Mở rộng vai trò của DATC trong xử lý nợ công

Đề xuất DATC xử lý nợ hình thành từ vốn vay ODA, vay ưu đãi, hoặc từ các khoản vay Chính phủ bảo lãnh nhưng bên vay không hoàn trả đúng hạn.

Bộ Tài chính đang xây dựng Dự thảo Nghị định mới thay thế Nghị định số 129/2020/NĐ-CP, nhằm điều chỉnh cơ chế hoạt động và quản lý tài chính của Công ty TNHH MTV Mua bán nợ Việt Nam (DATC).

Một trong những điểm đáng chú ý của dự thảo là việc đề xuất bỏ quy định phân biệt giữa ngành nghề kinh doanh chính và ngành nghề hỗ trợ, đồng thời mở rộng chức năng hoạt động của DATC theo hướng phù hợp với thực tiễn và pháp luật hiện hành.

Theo Bộ Tài chính, hoạt động kinh doanh bất động sản không phải là ngành nghề mới của DATC, bởi đã được ghi nhận trong giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp từ trước. Tuy nhiên, Nghị định 129/2020/NĐ-CP hiện hành vẫn xem hoạt động này là phụ trợ cho chức năng xử lý nợ. Dự thảo mới đã đề xuất xác định rõ "Kinh doanh bất động sản hình thành từ hoạt động mua, tiếp nhận nợ và tài sản" là ngành nghề kinh doanh của DATC, không còn xếp vào nhóm hoạt động phụ trợ.

Dự thảo cũng đề xuất bãi bỏ quy định hạn chế hoạt động của DATC không được trùng lắp với nhiệm vụ chính trị của Công ty TNHH MTV Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC). Bộ Tài chính cho rằng hiện nay cả DATC và VAMC đều được Luật Các tổ chức tín dụng xác định là tổ chức 100% vốn nhà nước có chức năng mua, bán và xử lý nợ, do đó không có cơ sở pháp lý để duy trì sự phân biệt này.

Một điểm mới đáng chú ý khác là Bộ Tài chính đề xuất bổ sung hoạt động quản lý, xử lý nợ và tài sản có nguồn gốc từ Chính phủ hoặc Nhà nước, bao gồm nợ hình thành từ vốn vay ODA, vay ưu đãi, hoặc từ các khoản vay Chính phủ bảo lãnh nhưng bên vay không hoàn trả đúng hạn. Đây là những khoản nợ mà Chính phủ giao cho DATC tiếp nhận, quản lý, xử lý và thu hồi nhằm nộp ngân sách nhà nước. Cùng với đó, DATC sẽ được thực hiện nhiệm vụ quản lý, khai thác tài sản công được giao, bao gồm nhà đất và tài sản kết cấu hạ tầng, theo quy định tại Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và các văn bản hướng dẫn.

Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng đề xuất cho phép DATC thực hiện dịch vụ đấu giá nợ và tài sản theo hình thức trực tuyến. Việc áp dụng đấu giá trực tuyến được kỳ vọng sẽ tăng tính minh bạch, cạnh tranh trong hoạt động đấu giá, đồng thời giảm thiểu các bất cập như thông đồng, dàn xếp thường xảy ra trong phương thức đấu giá truyền thống. Hình thức này cũng giúp tiết kiệm chi phí, thời gian cho cả tổ chức bán đấu giá và người tham gia, đồng thời mở rộng cơ hội tiếp cận cho các nhà đầu tư ở mọi địa phương.

Với các điều chỉnh này, ngành nghề và hoạt động của DATC sẽ bao gồm: tiếp nhận và xử lý nợ, tài sản từ doanh nghiệp cổ phần hóa hoặc theo chỉ đạo của Chính phủ; mua, xử lý các khoản nợ của doanh nghiệp nhà nước và thành phần kinh tế khác; tái cơ cấu doanh nghiệp thông qua xử lý nợ và tài sản; đầu tư, khai thác, kinh doanh tài sản, bao gồm bất động sản hình thành từ hoạt động mua và xử lý nợ; mua, quản lý, chuyển giao nghĩa vụ nợ và tài sản có nguồn gốc từ Chính phủ; tư vấn trong lĩnh vực xử lý nợ, tài sản và tái cấu trúc doanh nghiệp; và thực hiện dịch vụ thẩm định giá, đấu giá trực tuyến, quản lý nợ và tài sản.

Tùng Thư