Nội bộ Nhà Trắng lục đục

Cuối tuần qua, Washington "nháo nhào" trước lời đe dọa từ tỷ phú Elon Musk: phản hồi email "bạn đã làm gì trong tuần qua" từ Văn phòng Quản lý Nhân sự Liên bang (OPM) hoặc bị thôi việc.

Một loạt chỉ thị trái ngược nhau được các phòng ban đưa ra cho nhân viên về cách xử lý email nói trên. Điều này được cho là đã phản ánh sự mâu thuẫn về mặt quyền lực giữa người giàu nhất hành tinh và lãnh đạo các cơ quan liên bang, vốn được bổ nhiệm bởi Tổng thống Donald Trump, theo Politico.

Email "bạn đã làm gì trong tuần qua" được gửi đi từ Văn phòng Quản lý Nhân sự Liên bang đã khiến hơn 2,3 triệu công chức Mỹ náo động. Ảnh: Reuters.

Mỗi cơ quan đưa ra một hướng dẫn khác nhau về việc phản hồi email của OPM. Bộ Ngoại giao yêu cầu nhân viên không trả lời email từ phía tỷ phú Musk, trong khi các công chức thuộc Cơ quan An ninh mạng và Cơ sở hạ tầng nhận thông báo "chắc chắn phải phản hồi". Tại một số bộ phận thuộc Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), các nhân viên nhận chỉ thị soạn thảo sẵn câu trả lời nhưng khoan gửi đi.

Thẩm quyền bị hoài nghi

Giới quan sát gọi động thái gửi email từ OPM là chương mới nhất trong hành trình "đập đi xây lại thần tốc" của đội ngũ ông Musk. Đồng thời, đây cũng là dấu hiệu cho thấy các đồng minh thân cận của Tổng thống Trump đang thị phạm sức mạnh chính trị trước "viên chức chính phủ đặc biệt", vốn không được bầu ra mà có quyền lực xuất phát từ sự thân cận với người đứng đầu Nhà Trắng.

"Elon Musk không có quyền hạn gì cả. Ông ấy không nằm trong ban lãnh đạo của các công chức này", luật sư Mark Maxin, người có 40 năm kinh nghiệm làm việc về luật lao động liên bang, nói với Politico.

Email được OPM gửi đến hơn 2,3 triệu công chức vào ngày 22/2 (giờ địa phương) với yêu cầu mỗi cá nhân chia sẻ 5 điểm chính về những gì họ đã hoàn thành trong một tuần làm việc. Hạn chót để các nhân viên nhận được email này phản hồi là 23h59 ngày 24/2 (giờ miền Đông).

Viết trong một bài đăng trên X, tỷ phú Musk cho rằng động thái nói trên là cần thiết để tìm ra những nhân viên chính phủ "làm việc ít đến mức không thèm kiểm tra hòm thư email".

"Viên chức chính phủ đặc biệt" Elon Musk nói rằng ông muốn đem một chiếc cưa máy vào bộ máy chính quyền liên bang. Ảnh: Politico.

Giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) Kash Patel, một đồng minh nhiệt thành của ông Trump, viết trong email hôm 22/2 (giờ địa phương) rằng "FBI, thông qua Văn phòng Giám đốc, chịu trách nhiệm về tất cả quy trình đánh giá của chúng tôi và sẽ tiến hành đánh giá theo các thủ tục của FBI".

Tương tự, Tibor P. Nagy, quyền Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách quản lý, viết trong một tin nhắn rằng "không một nhân viên (Bộ Ngoại giao) nào có nghĩa vụ phải báo cáo các hoạt động của họ cho những người không phải cấp trên".

Các tin nhắn tương tự cũng được gửi tới một số bộ phận của Lầu Năm Góc như Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA), Không quân, Cơ quan Hệ thống Thông tin Quốc phòng và Quỹ Khoa học Quốc gia (NSF), theo Politico.

Luồng ý kiến trái chiều

Mặc dù email của OPM chỉ thị nhân viên liên bang không chia sẻ thông tin mật, luật sư Maxin cảnh báo rằng những người phản hồi có thể vẫn sẽ bị xem là phạm luật ngay cả khi họ chia sẻ những thông tin không đóng dấu mật, đơn cử như chi tiết về các đồng nghiệp.

Các cơ quan quốc phòng và tình báo được cho là cũng bối rối trước yêu cầu từ phía tỷ phú Musk. Bởi lẽ, nhiều nhân viên thuộc các cơ quan này bị cấm chia sẻ thông tin về công việc hoặc hoạt động của họ vì có thể dẫn đến mối đe dọa an ninh quốc gia.

Nhiều chuyên gia pháp lý cũng cho rằng ông Musk không có quyền hạn để sa thải bất kỳ nhân viên liên bang nào vì người lao động tại các cơ quan này được hưởng chế độ bảo vệ của công chức.

Động thái mới nhất của ông Musk diễn ra sau khi Tổng thống Trump kêu gọi DOGE đẩy mạnh tinh gọn bộ máy chính phủ. Ảnh: Reuters.

Phát biểu trên đài NBC hôm 23/2 (giờ địa phương), Thượng nghị sĩ John Curtis của đảng Cộng hòa nhận xét về "tối hậu thư" của ông Musk: "Tôi không nghĩ đây là một yêu cầu khó khăn đến vậy".

Tuy nhiên, Thượng nghị sĩ Curtis cũng kêu gọi tỷ phú Musk thay đổi tông giọng khi đưa ra yêu cầu.

"Chúng ta không cần phải lạnh lùng và khắt khe quá", thượng nghị sĩ gốc Utah nói. "Hãy dùng một chút cảm thông và, nói thẳng là, đưa cả lòng tự trọng vào vấn đề này".

"Elon Musk đang khiến những nhân viên liên bang chăm chỉ phải khốn đốn, kéo theo cả con cái và gia đình của họ nữa", Lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries nói trong một tuyên bố. "Ông ấy không có thẩm quyền pháp lý để đưa ra yêu cầu đó".

Đại Hoàng