Lý do Ấn Độ và Pakistan bỗng nhiên im ắng sau cuộc không kích

Câu trả lời xuất hiện vào sáng sớm 7/5, khi Ấn Độ điều đội máy bay quân sự tấn công một số địa điểm ở Pakistan, còn Pakistan huy động phi đội của họ để bắn hạ máy bay Ấn Độ.

Đến cuối ngày, sau khi giao tranh kết thúc, hai bên đánh giá tình hình và nhận thấy có thể những điều này đã đủ để họ có thể tuyên bố chiến thắng.

Một tòa nhà ở Pakistan bị hư hại sau cuộc tấn công của Ấn Độ. (Ảnh: Reuters)

Ấn Độ lần này tấn công sâu vào Pakistan hơn bất kỳ thời điểm nào trong nhiều thập kỷ thù địch giữa hai nước đối thủ. Thiệt hại lần này được thống kê gồm hơn 20 người thiệt mạng, 9 địa điểm bị cho là căn cứ của khủng bố bị tàn phá.

Trong khi đó, có bằng chứng cho thấy Pakistan đã giáng những đòn nghiêm trọng vào đối thủ. Theo các quan chức Ấn Độ, các nhà ngoại giao phương Tây, thông tin trên truyền thông và lời kể của nhân chứng, 3 máy bay Ấn Độ rơi xuống phần đất của Ấn Độ. Đây có thể là điều mà Ấn Độ muốn tránh sau khi rơi vào tình thế khó trong vụ xung đột với Pakistan năm 2019.

Câu hỏi hiện nay là liệu Pakistan có đáp trả chiến dịch không kích của Ấn Độ bằng một chiến dịch riêng của họ hay không. Đến nay Pakistan cho biết họ đang để ngỏ mọi lựa chọn.

Tuy nhiên, các nhà ngoại giao và nhà phân tích hy vọng rằng những điều diễn ra trong ngày 7/5 có thể mang lại lối thoát cho cả hai bên để tránh lao vào vòng xoáy chiến tranh toàn diện.

Có những dấu hiệu cho thấy hai nước muốn hạ nhiệt căng thẳng. Trong các thông báo công khai và một loạt hoạt động ngoại giao, Ấn Độ nhấn mạnh hành động của họ mang tính hạn chế và có mục tiêu, và họ không tìm cách leo thang.

Việc tập trung tấn công những địa điểm liên quan đến các nhóm khủng bố có thể giúp chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi xoa dịu cơn thịnh nộ của dư luận sau vụ nã súng vào khách du lịch ở Kashmir tháng trước.

"Những hành động này được cân nhắc, không leo thang, cân xứng và có trách nhiệm", Thứ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Vikram Misri cho biết.

Về phía Pakistan, các quan chức quân sự và dân sự nhấn mạnh vào những gì họ gọi là chiến thắng lớn của Pakistan trong việc bắn hạ máy bay Ấn Độ. Các quan chức Pakistan tuyên bố lực lượng của nước này đã bắn hạ tổng cộng 5 máy bay Ấn Độ.

Trong các cuộc trò chuyện riêng, các quan chức Pakistan cho biết lực lượng của họ đợi máy bay Ấn Độ thả bom rồi mới tấn công. Trong một tín hiệu cho thấy tình hình trở lại bình thường, tối 7/5, Pakistan tuyên bố không phận của nước này đã mở cửa trở lại.

“Lực lượng vũ trang của chúng tôi đã trực chiến 24/7, sẵn sàng bắn hạ máy bay chiến đấu của đối phương ngay khi chúng cất cánh và ném chúng xuống biển. Năm máy bay Ấn Độ bị rơi đêm qua, số lượng có thể tăng lên 10 chiếc, nhưng các phi công và phi đội của chúng tôi đã hành động thận trọng”, Thủ tướng Pakistan Shehbaz Sharif phát biểu.

Bài toán dư luận

Giới phân tích và ngoại giao cho biết, những gì xảy ra tiếp theo sẽ phụ thuộc vào việc liệu hai bên có khai thác đủ những gì họ đã làm để xoa dịu dư luận hay, và liệu ngoại giao quốc tế có thể phát huy vai trò trong thời điểm toàn cầu đang biến động hay không.

Xác máy bay được cho là của Ấn Độ. Ảnh: AP

Shashi Tharoor, một thành viên của Quốc hội Ấn Độ, cho biết bản chất vụ tàn sát du khách ở Kashmir khiến Chính phủ Ấn Độ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc thực hiện một số hành động quân sự.

“Bởi vì nếu không, những kẻ khủng bố sẽ cảm thấy chúng có thể đến và giết người rồi bỏ đi mà không bị trừng phạt”, ông nói.

Ông cho biết Ấn Độ đã cân nhắc phản ứng của mình để giảm thiểu nguy cơ leo thang.

“Tôi nghĩ điều này được thực hiện theo cách truyền tải rất rõ ràng, rằng chúng tôi không muốn coi đây là đòn mở màn cho một cuộc chiến tranh kéo dài, mà chỉ là đòn tấn công đơn lẻ”, ông Tharoor cho biết.

Ông cho biết không có xác nhận chính thức nào của Ấn Độ rằng quân đội Pakistan đã bắn hạ máy bay của Ấn Độ. “Nhưng nếu đúng là Pakistan đã có thể bắn hạ một vài máy bay, họ có thể dễ dàng tuyên bố rằng danh dự của đất nước đã được bảo vệ”, ông nói.

Theo các báo cáo công khai từ cả hai bên, máy bay Ấn Độ không xâm phạm không phận Pakistan. Mọi dấu hiệu đều cho thấy Ấn Độ đã thực hiện các cuộc tấn công trên không hoặc bằng tên lửa mặt đất từ lãnh thổ của họ.

Nếu đúng là máy bay Ấn Độ không xâm phạm không phận Pakistan, không rõ Pakistan có thể bắn hạ máy bay Ấn Độ bằng cách nào. Các quan chức quân sự Pakistan cho biết họ đã sử dụng tên lửa không đối không để bắn máy bay, điều này không thể được xác minh độc lập.

Pakistan cũng có những lý do chính đáng để tránh leo thang hơn nữa. Nước này khó có thể chịu đựng được một cuộc chiến tranh kéo dài trong thời điểm kinh tế khó khăn nghiêm trọng. Họ cũng sẽ phải đối mặt với vấn đề phức tạp trong việc lựa chọn mục tiêu bên trong lãnh thổ Ấn Độ.

Ông Moeed Yousaf, cựu cố vấn an ninh quốc gia của Pakistan, cho biết có một cuộc tranh luận diễn ra trong giới lãnh đạo nước này về việc liệu tuyên bố bắn rơi các máy bay Ấn Độ có đủ thỏa mãn dư luận hay không.

"Tôi nghĩ các lựa chọn vẫn còn bỏ ngỏ", ông Moeed Yousaf nói và cũng cho rằng "quả bóng" vẫn đang nằm trên sân Ấn Độ.

Thu Loan

Theo NYT