Luis De la Fuente: Nhà cách mạng của đội tuyển Tây Ban Nha

Còn nhớ giai đoạn 2008 đến 2012, không ai có thể phủ nhận được sự thống trị của đội tuyển Tây Ban Nha với lối chơi tiki-taka thương hiệu đã giúp La Roja giành được hai danh hiệu Euro cùng một chiếc Cúp World Cup.

Tuy nhiên, cũng có không ít cổ động viên bóng đá phàn nàn về đội bóng xứ đấu bò trong giai đoạn này, rằng Tây Ban Nha chơi bóng quá nhàm chán với số đường chuyền và thời lượng kiểm soát bóng nhiều đến phi lý, giết chết nhịp độ tấn công thường thấy và khiến trận đấu đôi khi trở nên buồn ngủ.

Trải qua hơn một thập kỷ, lối chơi đặt nặng về kiểm soát bóng ấy vẫn để lại dấu ấn đậm nét lên đội tuyển Tây Ban Nha, bất chấp họ được dẫn dắt bởi HLV nào, phải đối đầu với ai và thành tích đạt được có ra sao. Như một lẽ tất yếu, có thịnh ắt có suy, người Tây Ban Nha đã phải đối mặt với một thất bại buộc họ phải xét lại về triết lý chơi bóng của mình.

Từ đỉnh cao trong giai đoạn 2008-2012, lối chơi tiki-taka đã đưa Tây Ban Nha đến những thất bại đáng báo động. Nguồn: Sporting News.

Đó là trận thua gây sốc trước Morocco ở vòng 16 đội World Cup 2022, nơi đoàn quân được dẫn dắt bởi HLV Luis Enrique chuyền bóng thành công đến 926 lần, kiểm soát bóng 77%, nhưng lại chỉ có đúng một cú sút trúng đích trong 120 phút. Nếu một đội bóng như Morocco có thể đánh bại lối chơi từng là niềm tự hào của Tây Ban Nha, thì rõ ràng, đội tuyển này phải thay đổi, hoặc sẽ còn phải đón nhận những thất bại đau đớn tiếp theo.

Liên đoàn bóng đá Tây Ban Nha (RFEF) không cần phải nhìn quá xa để tìm ra người sẽ giúp họ thực hiện cuộc cách mạng về lối chơi. Sau khi Enrique rời ghế HLV trưởng đội tuyển Tây Ban Nha, một nhà cầm quân khác cũng tên Luis đã sẵn sàng ngồi vào chiếc ghế nóng. Ông là Luis De la Fuente.

Trên thực tế, De la Fuente là một lựa chọn mang tính an toàn của RFEF. Ông đã có nhiều năm dẫn dắt các đội tuyển U19 và U21 Tây Ban Nha, qua đó xây dựng được sự hiểu biết và mối quan hệ thân thiết với nhiều cầu thủ ngôi sao của các thế hệ bóng đá xứ đấu bò.

Luis De la Fuente đã làm người hâm mộ bóng đá Tây Ban Nha nức lòng với cuộc cách mạng mà ông thực hiện với La Roja. Nguồn: The Sun.

Một cơ sở để các nhà quản lý bóng đá Tây Ban Nha đặt niềm tin vào De la Fuente là thành công đạt được tại Olympic 2020 (tổ chức năm 2021 tại Tokyo). Với một đội hình có nhiều trụ cột sau này sẽ được trao cơ hội tại Euro 2024 như thủ môn Unai Simon, hậu vệ Marc Cucurella, các tiền vệ Dani Olmo, Pedri, Mịkel Merino, đội tuyển Olympic Tây Ban Nha được dẫn dắt bởi De la Fuente đã vào đến trận chung kết. Họ chỉ để thua trước nhà đương kim vô địch - Olympic Brazil cũng sở hữu đội hình rất mạnh vào thời điểm đó.

Trên đất Nhật Bản mùa hè 2021, những dấu hiệu của một triết lý khác đã xuất hiện từ Luis De la Fuente. Tây Ban Nha chơi tấn công với tốc độ cao, thực hiện nhiều đường chuyền mạo hiểm hơn nhưng đầy tính sát thương, thay vì quá cẩn trọng giữ trái bóng thật lâu để ru ngủ đội bạn.

