm điểm trách nhiệm đối với những người có liên quan.

Được biết, đây là chi nhánh của ngân hàng có cơ cấu cổ đông khá cô đặc. Theo danh sách cổ đông sở hữu từ 1% vốn điều lệ trở lên công bố gần nhất, 3 cổ đông tổ chức và 13 cổ đông cá nhân nắm giữ tổng cộng 97,416% vốn điều lệ của ngân hàng.

Vũ Phong