Miễn học phí học sinh phổ thông - Một quyết sách nhân văn!

Miễn học phí cho học sinh từ mầm non tới THPT từ năm học 2025 - 2026. (Ảnh: M.Minh)

Một quyết sách nhân văn, ấm lòng

Ngày 28/02/2025, Bộ Chính trị đã đồng ý với đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) về việc miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến giáo dục phổ thông. Hiện nay, Chính phủ đã ban hành các quy định miễn học phí cho các em học sinh. Theo quy định hiện hành, từ ngày 01/9/2025, Nhà nước sẽ thực hiện miễn học phí cho tất cả học sinh công lập từ mầm non 5 tuổi đến trung học cơ sở (đến hết lớp 9). Chính phủ cũng đã quy định chính sách giảm 50 - 70% học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho nhiều đối tượng học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh thuộc đối tượng chính sách xã hội, học sinh dân tộc (học ở trường công lập và trường dân lập, tư thục).

Học sinh trường dân lập, tư thục được cấp bù học phí bằng mức học phí của trường công lập theo quy định của pháp luật; phần chênh lệch học phí giữa trường công lập và dân lập, tư thục sẽ do gia đình học sinh chi trả.

Bộ GD&ĐT cho biết, trên cơ sở báo cáo của 46 tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương đến thời điểm hiện tại và các tài liệu, báo cáo gần đây, Bộ GD&ĐT căn cứ theo mức học phí tối thiểu theo quy định tại Nghị định số 81/2021/NĐ-CP và Nghị định số 97/2023/NĐ-CP của Chính phủ để ước tính nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước phải chi trả để thực hiện miễn học phí cho toàn bộ học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông.

Theo đó, nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước phải chi trả để thực hiện chủ trương miễn học phí cho các đối tượng nêu trên là khoảng 30 nghìn tỷ đồng (nếu trừ ngân sách địa phương của các tỉnh/thành phố đã thực hiện miễn học phí thì ngân sách trung ương sẽ phải thực hiện ít hơn số này). Trên thực tế, mức ngân sách cần đảm bảo sẽ phụ thuộc vào mức học phí cụ thể của từng tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương theo thẩm quyền của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định trên cơ sở quy định mức sàn, trần học phí quy định của Chính phủ.

Hiện nay, có 10 tỉnh/thành phố đã ban hành Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh về miễn học phí mầm non, phổ thông cho năm học 2024 - 2025 là: Quảng Ninh, Hải Phòng, Yên Bái, Quảng Nam, Khánh Hòa, Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương và Long An. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều đối tượng học sinh, gia đình ở các địa phương khác đang phải đóng học phí.

Theo Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội Trần Thế Cương, quyết sách của Bộ Chính trị tiếp tục khẳng định chủ trương đầu tư cho giáo dục là quốc sách và luôn được ưu tiên. Đây là một quyết sách nhân văn, bảo đảm cơ hội học tập tốt nhất cho học sinh ở mọi địa bàn, mọi độ tuổi, tạo nền móng vững chắc để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Quyết định miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến THPT công lập là một chủ trương nhân văn không chỉ giảm gánh nặng cho gia đình ở vùng khó khăn, mà còn góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương phổ cập giáo dục trung học, từ đó nâng cao trình độ dân trí và chất lượng nguồn nhân lực.

Phụ huynh xúc động khi ước mơ thành hiện thực

Trước thông tin miễn học phí công lập từ năm học 2025 này, nhiều phụ huynh vui mừng cho biết rất vui khi nhận được thông tin tất cả học sinh sẽ được miễn học phí. Cùng với Thông tư 29 về tăng cường quản lý dạy thêm, học thêm, hiện nay phụ huynh đã giảm gánh nặng tài chính rất nhiều so với trước đây.

Là phụ huynh có ba con, chị Ngọc Anh (Long Biên, Hà Nội) phấn khởi cho biết, quy định mới của Bộ Chính trị đã giúp phụ huynh vơi bớt một khoản đáng kể mỗi tháng. Nhà chị hiện có hai con đang học THCS có học phí mỗi tháng hơn 300.000 đồng và một con học mầm non có học phí hơn 200.000 đồng, tổng tiền học phí mỗi tháng của các con là hơn 500.000 đồng. Theo chị, số tiền học phí của mỗi học sinh có thể không quá nhiều nhưng ngoài học phí, phụ huynh còn phải chi trả nhiều khoản khác như tiền ăn, tiền chăm sóc bán trú, tiền học ngoại khóa… Vì vậy, miễn học phí đã giúp cho gánh nặng tài chính giảm đi phần nào, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế khó khăn.

Khi nhận thông tin này, chị Kim Ngọc (Từ Liêm, Hà Nội) cũng bày tỏ niềm xúc động, vui mừng. Là mẹ đơn thân nuôi hai con, chị Ngọc cho biết, để có thể lo cho con cái ăn học đến nơi đến chốn, không bị thua thiệt so với bạn bè, chị khá chật vật, làm mọi việc có thể để tăng thu nhập trang trải cho các con. Từ năm học tới, chị đã giảm một phần chi phí, dù không lớn nhưng thật sự ấm lòng.

“Chắc chắn rằng chủ trương miễn học phí sẽ giúp nâng cao tỷ lệ đi học, giảm tỷ lệ bỏ học do gia đình khó khăn, đặc biệt ở cấp THPT. Tôi đã từng chứng kiến có những đứa trẻ 14 - 15 tuổi ngậm ngùi nghỉ học để lên thành phố làm thuê, đánh giày, phụ việc chỉ vì cha mẹ không thể lo học phí cho con. Dẫu số tiền đóng học phí không lớn, chỉ từ vài chục nghìn đồng mỗi tháng, nhưng với nhà nghèo, con đông thì đây là số tiền đáng kể, hơn nữa đi học đâu chỉ học phí mà còn nhiều khoản chi khác. Thu nhập bình quân đầu người ở Việt Nam năm 2024 là 7,7 triệu đồng/tháng, chủ trương miễn học phí và “siết” dạy thêm, học thêm sẽ giảm gánh nặng đáng kể cho người dân thu nhập thấp”, nhà văn Hoàng Anh Tú bày tỏ.

Uyên Na