Miễn thuế đất nông nghiệp: Hỗ trợ 'đúng và trúng' để phát triển bền vững

Ông Nguyễn Thành Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí, Bộ Tài chính. (Ảnh: Vietnam+)

Chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đã trở thành một trong những "bệ đỡ" quan trọng cho ngành nông nghiệp Việt Nam trong suốt hơn hai thập kỷ qua. Với mục tiêu xóa đói giảm nghèo, khuyến khích sản xuất và tạo động lực phát triển cho khu vực nông thôn, chính sách này đã trải qua nhiều giai đoạn điều chỉnh và tiếp tục được đề xuất kéo dài đến năm 2030.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích không thể phủ nhận, vẫn còn những lo ngại về tính hiệu quả, đối tượng thụ hưởng và nguy cơ sử dụng đất sai mục đích. Để làm rõ hơn về vấn đề này, phóng viên Báo Điện tử VietnamPlus đã có cuộc phỏng vấn với ông Nguyễn Thành Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí, Bộ Tài chính.

- Thưa ông, đâu là động lực chính thúc đẩy Bộ Tài chính đề xuất kéo dài chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến năm 2030? Liệu chính sách này có thực sự là "liều thuốc" cần thiết cho sự phát triển của ngành nông nghiệp trong bối cảnh hiện tại?

Ông Nguyễn Thành Hưng: Chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước ta là ưu tiên phát triển nông nghiệp, nông thôn, nâng cao đời sống của người nông dân. Chính sách miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp là một trong những công cụ quan trọng để hiện thực hóa chủ trương này.

Thực tế, chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đã được thực hiện từ năm 2001 và liên tục được điều chỉnh, gia hạn để phù hợp với tình hình thực tế. Hiện nay, theo các Nghị quyết của Quốc hội, chính sách này đang được áp dụng đến hết ngày 31/12/2025. Việc tiếp tục kéo dài thời gian miễn thuế đến năm 2030 là một bước đi phù hợp với các chủ trương lớn của Đảng về tích tụ, tập trung đất đai, phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững.

Miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp không chỉ là một hình thức hỗ trợ tài chính trực tiếp cho người nông dân mà còn là nguồn lực quan trọng để họ tái đầu tư vào sản xuất, mở rộng quy mô, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, khi ngành nông nghiệp Việt Nam phải đối mặt với nhiều thách thức cạnh tranh.

Việc miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp không chỉ là một hình thức hỗ trợ tài chính trực tiếp cho người nông dân, mà còn là nguồn lực quan trọng để họ tái đầu tư vào sản xuất, mở rộng quy mô, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. (Ảnh: Vietnam+)

- Thưa ông, với việc tiếp tục miễn thuế, ngân sách Nhà nước dự kiến sẽ giảm thu khoảng 7.500 tỷ đồng mỗi năm. Vậy, Bộ Tài chính có những giải pháp nào để đảm bảo rằng chính sách này thực sự đi vào "đúng và trúng" đối tượng, tránh tình trạng trục lợi và sử dụng đất không hiệu quả?

Ông Nguyễn Thành Hưng: Đúng là việc miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp sẽ tác động đến nguồn thu ngân sách, nhưng cần nhìn nhận vấn đề này trong một bức tranh tổng thể. Thứ nhất, nguồn thu từ thuế sử dụng đất nông nghiệp vốn dĩ rất nhỏ, chỉ chiếm khoảng 0,00057% tổng thu ngân sách năm 2023. Do đó, việc miễn thuế sẽ không gây ảnh hưởng lớn đến cân đối ngân sách.

Thứ hai, cần phải nhấn mạnh rằng, đây không phải là một chính sách mới mà là sự tiếp nối của chính sách hiện hành. Do đó, việc kéo dài thời gian miễn thuế sẽ không gây ra sự xáo trộn lớn trong hoạt động thu ngân sách.

Về vấn đề đảm bảo tính hiệu quả của chính sách, chúng tôi nhận thức rõ những lo ngại về tình trạng sử dụng đất không đúng mục đích, bỏ hoang đất nông nghiệp.

Để giải quyết vấn đề này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và địa phương.

Theo đó, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các địa phương để rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan đến quản lý và sử dụng đất đai, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả.

Chúng tôi cũng sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc sử dụng đất nông nghiệp, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Ngoài ra, Bộ Tài chính sẽ chỉ đạo cơ quan thuế địa phương phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan để cập nhật, bổ sung thông tin về hiện trạng đất đai, đảm bảo việc quản lý thuế được chính xác và hiệu quả.

- Một vấn đề khác được dư luận quan tâm là tình trạng đất bỏ hoang song vẫn được hưởng ưu đãi. Luật Đất đai 2024 đã có những quy định mới về vấn đề này, vậy Bộ Tài chính có vai trò như thế nào trong việc phối hợp với các cơ quan quản lý đất đai để đảm bảo chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp không bị lợi dụng?

Ông Nguyễn Thành Hưng: Như đã đề cập, quản lý đất đai là một lĩnh vực phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa nhiều cơ quan. Theo quy định của Hiến pháp, đất đai thuộc sở hữu toàn dân và Nhà nước là đại diện chủ sở hữu, thống nhất quản lý. Bộ Nông nghiệp và Môi trường là cơ quan đầu mối giúp Chính phủ thực hiện chức năng này.

Bộ Tài chính sẽ chỉ đạo cơ quan thuế các cấp phối hợp với các cơ quan chức năng để rà soát, xác định các trường hợp vi phạm và kiến nghị xử lý theo quy định của pháp luật. (Ảnh: Vietnam+)

Bộ Tài chính thông qua việc xây dựng và thực thi các chính sách thuế cũng đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý đất đai. Chúng tôi đã và sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các địa phương để đảm bảo việc sử dụng đất hiệu quả và bền vững.

Luật Đất đai 2024 đã có những quy định cụ thể về việc thu hồi đất đối với các trường hợp đất bỏ hoang. Đây là một công cụ quan trọng để ngăn chặn tình trạng lãng phí tài nguyên đất. Bộ Tài chính sẽ chỉ đạo cơ quan thuế các cấp phối hợp với các cơ quan chức năng để rà soát, xác định các trường hợp vi phạm và kiến nghị xử lý theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, chúng tôi cũng sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống thông tin về đất đai, nâng cao năng lực quản lý của cán bộ thuế, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đất đai để nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp.

- Xin cảm ơn ông!

(Vietnam+)