Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên tích cực tham gia giám sát và phản biện xã hội

Trong năm qua, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQVN) tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội có nhiều đổi mới trong lựa chọn nội dung, phương thức, hình thức giám sát và phản biện xã hội có chất lượng, từng bước phát huy hiệu quả, sát với tình hình thực tiễn đặt ra. Nhiều nội dung góp ý, phản biện, kiến nghị của Ủy ban MTTQVN tỉnh và các thành viên sau giám sát, phản biện được các cơ quan được giám sát, chủ trì soạn thảo tiếp thu, giải trình đầy đủ, kịp thời, ngày càng khẳng định vị thế, vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong quá trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Hội nghị phản biện xã hội Chương trình giải quyết tình trạng xây dựng công trình, nhà ở lấn chiếm sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp đến năm 2030

Đồng chí Hồ Kim Liên - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQVN tỉnh cho biết, trong năm 2024, Ban Thường trực Ủy ban MTTQVN tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp đã xây dựng kế hoạch triển khai tổ chức các hoạt động giám sát, phản biện xã hội theo kế hoạch đề ra; đã hoàn thành 2 nội dung giám sát tại 4 huyện và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh chủ trì thực hiện 7 nội dung giám sát theo kế hoạch. Ủy ban MTTQVN tỉnh giám sát và phối hợp tham gia giám sát việc tiếp công dân, xử lý đơn thư, khiếu nại tố cáo của công dân; giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập; triển khai chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023 trên địa bàn tỉnh... Nhìn chung, phương thức, thời gian thực hiện các nội dung giám sát phù hợp, bảo đảm chất lượng, mục đích, yêu cầu đặt ra. Đặc biệt, Ủy ban MTTQVN tỉnh và các tổ chức thành viên chủ động lựa chọn nội dung hiệp thương, trình cấp ủy cùng cấp cho chủ trương thực hiện theo đúng nội dung giám sát đã đề ra.

Trong năm 2024, Ban Thường trực Ủy ban MTTQVN tỉnh chủ trì tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với chương trình giải quyết tình trạng xây dựng công trình, nhà ở lấn, chiếm sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp đến năm 2030. Sau hội nghị phản biện, đã ghi nhận 7 lượt ý kiến góp ý, phát biểu phản biện liên quan 9 nhóm vấn đề: tên gọi chương trình và phạm vi thực hiện sự cần thiết; cơ sở pháp lý xây dựng chương trình; việc xác định mốc thời gian áp dụng chương trình; mục tiêu của chương trình; giải pháp và nguồn lực thực hiện; việc tổ chức thực hiện; các số liệu thống kê và các ý kiến khác phân tích mức độ tác động đến các đối tượng chịu ảnh hưởng gắn liền với công tác quy hoạch cảnh quan, tạo mỹ quan đô thị, an toàn giao thông, an ninh nguồn nước và đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản của người dân...

Các ý kiến kiến nghị sau hội nghị phản biện của Ủy ban MTTQVN tỉnh đã được đơn vị chủ trì soạn thảo tiếp thu 4 nhóm vấn đề để nghiên cứu tham mưu thực hiện chương trình; đồng thời trao đổi làm rõ 5 nhóm vấn đề liên quan các kiến nghị tại hội nghị phản biện. Thông qua công tác phản biện xã hội đã phát huy được vai trò các Hội đồng tư vấn, Ban tư vấn, người có kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình tổ chức phản biện xã hội, góp phần nâng cao hiệu quả, chất lượng giám sát, phản biện. Đặc biệt, hoạt động phản biện xã hội của Ủy ban MTTQVN các cấp trong tỉnh tiếp tục nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, sự phối hợp của các cơ quan, tổ chức, chính quyền các cấp trong tỉnh.

Tương tự, Ban Thường trực Ủy ban MTTQVN cấp huyện, xã hiệp thương với các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp về nội dung giám sát, phản biện xã hội trình cấp ủy cho chủ trương thực hiện. Qua đó, tại các huyện, thành phố trong tỉnh đã tổ chức 338 cuộc giám sát (cấp huyện 36 cuộc, cấp xã 302 cuộc), Ban thanh tra nhân dân và Ban giám sát đầu tư của cộng đồng tổ chức 442 cuộc giám sát (trong đó Ban thanh tra nhân dân giám sát 191 cuộc với 31 kiến nghị sau giám sát; Ban giám sát đầu tư của cộng đồng giám sát 247 cuộc với 71 kiến nghị sau giám sát).

Các địa phương chú trọng phát huy vai trò hoạt động giám sát của Ban thanh tra nhân dân và Ban giám sát đầu tư của cộng đồng. Nhiều địa phương, cơ sở đã thật sự phát huy được hiệu quả, nâng cao vai trò của Mặt trận Tổ quốc ở cơ sở trong việc phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, nhất là việc giám sát các công trình, dự án có sự tham gia đóng góp trực tiếp của người dân, góp phần đem lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng ở những nơi được thụ hưởng dự án. Đồng thời kịp thời phát hiện và kiến nghị chủ đầu tư, đơn vị thi công khắc phục những sai sót, tránh lãng phí.

Trong năm 2025, Ủy ban MTTQVN tỉnh chủ trì giám sát công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo và giám sát vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng hoạt động của cấp ủy trong thực hiện Công văn số 1332 ngày 2/8/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về triển khai Cuộc vận động thực hiện Chương trình “Xóa nhà tạm” trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp, giai đoạn 2024 - 2029. Riêng các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh giám sát 6 nội dung. Đối với hoạt động phản biện xã hội, Ủy ban MTTQVN tỉnh chủ trì phản biện xã hội và đề nghị các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh chủ trì phản biện xã hội đối với các chủ trương, đề án, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của Hội đồng nhân dân và UBND cùng cấp có liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân và trách nhiệm của MTTQVN.

DŨNG CHINH