Ly hôn, có thể chia tài sản chung nhờ bố mẹ chồng đứng tên hộ?

Câu hỏi

Vợ chồng tôi có nhờ bố mẹ chồng đứng tên mua nhà đất giúp cho vợ chồng. Bây giờ vợ chồng tôi ly hôn, tôi có thể chia tài sản chung là nhà đất này không?

Trả lời

Nhiều gia đình, không ít trường hợp con cái nhờ bố mẹ chồng đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Khi cuộc sống thuận hòa, không có vấn đề gì xảy ra thì việc các con hay bố mẹ đứng tên không quá quan trọng. Tuy nhiên, trường hợp khi hai vợ chồng có mâu thuẫn lớn, dẫn tới ly hôn thì nhà đất nhờ bố mẹ chồng đứng tên có chia được không là điều mà nhiều người quan tâm đến.

Theo quy định tại Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 thì để được coi là tài sản chung của vợ chồng cần đảm bảo các điều kiện tài sản do vợ chồng tạo lập (mua bán, nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho...) và tài sản được hình thành trong thời kỳ hôn nhân.

Đồng thời, theo quy định tại Điều 59 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014, việc phân chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn, trước tiên được xác định theo thỏa thuận của hai vợ chồng. Nếu không thỏa thuận được thì có thể yêu cầu Tòa án phân chia. Việc phân chia tài sản được Tòa án giải quyết theo nguyên tắc: Tài sản chung của vợ chồng thông thường được chia đôi, tuy nhiên khi tính đến các yếu tố khác. Do đó, để có thể chia nhà đất đó thì cần xác định nhà đất là tài sản chung của vợ chồng bạn.

Tuy nhiên việc chứng minh đó là tài sản của vợ chồng bạn lại là một việc khó khăn khi pháp luật hiện hành không có quy định nào liên quan đến việc đứng tên giùm nhà đất. Theo quy định tại khoản 21 Điều 3 Luật Đất đai 2024, người được nhờ đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất và được hưởng đầy đủ các quyền lợi liên quan đến quyền sử dụng đất. Điều này đồng nghĩa với việc, mặc dù không phải là chủ sở hữu thực sự, nhưng người đứng tên hộ có thể thực hiện mọi hành vi pháp lý đối với bất động sản đó.

Ở góc độ pháp lý việc mua đất nhờ bố mẹ chồng bạn đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là trái với quy định của pháp luật và giao dịch này không được pháp luật công nhận. Giao dịch giữa bố mẹ chồng bạn với bên bán đất thực chất là một giao dịch giả tạo. Bởi, thực chất giao dịch mua bất động sản được giao kết giữa bố mẹ bạn và bên bán bất động sản được lập ra nhằm che giấu giao dịch thực chất giữa vợ chồng bạn và bên bán bất động sản. Bạn cần khởi kiện để công nhận giao dịch mua nhà đất giữa vợ chồng bạn và bên bán bất động sản. Tuy nhiên để chứng minh thì phải có văn bản, thỏa thuận cụ thể ghi nhận việc mua bán đất, thậm chỉ để đảm bảo giá trị pháp lý cần phải công chứng, chứng thực theo quy định pháp luật.

Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng - Trưởng Văn phòng Luật sư Kết Nối

Câu hỏi bạn đọc xin gửi về địa chỉ: Báo Kinh tế & Đô thị, số 21 Huỳnh Thúc Kháng, quận Đống Đa, Hà Nội; Email: bandoc@ktdt.com.vn

Phương Nguyên