Nhân lên niềm tin, hóa giải mâu thuẫn

Thôn Hà, xã Việt Tiến (thị xã Việt Yên) có 528 hộ dân với 2.400 nhân khẩu, ngoài ra còn có 4.000 công nhân thuê trọ. Xã hội phát triển gắn liền với những mâu thuẫn về lợi ích, mối quan hệ làng xóm không tránh khỏi va chạm. Trong bối cảnh đó, công tác hòa giải càng giữ vai trò quan trọng. Ông Nguyễn Thành Trung, Bí thư Chi bộ kiêm Tổ trưởng Tổ hòa giải thôn đã không ít lần đứng ra dàn xếp, hòa giải những mâu thuẫn. Anh H và chị T là hàng xóm của nhau. Chỉ vì lời nói của anh H khiến chị T tự ái cá nhân dẫn đến hai bên “bằng mặt mà không bằng lòng”. Ban đầu là cãi vã, chửi bới, sau đó là đánh nhau khiến chị T phải nhập viện.

Ông Nguyễn Thành Trung (thứ hai từ phải sang), Bí thư Chi bộ, Tổ trưởng Tổ hòa giải thôn Hà, xã Việt Tiến (thị xã Việt Yên) tuyên truyền phổ biến pháp luật cho người dân trên địa bàn.

Nắm được thông tin sự việc, ông Trung đã nhanh chóng đến gia đình chị T, cùng với anh H trực tiếp tháo gỡ hiểu lầm, phân định đúng, sai của từng bên. Ông Trung còn đưa anh H xuống bệnh viện thăm chị T và gửi lời xin lỗi chân thành. Trước sự kiên trì, công tâm và khéo léo của hòa giải viên Nguyễn Thành Trung, hai người nhận ra những ứng xử chưa đúng mực của mình, cam kết không làm đơn tố giác, kiện cáo.

Cũng có lần, ông Trung nhận được tin ông Hoàng Văn B say rượu, đánh chửi vợ con. Ông cùng một thành viên trong tổ hòa giải thôn Hà hỏi han tình hình, nắm bắt thông tin từ hàng xóm để hiểu rõ ngọn nguồn. Ông thường xuyên đến tận nhà chuyện trò, tâm sự. Có người bầu bạn, ông B bớt uống rượu, tinh thần tỉnh táo, không tái diễn hành vi bạo lực.

Ông Nguyễn Thành Trung chia sẻ: “Hòa giải viên phải là người nhiệt tình, hiểu được đôi bên, tâm huyết, kiên trì, không ngại khó, ngại khổ. Bên cạnh đó là thái độ vô tư khách quan khi nhìn nhận sự việc, nếu không sẽ dẫn tới sự nghi ngờ, dễ làm phát sinh những mâu thuẫn mới”.

Theo Sở Tư pháp, toàn tỉnh có 2.134 tổ hòa giải ở cơ sở với 14.819 hòa giải viên. Những năm qua, tổ chức và hoạt động hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến tích cực. Từ tháng 11/2024 đến nay, toàn tỉnh xảy ra 1.370 vụ việc mâu thuẫn, trong đó có 85,3 % số vụ hòa giải thành.

Là giáo viên về hưu, ông Quách Hùng, Trưởng ban Công tác mặt trận kiêm Tổ trưởng Tổ hòa giải thôn Trung Phố, xã Tiên Lục (Lạng Giang) có những phương pháp hòa giải riêng. Theo ông Hùng, mọi vụ hòa giải muốn thành công cần tôn trọng lẽ phải và pháp luật, dựa trên tình làng nghĩa xóm. Ở thôn Trung Phố, các vụ mâu thuẫn chủ yếu phát sinh do tranh chấp đất đai. Khi hòa giải, ông Hùng tìm hiểu kỹ quy định của pháp luật, chuẩn bị trước mọi tình huống, chủ động tìm hiểu sự việc, dựa trên nguyện vọng của các bên để phân loại và có hướng giải quyết phù hợp. Khi hòa giải, có lúc ông chọn địa điểm ở nhà văn hóa, có khi trao đổi qua điện thoại.

Theo Sở Tư pháp, toàn tỉnh có 2.134 tổ hòa giải ở cơ sở với 14.819 hòa giải viên. Những năm qua, tổ chức và hoạt động hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến tích cực và dần đi vào nền nếp. Các tổ hòa giải đã được thành lập đều khắp các thôn, bản, tổ dân phố. Chất lượng, hiệu quả hoạt động ngày càng được nâng lên. Thông qua công tác hòa giải ở cơ sở đã kịp thời giải quyết nhiều vụ, việc mâu thuẫn, tranh chấp trong cộng đồng dân cư, giữ gìn tình làng, nghĩa xóm và bảo đảm an ninh trật tự. Từ tháng 11/2024 đến nay, toàn tỉnh xảy ra 1.370 vụ việc mâu thuẫn, trong đó có 85,3% số vụ hòa giải thành.

Ông Phạm Văn Tĩnh, Phó trưởng Phòng Văn bản, Phổ biến và Theo dõi thi hành pháp luật (Sở Tư pháp) thông tin, nhằm tăng cường giải quyết kịp thời các mâu thuẫn trong nội bộ Nhân dân, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, Sở Tư pháp đã đề nghị các đơn vị, địa phương tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật về hòa giải ở cơ sở. Trong đó, đa dạng các hình thức tuyên truyền như tại các hội nghị, hội thảo, tọa đàm, phương tiện truyền thông đại chúng, mạng xã hội để nâng cao nhận thức của người dân về vai trò, ý nghĩa của hòa giải trong việc giải quyết tranh chấp.

Kiện toàn, củng cố đội ngũ hòa giải viên tại các thôn, bản, tổ dân phố, bảo đảm đủ số lượng và nâng cao chất lượng. Tổ chức bồi dưỡng, tập huấn nâng cao kiến thức pháp luật, kỹ năng hòa giải cho hòa giải viên, góp phần giải quyết hiệu quả các tranh chấp, mâu thuẫn trong cộng đồng. Huy động lực lượng công an cấp xã, luật gia, luật sư, những người am hiểu pháp luật, lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở tích cực hỗ trợ hoạt động hòa giải, tham gia tư vấn, hướng dẫn giải quyết các tranh chấp nhằm bảo đảm hiệu quả và tính pháp lý.

Để hoạt động hòa giải có hiệu quả, UBND cấp xã chủ động nắm bắt tình hình, kịp thời phát hiện và giải quyết các mâu thuẫn phát sinh trong nội bộ Nhân dân. Thường xuyên đánh giá hiệu quả công tác hòa giải ở cơ sở, khen thưởng kịp thời các cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc; phối hợp với các cơ quan chức năng để hỗ trợ giải quyết các tranh chấp phức tạp, tránh khiếu kiện kéo dài.

Bài, ảnh: Tuyết Mai