Miễn học phí: Xóa sổ khoản thu bắt buộc, trả lại giá trị thật cho trường công

Trong phiên họp ngày 28/2, sau khi xem xét báo cáo của Chính phủ về khả năng cân đối tài chính trong và sau quá trình tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, Bộ Chính trị quyết định miễn học phí từ năm học 2025-2026 cho học sinh mầm non đến hết trung học phổ thông công lập. Tin vui này nhanh chóng lan tỏa trên các phương tiện thông tin đại chúng, người dân ai nấy đều bày tỏ sự đồng tình với quyết định nhân văn, ý nghĩa, hợp lòng dân.

Trong chúng tôi, lớp nhà giáo nay đã nghỉ hưu cũng rộn ràng những cảm xúc tích cực. Chắc đây cũng là tâm trạng chung của giáo viên, dù trực tiếp đứng lớp hay giữ nhiệm vụ quản lý.

N.V, Phó Hiệu trưởng một trường THPT, gọi điện cho tôi, giọng xúc động: “Thầy ơi, học sinh sẽ được miễn học phí ạ…”. Tôi nhớ lại khoảng thời gian dạy em, gia đình N.V. còn khó khăn, học phí luôn là gánh nặng khi mấy chị em đi học. N.V kể, trong một lần nhận học bổng khuyến học của trường, trên đường về nhà, nước mắt em chảy dài. Liên hệ tới việc này, tôi nghĩ khi biết tin được miễn học phí, hẳn sẽ có những học sinh rơi nước mắt, bởi từ nay gia đình các em bớt đi những lần “chạy vạy” đóng tiền trường.

Nhiều người cho rằng, học phí chỉ là một khoản rất nhỏ trong chi phí học tập, nhưng với nhiều học sinh, nhất là ở các vùng còn khó khăn, được tử tế đến trường, không còn bị thầy cô nhắc đóng học phí, không phải nghỉ học... thực sự có ý nghĩa lớn lao, thậm chí có thể thay đổi cuộc sống, tương lai của các em.

Hiện cả nước có khoảng 23,2 triệu học sinh, chưa bao gồm học viên tại các trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên. Số học sinh thụ hưởng chính sách miễn học phí sẽ rất lớn. Đây là một món quà, một sự động viên, lời gửi gắm mong mỏi giới trẻ chăm học hành để mai đây dựng xây nước nhà.

Học sinh Trường THPT Lê Quý Đôn (Đống Đa, Hà Nội). Ảnh: Phạm Hải

Xây dựng xã hội học tập, cùng với các giải pháp mang tầm chiến lược, trong đó có miễn học phí, thể hiện trách nhiệm của Đảng, Nhà nước đối với việc chăm lo học tập của con em nhân dân. Chính sách này “xóa sổ” khoản thu mang tên "bắt buộc" trong các trường công lập, và xa hơn, sẽ làm sáng lại giá trị “tiên học lễ”, chứ không bị biến tướng thành “tiên học phí”.

Thông tư 29 của Bộ GD-ĐT quy định về dạy thêm, học thêm được kỳ vọng góp phần trả lại sự tôn nghiêm học đường, hình ảnh cao đẹp của thầy cô. Tuy vậy, quá trình triển khai gặp khó khăn với nhiều lý do, trong đó có vấn đề nhạy cảm liên quan tới thu nhập dạy thêm của giáo viên.

Nay, quyết định miễn học phí cho học sinh công lập được Bộ Chính trị quyết định đã đưa ra một thông điệp mạnh mẽ về việc hoạt động dạy học trong nhà trường hướng tới không thu tiền. Đó là một quyết định hợp lòng dân!

Các nhà trường khi tổ chức hoạt động dạy học, giáo dục, cần minh bạch, tính toán làm sao ít thu phí của học sinh nhất nhưng vẫn dạy tốt và giúp học sinh học tốt. Đó mới là trường công đích thực, là giáo dục lấy học sinh làm trung tâm, là xây dựng nhà trường hạnh phúc - nơi thầy cô cùng học trò mỗi ngày đến trường thực sự là một ngày vui.

Từ quyết định miễn học phí cho học sinh công lập cả nước của Bộ Chính trị, mọi người mong ngành giáo dục các cấp, chính quyền các địa phương tiếp tục miễn, giảm các khoản thu ngoài học phí trong những năm học tới. Khuyến học, giáo dục phải "ra trận", chứ không thể đứng ở “hậu phương” rồi mời gọi… ”xã hội hóa” tiền trường!

Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong đầu tư cho giáo dục, có như vậy, giáo dục mới thực sự là quốc sách hàng đầu. Miễn học phí là “cú hích” để các tỉnh, thành phố trong cả nước tiếp tục chăm lo cho sự nghiệp giáo dục, siết chặt kỷ cương trong quản lý giáo dục, nói đi đôi với làm.

Sau miễn học phí cho học sinh, tôi tin tưởng Đảng, Nhà nước tiếp tục ban hành quyết sách, tạo nguồn lực quan trọng để giáo dục cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới, như mong muốn tột cùng của Bác Hồ: “Ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”. Rồi tới đây, mong lắm, khi đi học các trường cao đẳng, đại học công lập, sinh viên không phải đóng học phí; thầy cô, học sinh, sinh viên có thể gõ thư viện điện tử để lấy tài liệu dạy, học, tham khảo...

Nguyễn Hoàng Chương