Mexico vỡ mộng về tham vọng trở thành cường quốc xuất khẩu LNG

Ảnh minh họa

Dự án mới này là một phần của làn sóng đầu tư khí đốt đã đổ vào nước này trong những năm gần đây, nhắm tới các thị trường ở châu Âu và Đông Nam Á bằng khí đốt tự nhiên do Hoa Kỳ sản xuất và được xử lý tại Mexico, hóa lỏng bằng cách làm lạnh đến -162 độ C trong một quy trình nén thể tích để dễ vận chuyển hơn.

Kể từ đầu thập kỷ này, cơ sở hạ tầng LNG toàn cầu đã tăng đáng kể, với 1,1 nghìn tỷ đô la Mỹ đầu tư vào các kho cảng mới, đang được phát triển tính đến năm ngoái. Điều này được thúc đẩy nhờ dự báo về nhu cầu khí đốt ngày càng tăng ở Châu Á, sản lượng tăng vọt từ Hoa Kỳ và nỗ lực của Châu Âu nhằm cắt giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu khí đốt của Nga sau cuộc xung đột ở Ukraine vào năm 2022 - một bối cảnh khiến các nhà khai thác Hoa Kỳ để mắt đến các cảng mới trên bờ biển Mexico, có thể rút ngắn các tuyến vận chuyển đến các thị trường nước ngoài.

Tuy nhiên, tham vọng bùng nổ tiềm năng ở Mexico có thể phải đối mặt với tình hình hỗn loạn trên thị trường khí đốt toàn cầu, cũng như các diễn biến chính trị ở cả hai bên biên giới. Điều này bao gồm viễn cảnh căng thẳng giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và người đồng cấp Mexico Claudia Sheinbaum về thương mại và thuế quan, di cư và nhiều vấn đề khác.

Trong khi đó, các nhà vận động vì môi trường vẫn tiếp tục lên tiếng lo ngại về những hậu quả tiềm tàng của việc xây dựng cơ sở hạ tầng LNG – những cơ sở có thể đưa Mexico trở thành nước xuất khẩu LNG lớn thứ tư thế giới.

Nichole Heil, điều phối viên nghiên cứu và chiến dịch của Dự án các bên liên quan đến vốn tư nhân (PESP), một tổ chức phi lợi nhuận tập trung vào tác động của các quỹ tư nhân, cho biết: "Ngành công nghiệp này cho rằng khí đốt là nhiên liệu chuyển tiếp và thay thế than đá ở Châu Á, nhưng thực tế không phải vậy. Nó gây ô nhiễm nhiều hơn than đá, vì tất cả các bước liên quan đến việc xuất khẩu nó".

Một vụ cá cược xuyên biên giới vào LNG

Hoa Kỳ và Mexico có mối quan hệ lâu dài trong lĩnh vực khí đốt. Mexico nhập khẩu hơn một nửa nguồn cung cấp khí đốt, hầu hết là thông qua đường ống từ nước láng giềng phía bắc – Hoa Kỳ, với mạng lưới vận chuyển khí đốt ngày càng mở rộng từ các trung tâm ở Texas, Arizona và New Mexico.

Triển vọng xuất khẩu và chế biến LNG thông qua mạng lưới này đã được chứng minh bằng việc ít nhất 6 dự án được lên kế hoạch tại Mexico. Ngoài kho cảng Altamira đã thực hiện chuyến hàng đầu tiên vào năm 2024, các công trình xây dựng một kho cảng xuất khẩu tại trung tâm Costa Azul ở bờ biển phía tây của đất nước đang được tiến hành, với các hoạt động dự kiến bắt đầu vào năm 2026. Ở những nơi khác trên bờ biển phía tây, các kho cảng Vista Pacífico, Saguaro và Amigo đã được lên kế hoạch.

Tuy nhiên, các dự án LNG được đề xuất ở Mexico cũng phụ thuộc vào việc xin giấy phép tái xuất khí đốt của Hoa Kỳ do Bộ Năng lượng cấp, cho phép vận chuyển đến các quốc gia mà Hoa Kỳ không có hiệp định thương mại tự do - danh sách bao gồm Liên minh Châu Âu và hầu hết các quốc gia Châu Á.

Việc cấp giấy phép xuất khẩu LNG đã bị tạm dừng kể từ tháng 1/2024 khi chính quyền của cựu Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden kêu gọi xem xét lại tác động của chúng đến khí hậu.

Động thái này gây ra sự bất ổn về các dự án, các cuộc chiến pháp lý và sự phẫn nộ trong ngành, nhưng đã bị thu hồi vào ngày 20/1, ngày đầu tiên Donald Trump trở lại Nhà Trắng – đúng như những lời cam kết mà ông đã đưa ra trong chiến dịch tranh cử của mình.

Việc dỡ bỏ lệnh thời Biden đã được ngành này hoan nghênh, nhưng các nhà phân tích vẫn không chắc chắn về những tác động rộng hơn mà sự trở lại của ông Trump sẽ gây ra đối với tham vọng xuất khẩu LNG của Mexico, ngay cả khi ông ủng hộ mạnh mẽ nhiên liệu hóa thạch - nổi tiếng với lời hứa "khoan, khoan, khoan". Các nhà bình luận đã nêu bật những rủi ro chính trị từ các chính sách tiềm tàng của Hoa Kỳ, cả trong nước và nhắm vào Mexico, có thể làm gia tăng căng thẳng giữa hai nước.

Các chuyến hàng LNG có thể vẫn bị cuốn vào cuộc chiến thương mại do Tổng thống Trump phát động, bao gồm việc áp thuế bổ sung 10% đối với hàng hóa Trung Quốc bắt đầu từ ngày 4/2. Trong khi đó, Mexico đã đàm phán thêm một tháng để tránh mức thuế 25% mà Hoa Kỳ công bố đối với hàng hóa của nước này, sau khi Tổng thống Sheinbaum đồng ý vào ngày 1/2 với yêu cầu của Hoa Kỳ về việc tăng cường an ninh tại biên giới phía bắc của nước này.

Mối quan ngại về môi trường

Vai trò của khí đốt tự nhiên và dạng hóa lỏng của nó trong hệ thống năng lượng toàn cầu là chủ đề gây tranh cãi gay gắt, bao gồm cả việc dán nhãn gây tranh cãi là "nhiên liệu cầu nối" hoặc "nhiên liệu chuyển tiếp" trong quá trình chuyển đổi sang hệ thống dựa trên năng lượng tái tạo.

Về việc mở rộng cơ sở hạ tầng LNG của Mexico, các nhà môi trường đã bày tỏ lo ngại về những tác động tiềm tàng dọc theo các chuỗi cung ứng mới này. Những tác động này bao gồm rò rỉ khí mê-tan trong quá trình hóa lỏng, vận chuyển và tái khí hóa, cùng với các vấn đề khác, có thể góp phần tiêu cực vào lượng khí thải.

Yến Anh

Maritime Executive