Mối đe dọa hiện hữu đối với ngân sách của Ireland

Ông Trump đã cam kết sẽ khuyến khích các ngành công nghiệp đưa sản xuất trở lại Mỹ và cắt giảm thuế suất doanh nghiệp xuống mức tương đương của Ireland. Điều này có thể khiến cho các doanh nghiệp Mỹ hiện đang hoạt động tại Ireland sẽ trở về quê hương, gây tổn thất về mặt kinh tế và việc làm.

Các công ty đa quốc gia nước ngoài do người Mỹ sở hữu đóng tại Ireland sử dụng khoảng 11% lao động sở tại và là nguồn tài trợ lớn cho các dịch vụ công phụ thuộc rất nhiều vào thuế doanh nghiệp mà họ phải trả. Chỉ tính ba công ty lớn của Mỹ, cứ mỗi 8 euro (8,62 USD) tiền thuế thu được của Ireland có 1 euro tiền thuế của các công ty này.

Sự gia tăng gấp bảy lần về biên lai thuế thu nhập doanh nghiệp sau một thập kỷ tăng trưởng của Ireland trùng hợp với việc các công ty đa quốc gia "chuyển" các tài sản sở hữu trí tuệ (IP) có giá trị cao của họ sang các nước như Ireland.

Các nhà phân tích cho biết rủi ro chính đối với Chính phủ Ireland là liệu bất kỳ biện pháp nào mà ông Trump thực hiện để cắt giảm thuế doanh nghiệp và thu hút các tập đoàn trở lại Mỹ có bao gồm các ưu đãi cho việc đưa IP theo cùng hay không.

Giáo sư kinh tế chính trị tại Đại học College Dublin, Aidan Regan, nói: “Nếu chỉ một trong số ba công ty đa quốc gia lớn của Mỹ quyết định sẽ đưa IP trở lại quê nhà, điều đó có thể làm vỡ nợ ngân sách y tế ở Ireland”.

Theo Giáo sư Regan việc ông Trump trở lại Nhà Trắng thực sự là một mối đe dọa hữu hình đối với nền tài chính công của Ireland, nếu nó làm tăng động lực cho nhiều công ty chuyển lợi nhuận của họ trở lại Mỹ, thay vì ở lại Ireland.

Nhờ chính sách thuế cạnh tranh, Ireland đã chứng kiến thu nhập từ thuế doanh nghiệp tăng từ mức 4,6 tỷ euro vào năm 2014 lên khoảng 30 tỷ euro trong năm nay. Con số này chưa bao gồm 14 tỷ euro thuế truy thu từ “gã khổng lồ” công nghệ Apple, đã biến ngân sách công của Ireland trở thành mạnh nhất châu Âu.

Ba năm liên tiếp thặng dư ngân sách lớn đã cho phép Chính phủ Ireland tăng chi tiêu nhanh chóng, cắt giảm thuế và thành lập quỹ tài sản quốc gia. Một chiến dịch tranh cử tổng thống sẽ bao gồm nhiều cam kết chi tiêu lớn hơn nữa cho người dân nước này.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính

Ireland thừa nhận Kho bạc nhà nước sẽ thâm hụt nếu không có "lợi nhuận bất ngờ" từ thuế doanh nghiệp mà họ không thể đảm bảo sẽ tiếp tục. Nếu không có nguồn thu đó, quốc gia châu Âu này sẽ thâm hụt gần 2% thu nhập vào năm 2025 và sẽ không đạt được thặng dư 2,9% như dự báo đã đưa ra.

Diệu Linh (Theo Reuters)