Không chỉ có những tiền vệ với khả năng kiểm soát bóng tốt, De la Fuente cũng trọng dụng cả những cầu thủ tấn công có khả năng tạo đột biến cao như Olmo hay Marco Asensio, những người sẵn sàng chơi bóng vượt ngoài những lề lối, khuôn khổ cứng nhắc thông thường của bóng đá Tây Ban Nha.

Ba năm sau, tại nước Đức, ở một đấu trường được cả thế giới theo dõi như Euro 2024, triết lý của De la Fuente một lần nữa mang lại thành quả khả quan. Tây Ban Nha ra quân bằng một trận đấu khiến nhiều người kinh ngạc: họ ấn định kết quả thắng Croatia 3-0 ngay trong hiệp một, nhưng chỉ kiểm soát bóng có 46% - con số đã rất lâu người ta không được thấy ở đội tuyển vốn luôn kiểm soát bóng áp đảo.

Từ trận ra quân tại Euro thắng Croatia cho đến vòng tứ kết, Tây Ban Nha đã kiểm soát bóng ít hơn trước nhưng lại ghi bàn hiệu quả hơn. Nguồn: Reuters.

Qua 5 trận đã đấu ở Euro 2024 - cũng là 5 chiến thắng, La Roja chuyền bóng tổng cộng 3.031 lần, trung bình 606,2 đường chuyền mỗi trận, kiểm soát bóng 57,2% thời lượng mỗi 90 phút. Đây đều là những con số quá thấp so với những trận đấu tiêu biểu của Tây Ban Nha trước thời De la Fuente như thất bại trước Morocco ở World Cup 2022.

Chuyền bóng, giữ bóng ít hơn, nhưng Tây Ban Nha của De la Fuente lại tấn công nhanh, ào ạt hơn và đạt được độ sắc bén cao hơn đáng kể. Chưa một lần hàng công áo đỏ im tiếng ở giải đấu năm nay, với tổng cộng 11 bàn sau 5 trận đã đấu. Đây là thống kê hoàn toàn trái ngược với đối thủ của Tây Ban Nha ở bán kết là Pháp, đội tuyển toàn sao mà còn chưa có nổi một pha lập công từ tình huống mở ở giải năm nay.

Để tạo nên màn trình diễn thuyết phục cho Tây Ban Nha, lựa chọn và sử dụng nhân sự đúng đắn chính là bí quyết tối cao của Luis De la Fuente. Nhà cầm quân 63 tuổi đã phát huy tối đa vai trò của từng cá nhân trong lối chơi tấn công của Tây Ban Nha: từ thủ thành Unai Simon với khả năng phối hợp thoải mái bằng chân để triển khai bóng từ tuyến dưới, cho đến Marc Cucurella bên hành lang trái luôn chủ động dâng cao, kết hợp với đội trưởng Morata sẵn sàng lùi xuống khi cần để cùng những tiền vệ nhạc trưởng như Pedri, Fabian Ruiz châm ngòi cho nhóm ngòi nổ gồm Lamine Yamal - Nico Williams - Dani Olmo.

Lối chơi tấn công nhanh - mạnh của Tây Ban Nha được thể hiện tiêu biểu qua bộ 3 Yamal, Williams, Olmo. Nguồn: Opta Analyst.

Thậm chí khi Tây Ban Nha gặp bế tắc, họ cũng không thiếu phương án từ băng ghế dự bị sẵn sàng lên tiếng, như Mikel Merino ghi bàn ở phút 119 trận gặp Đức. Mọi thứ được vận hành gần như là trơn tru không tì vết, mang đến nhiều cảm hứng và sự ngưỡng mộ cho các cổ động viên yêu bóng đá tấn công từ khắp nơi trên thế giới.

Giờ đây, HLV Luis De la Fuente cùng các học trò chỉ còn cách chức vô địch Euro danh giá hai trận đấu nữa. Trước mắt họ là một bức tường phòng ngự vững chắc của đội tuyển Pháp, mới chỉ để thủng lưới duy nhất một lần từ một cú sút 11m. Dù vậy, ông De la Fuente chắc chắn có thừa sự tự tin vào các học trò, và lối chơi mà ông đã dày công xây dựng qua từng thế hệ đội tuyển Tây Ban Nha những năm qua. Hơn nữa, dù thắng hay thua ở trước Pháp, cuộc cách mạng đang đi đúng hướng của De la Fuente mới chỉ bắt đầu, với nhiều mục tiêu lớn ở phía trước còn đợi ông chinh phục cùng La Roja.