Miễn học phí: Chính sách kịp thời, mang tính chiến lược

Ông Đặng Tự Ân - Giám đốc Quỹ hỗ trợ đổi mới giáo dục phổ thông Việt Nam (VIGE) cùng học sinh tỉnh Vĩnh Long.

Như chúng ta đã biết, trẻ mầm non, học sinh phổ thông là tài sản quan trọng của mỗi quốc gia. Các em là thế hệ kế thừa và quyết định tương lai của quê hương, đất nước.

Một nền giáo dục tốt giúp tạo ra những công dân có kỹ năng, sáng tạo và khả năng thích nghi với thay đổi toàn cầu. Giáo dục giúp giảm đói nghèo, bất bình đẳng và thúc đẩy tiến bộ xã hội.

Quốc gia nào có nền giáo dục mạnh sẽ có lợi thế trong cuộc cạnh tranh toàn cầu về công nghệ, kinh tế và ảnh hưởng văn hóa. Một hệ thống giáo dục tốt giúp xây dựng xã hội có nhận thức, tránh cực đoan, xung đột và bất ổn chính trị.

Như vậy, học sinh không chỉ là đối tượng thụ hưởng giáo dục mà còn là nền tảng cho sự phát triển của bất kỳ quốc gia nào. Đầu tư vào giáo dục cho trẻ em chính là đầu tư vào tương lai đất nước.

Thấm nhuần sâu sắc ý nghĩa, vai trò của giáo dục, Đảng và Nhà nước ta gần đây đã có nhiều chính sách lớn. Cuối năm 2024, GD-ĐT có niềm vui lớn, khi Nghị định 73/2024 của Chính phủ quy định mức lương cơ sở của nhà giáo được tăng lên và quỹ tiền thưởng bổ sung bằng 10% quỹ lương của các trường. Từ nay, các trường đã có lương tháng thứ 13.

Ngày 28/2, ngành Giáo dục và nhân dân cả nước cả nước lại phấn khởi được đón nhận một chính sách mang tính đột phá về miễn học phí cho toàn bộ học sinh khối trường công trên toàn quốc.

Chính sách không thu học phí sẽ có tác động rất lớn. Mặc dù, nhà nước hàng năm phải chi thêm cho phát triển giáo dục khoảng 30 ngàn tỷ đồng, do không còn khoản thu từ học phí. Đổi lại, chúng ta lại có được nhiều giá trị lớn vô cùng. Thực chất, đây là chính sách an sinh, lo cho dân, tất cả vì dân và vì sự bứt phá đi lên, phát triển bằng được sự nghiệp Giáo dục đổi mới.

Miễn học phí, sẽ làm cho giáo dục công bằng và bình đẳng hơn. Chi phí cho các dịch vụ giáo dục hiện nay, không hề nhỏ, nên không phải đóng học phí hàng năm, gánh nặng nuôi dạy con cái sẽ nhẹ bớt đi nhiều. Chắc chắn sẽ giảm trẻ bỏ học và mục tiêu tiếp cận giáo dục được dễ dàng hơn với mọi trẻ em.

Sự chăm lo cụ thể của Nhà nước tới người dân, trong đó có cha, mẹ học sinh, đã tác động không nhỏ tới xã hội, tới các chính sách hay chủ trương đổi mới Giáo dục của cả nước. Thông tư 29 về dạy thêm, học thêm sẽ dễ làm, ít cản trở hơn: học sinh không phải mất tiền học thêm ngoài giờ, nay Nhà nước lại không thu tiền học chính khóa. Học sinh được lợi kép, vui kép. Rõ ràng, giáo dục có rất nhiều cơ hội để nâng chất lượng toàn diện và môi trường học đường sẽ sớm được lành mạnh hơn, hạnh phúc hơn.

Giáo dục miễn phí không phải do nền kinh tế của mỗi nước là giầu hay nghèo, mặc dù điều kiện này có thể cản trở và gây khó khăn để ban hành chính sách an sinh cho dân. Ngoài ra, Giáo dục miễn phí không có mức độ và có lẽ là vô cùng. Tùy theo tầm nhìn của nhà lãnh đạo và trình độ dân trí quốc gia, họ sẽ đưa ra chính sách giáo dục miễn phí tới đâu.

Cùng với chính sách miễn học phí, hy vọng chúng ta sẽ từng bước cấp phát hoặc tổ chức cho thuê, mượn sách giáo khoa, tài liệu học tập hay giáo trình. Các giáo tài và giáo cụ hỗ học tập không những đầy đủ mà còn là miễn phí khi sử dụng. Máy tính bảng, thiết bị công nghệ rất thiết yếu cần được các trường phát mà không thu tiền và học sinh sử dụng suốt cấp học. Cùng với đó, gây các quỹ giáo dục để trao tặng học sinh tài năng hay hỗ trợ học sinh khởi nghiệm hoặc tham gia các kỳ thi quốc tế về công nghệ, thể chất hay nghệ thuật.

Đặng Tự Ân - Giám đốc Quỹ VIGE