Mang cổ vật về nhà
Cộng đồng người trẻ đang tham gia hai trào lưu: sưu tầm blindbox (hộp bí ẩn) và tìm hiểu văn hóa lịch sử. Những tưởng hai trào lưu này chỉ phát triển song song, nhưng với sự sáng tạo và đam mê, nhóm dự án Đế đô khảo cổ ký đã thành công kết hợp chúng để cho ra đời sản phẩm blindbox đậm chất lịch sử.
Hòa vào trào lưu
Đế đô khảo cổ ký là dự án đồ chơi sưu tầm mô hình (art toy) được lấy cảm hứng từ bộ tứ bảo vật của cố đô Huế, gồm: Đại Hồng Chung chùa Thiên Mụ (đúc năm 1710, tượng trưng cho Tín Ngưỡng), Khẩu Hạ - một trong Cửu Vị Thần Công (đúc năm 1803, tượng trưng cho Sức Mạnh), Cao Đỉnh - một trong Cửu Đỉnh (đúc năm 1835, tượng trưng cho Tri Thức), Ngai vàng của vương triều Nguyễn (tượng trưng cho Quyền Lực). Nhờ ý tưởng độc đáo nên ngay từ khi mới ra mắt, sản phẩm đã thành công thu hút sự chú ý của nhiều người, khi chứng kiến các mô hình cổ kính, mới lạ nhưng cũng rất quen thuộc.

4 mô hình trong bộ sưu tập đầu tiên của Đế đô khảo cổ ký
Là những người trẻ năng động, nhóm dự án Đế đô khảo cổ ký nhận thấy rằng, các khu di tích hiện nay đã có sự thay đổi và đầu tư về không gian, kiến trúc. Tuy nhiên, những món quà lưu niệm dành cho du khách chưa thật sự đặc sắc và nhiều sự lựa chọn. Nắm bắt trào lưu sưu tầm blindbox đang phổ biến rộng rãi cả trong và ngoài nước, nhóm ấp ủ ý tưởng cho ra đời một blindbox đặc biệt, vừa đảm bảo tính giải trí vừa mang tính giáo dục.
Chia sẻ về quá trình hình thành sản phẩm, chị Hoàng Hường - Giám đốc phát triển kinh doanh và sản phẩm, Công ty Phygital Labs, cho biết: “Chúng tôi nhận thấy rằng những sản phẩm đầu tiên của Đế đô khảo cổ ký cần kể một câu chuyện trọn vẹn về một thời kỳ lịch sử. Đó là lý do Ngai vàng triều Nguyễn, Khẩu Hạ, Đại Hồng Chung và Cao Đỉnh được lựa chọn”. Với sự cố vấn chuyên môn của Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, nhóm dự án có cơ hội tìm hiểu và nghiên cứu về giá trị vượt thời gian của các bảo vật triều Nguyễn.
Nhóm bắt đầu từ việc phác thảo các bản vẽ 2D và chuyển đổi sang mô hình 3D. Sau quá trình in thử nghiệm, tinh chỉnh kích thước, chất liệu và màu sắc, sản phẩm chính thức được sản xuất với chất liệu nhựa PVC cao cấp, cao khoảng 6cm. Bên cạnh việc sản xuất bằng khuôn đúc công nghiệp, mỗi sản phẩm đều có vài chi tiết được sơn vẽ thủ công nhằm đảm bảo độ tinh xảo và giữ được tinh thần nguyên bản của cổ vật.
Trải nghiệm độc đáo
Bản chất sức hút của blindbox là sự tò mò và hồi hộp, riêng với Đế đô khảo cổ ký, trải nghiệm thú vị này còn được tăng thêm qua công đoạn “khảo cổ”. Bên cạnh phiên bản thường, sản phẩm ra mắt thêm phiên bản “trải nghiệm khảo cổ”. Trong đó, mô hình được bọc bằng một lớp thạch cao, người chơi cần dùng bộ dụng cụ đi kèm và từ từ khám phá ra cổ vật bên trong. Để tạo cảm giác “khai quật” thật sự, nhóm đã sử dụng chất liệu đặc biệt để lớp thạch cao có được độ cứng và độ ẩm vừa phải. Mặt khác, lớp thạch cao cũng cần đảm bảo an toàn cho người chơi, đặc biệt là trẻ em. Theo chia sẻ từ nhóm thực hiện dự án, đây không chỉ là một cách để tăng sự hồi hộp và thích thú, mà còn giúp người chơi kết nối sâu hơn với giá trị của từng cổ vật, khiến hành trình khám phá trở nên ý nghĩa hơn.
Để mang đến nhiều thông tin, nhóm dự án cũng tích hợp công nghệ NFC vào mỗi sản phẩm. Người chơi có thể dùng điện thoại di động chạm vào vật phẩm để xem các nội dung chi tiết trên không gian số. Theo chị Hoàng Hường, việc đảm bảo con chip hoạt động ổn định, không ảnh hưởng đến thiết kế và trải nghiệm của người chơi là một bài toán phức tạp. “Chúng tôi đã dành nhiều thời gian nghiên cứu, thử nghiệm các phương pháp khác nhau để hoàn thiện sản phẩm, giúp mỗi mô hình không chỉ là một vật phẩm sưu tầm, mà còn mở ra kho nội dung số độc quyền, tạo nên sự kết nối giữa thế giới thực và không gian số”, chị chia sẻ.
Nhờ kết hợp văn hóa, công nghệ và nắm bắt các xu hướng mới, Đế đô khảo cổ ký đã trở thành sản phẩm của sự giao thoa thời đại. Trong đó, một “thú chơi” thì đậm chất hiện đại, mới mẻ, cập nhật và thay đổi từng ngày; một sở thích lại nhuốm màu quá khứ, đầy truyền thống và xưa cũ.
Đánh giá về tiềm năng phát triển của sản phẩm, anh Đỗ Minh Nghĩa, hội viên Hội Khảo cổ học Việt Nam, hiện công tác tại Viện Bảo tồn di tích, Bộ VH-TT-DL, cho biết: “Đế đô khảo cổ ký là một sản phẩm có tiềm năng lớn trong việc giáo dục và truyền bá văn hóa. Tuy nhiên, cần chú trọng đến tính chính xác và cân bằng giữa mục tiêu thương mại và giá trị văn hóa để sản phẩm thực sự mang lại lợi ích cho cộng đồng”.