Mất điện diện rộng ở Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha: Nguyên nhân do thời tiết bất thường?

Hiện tượng khí quyển hiếm gặp?

Theo tờ Guardian, sự cố mất điện đã làm sập nguồn điện nhà ở, văn phòng, tàu điện, đèn giao thông và cả giải quần vợt Madrid Open, ảnh hưởng đến hàng triệu người dân. Chính phủ hai nước cùng các nhà điều hành mạng lưới điện phải khẩn cấp tìm hiểu nguyên nhân và khôi phục hệ thống.

Người dân nghỉ ngơi trên các bậc cầu thang tại ga tàu Atocha trong thời gian mất điện, ở Madrid, Tây Ban Nha (Ảnh: Reuters).

Công ty vận hành mạng lưới điện Tây Ban Nha Red Eléctrica de Espanã (REE) cho biết cả Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha đã bị ảnh hưởng bởi hiện tượng "el cero" tức "điểm không". Đơn vị đồng cấp Bồ Đào Nha, Redes Energéticas Nacionais (REN), nói rằng sự cố bắt đầu lúc 11h33 sáng 28/4.

Đến giữa buổi chiều, REE thông báo khôi phục điện áp tại khu vực phía Bắc, Nam và Tây của bán đảo Iberia.

Tuy nhiên, quá trình phục hồi phải được tiến hành từ từ để tránh quá tải khi từng máy phát điện được kết nối trở lại. Hai tập đoàn năng lượng lớn nhất Tây Ban Nha là Endesa và Iberdrola xác nhận đang phối hợp cùng REE theo các giao thức đã thiết lập.

REN cho biết nguyên nhân là do một hiện tượng khí quyển hiếm gặp gây mất cân bằng nhiệt độ nghiêm trọng, dẫn đến tình trạng sập lưới trên diện rộng.

Thông tin mới nhất về tình hình Cuba mất điện trên cả nướcĐỌC NGAY

"Do sự thay đổi nhiệt độ lớn ở Tây Ban Nha nên xuất hiện những dao động bất thường trên các đường dây siêu cao áp (400 kV) còn gọi là 'dao động khí quyển cảm ứng'. Những dao động này đã gây ra lỗi đồng bộ giữa các hệ thống điện, dẫn đến chuỗi sự cố liên tiếp trong toàn bộ mạng lưới điện liên kết của châu Âu", REN giải thích.

Ông Taco Engelaar, Giám đốc Điều hành Neara, công ty cung cấp phần mềm cho ngành năng lượng cho biết: "Khi nhiệt độ thay đổi, các tham số của dây dẫn cũng thay đổi theo gây mất cân bằng tần số điện".

Trong khi đó chuyên gia Georg Zachmann tại viện nghiên cứu Bruegel, nhận định hệ thống đã xảy ra hiện tượng ngắt kết nối dây chuyền của các nhà máy điện, bao gồm cả một nhà máy tại Pháp, khi tần số lưới điện giảm xuống dưới mức tiêu chuẩn châu Âu là 50Hz.

Mặc dù ngành công nghiệp điện đã nhận biết rủi ro do dao động nhiệt độ khí quyển từ lâu, song sự cố ở quy mô lớn như Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha vẫn rất hiếm gặp.

Chưa thể kết luận có hành vi phá hoại

Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa, từng là Thủ tướng Bồ Đào Nha nhiệm kỳ 2015–2024, thông tin hiện chưa có bằng chứng cho thấy đây là tấn công mạng. Song ông thừa nhận chưa xác định được nguyên nhân cụ thể của sự cố.

Trả lời trên đài Radio 5 Tây Ban Nha, Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu Teresa Ribera khẳng định chưa có dấu hiệu cho thấy sự cố là do hành động cố ý gây ra.

Người dân dùng đèn flash điện thoại và đèn đội đầu để mua nhu yếu phẩm trong siêu thị khi mất điện ở Barcelona, Tây Ban Nha (Ảnh: Reuters).

Tuy nhiên, Hội đồng An ninh Quốc gia Tây Ban Nha cùng ngày đã được triệu tập để đánh giá cụ thể tình hình.

Tây Ban Nha hiện đang vươn lên thành cường quốc năng lượng xanh nhờ sở hữu lượng lớn ánh nắng và gió. Năm ngoái, 56% tổng lượng điện sử dụng tại nước này đến từ năng lượng tái tạo. Quốc gia nằm trên bán đảo Iberia đặt mục tiêu nâng con số trên lên 81% vào năm 2030.

Trong quá khứ, châu Âu từng chứng kiến một vài đợt mất điện trên diện rộng dù rất hiếm xảy ra.

Năm 2003, một sự cố đường dây thủy điện giữa Italy và Thụy Sĩ khiến toàn bộ Italy mất điện trong khoảng 12 tiếng. Tới năm 2006, một vụ quá tải điện ở Đức đã gây mất điện lan tới tận Bồ Đào Nha và Maroc.

Khánh An