MBS nêu kịch bản lãi suất huy động và tỷ giá năm 2025

Ảnh minh họa.

Trong báo cáo cập nhật tình hình vĩ mô phát hành ngày 16/1, Chứng khoán MB (MBS) cho biết, lãi suất thị trường liên ngân hàng đã trải qua nhiều biến động trong tháng 12/2024. Khởi đầu tháng ở mức 4%, lãi suất qua đêm đã giảm mạnh về mức thấp nhất trong 7 tháng trở lại đây tại 2,4% vào ngày 19/12 nhờ lượng vốn hỗ trợ thanh khoản từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

Tuy nhiên, lãi suất liên ngân hàng đã nhanh chóng tăng trở lại lên mức 4% vào ngày 27/12 sau khi NHNN bán lượng lớn USD ra thị trường khiến thanh khoản hệ thống sụt giảm. Đến cuối tháng 12, lãi suất qua đêm ở mức 3,6%, trong khi lãi suất các kỳ hạn từ 1 tuần đến 1 tháng dao động trong khoảng 4,4% - 4,7%.

Sau khi chạm đáy vào tháng 3, lãi suất tiền gửi đã có xu hướng tăng trở lại kể từ tháng 4 do mức lãi suất thấp trước đó khiến người dân dần rút tiền gửi khỏi hệ thống ngân hàng. Xu hướng tăng trở nên rõ rệt hơn kể từ tháng 6, khi tăng trưởng tín dụng tăng vọt từ mức 3,4% của tháng 5 lên mức 6,1% vào cuối tháng 6. Việc tăng trưởng tín dụng tăng nhanh gấp 2-3 lần so với tốc độ tăng của huy động vốn đã thúc đẩy các ngân hàng tăng lãi suất huy động, thậm chí lãi suất ở một vài ngân hàng đã vượt mốc 6%/năm.

Sau khoảng 2 tháng chững lại, lãi suất huy động lại bắt đầu tăng trở lại kể từ tháng 11 nhằm đảm bảo thanh khoản phục vụ cho nhu cầu tín dụng thường có xu hướng tăng về những tháng cuối năm. Theo đó, lãi suất đầu vào tiếp tục duy trì xu hướng tăng trong tháng 12 với 12 ngân hàng tăng lãi suất tiết kiệm với mức tăng từ 0,1% - 0,3%/năm. Xu hướng tăng này được hỗ trợ bởi mức tăng trưởng tín dụng ấn tượng.

Báo cáo MBS dẫn số liệu từ NHNN cho thấy, tăng trưởng tín dụng tính đến cuối tháng 12 đã tăng 15,08% so với cuối năm 2023 – vượt mục tiêu NHNN đặt ra là 15%. Bên cạnh đó, nợ xấu nội bảng của toàn hệ thống đến cuối tháng 9 năm nay đã tăng 4,55% so với cuối năm 2023, gần bằng mức cuối năm 2023 và tăng gấp đôi so với mức 2% của năm 2022. Điều này là một yếu tố góp phần thúc đẩy các ngân hàng tiếp tục điều chỉnh tăng lãi suất tiền gửi nhằm thu hút vốn mới, qua đó giúp đảm bảo thanh khoản.

Lãi suất 12 tháng trung bình của nhóm ngân hàng thương mại đạt mức 5,1% (cao hơn 20 điểm cơ bản so với đầu năm). Trong khi đó, lãi suất của các ngân hàng thương mại Nhà nước vẫn giữ nguyên ở mức 4,7%, thấp hơn 26 điểm cơ bản so với đầu năm.

Tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế (% so với cùng kỳ).

MBS cho rằng, dư địa cho chính sách tiền tệ của Việt Nam sẽ bị hạn chế hơn so với dự kiến dưới áp lực của đồng USD mạnh lên và rủi ro về việc Mỹ tiếp tục thực hiện các cuộc điều tra về thao túng tiền tệ. Trong kịch bản đó, NHNN có thể sẽ cần áp dụng một lập trường chính sách tiền tệ thận trọng hơn để kiểm soát sự ổn định của tỷ giá, đồng nghĩa với việc dư địa cho việc nới lỏng chính sách tiền tệ sẽ có thể bị hạn chế. Do đó, đơn vị phân tích không kỳ vọng sẽ có bất kỳ đợt cắt giảm lãi suất chính sách nào trong năm 2025.

Cùng với đó, sự phục hồi của hoạt động sản xuất và việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2025 sẽ là yếu tố quan trọng giúp thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, qua đó gia tăng áp lực lên lãi suất đầu vào. Tuy vậy, NHNN đã đưa ra chỉ đạo về việc ổn định lãi suất huy động và tiếp tục phấn đấu giảm lãi suất cho vay.

Dựa vào các yếu tố trên, công ty chứng khoán dự báo lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của các ngân hàng thương mại lớn sẽ dao động quanh mức 5% - 5,2% trong năm 2025.

Về tỷ giá, theo MBS, áp lực tỷ giá vẫn căng thẳng do sự phục hồi mạnh mẽ của đồng USD, và đã đẩy tỷ giá liên ngân hàng tăng lên mức cao nhất lịch sử tại 25.485 VND/USD vào cuối tháng 12. Tính từ đầu năm 2024, đồng VND đã mất giá hơn 4,6% so với đồng USD.

Tỷ giá thị trường tự do cũng đã tăng lên mức 25.800 VND/USD, trong khi tỷ giá trung tâm đạt mức cao nhất kể từ khi cơ chế tỷ giá trung tâm được áp dụng vào năm 2016 tại 24.335 VND/USD, tăng lần lượt 4,3% và 2% so với đầu năm 2024. Trong bối cảnh này, NHNN đã phải cung ứng ra thị trường lượng lớn ngoại tệ và linh hoạt điều tiết thanh khoản hệ thống ngân hàng nhằm giảm áp lực lên tỷ giá.

Diễn biến tỷ giá USD/VND. Nguồn: MBS

MBS kỳ vọng tỷ giá sẽ dao động trong khoảng 25.500 – 25.800 VND/USD trong quý 1/2025 khi các kế hoạch nới lỏng tài khóa của chính quyền Mỹ mới kết hợp với các chính sách nhập cư chặt chẽ hơn. Cùng với đó là mức lãi suất cao của Mỹ so với các nước khác và chủ nghĩa bảo hộ tương đối cao của nước này. Tất cả dự kiến sẽ hỗ trợ cho việc gia tăng giá trị của đồng USD trong năm 2025.

Tuy nhiên theo đơn vị phân tích, vẫn có những yếu tố tích cực hỗ trợ cho đồng VND như: Thặng dư thương mại tích cực, dòng vốn FDI và du lịch phục hồi mạnh mẽ. Sự ổn định của môi trường vĩ mô nhiều khả năng được duy trì và cải thiện hơn nữa, sẽ là cơ sở để ổn định tỷ giá trong năm 2025.

Phạm Ngọc