Luật sư tranh luận về việc vắng mặt bà Nhàn AIC tại tòa

Chiều 18-3, phiên tòa xét xử vụ bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn (cựu Chủ tịch Công ty AIC) và 12 bị cáo khác về tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, tiếp tục với phần tranh luận.

Bào chữa cho bị cáo Nguyễn Trọng Đường (cựu Giám đốc Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam VNCERT), luật sư Giang Hồng Thanh cho rằng, với mong muốn không phải bỏ đi hệ thống đang sử dụng (được lắp đặt trước đó 4 năm), gây lãng phí cho Nhà nước, ông Đường đã trình cấp trên thực hiện phương án nâng cấp thay vì sử dụng hệ thống thiết bị mới trị giá 300 tỉ đồng theo đề xuất từ phía Công ty AIC.

Các luật sư tại phiên tòa. Ảnh: M. Hùng

Dù bị xác định là gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 17,2 tỉ đồng, nhưng với chi phí ít nhất, dự án của VNCERT vẫn mang lại lợi ích nhiều nhất. So sánh với các vụ án khác liên quan đến Công ty AIC thì thiệt hại của vụ án này đã được hạn chế tối đa, là thiệt hại nhỏ nhất.

Luật sư đề nghị HĐXX cho bị cáo Đường hưởng mức hình phạt thấp hơn so với đề nghị 5-6 năm tù của VKS.

Đối đáp, đại diện VKS cho rằng, việc VKS đề nghị mức án đối với các bị cáo trong vụ án này đã được căn cứ trên cơ sở quy định của BLHS, các tình tiết của vụ án, kết quả quá trình điều tra, truy tố, xét xử và đặc biệt là thái độ khai báo của các bị cáo tại phiên tòa.

Đồng thời VKS cũng đã xét đến vị trí, vai trò, động cơ, mục đích phạm tội, theo nguyên tắc xử lý của BLHS, thể hiện tính nhân văn, nhân đạo của pháp luật và chính sách hình sự của Đảng, Nhà nước.

Bào chữa cho Chủ tịch AIC Nguyễn Thị Thanh Nhàn, luật sư cho rằng, những căn cứ đại diện VKS viện dẫn để buộc tội bị cáo Nhàn là chưa đảm bảo các quy định pháp luật hình sự.

Theo luật sư, từ việc vắng mặt bị cáo sẽ không xác định được năng lực chịu trách nhiệm hình sự của bà Nhàn, không lập được danh bản, chỉ bản, không thể thẩm vấn công khai các căn cứ, chứng cứ chứng minh hành vi vi phạm pháp luật mà CQĐT thu thập xác minh có phải của con người đang được thẩm vấn tại tòa hay không, để từ đó cá thể hóa trách nhiệm hình sự theo khoản 5 điều 179 Bộ luật tố tụng hình sự.

Đến thời điểm này trong hồ sơ vụ án không có tài liệu nào thể hiện được người phạm tội có bị mắc bệnh hiểm nghèo hay không; có còn năng lực chịu trách nhiệm hình sự hay không.

Luật sư đề nghị HĐXX tách hành vi của bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn, tạm đình chỉ xét xử đối với bị cáo chờ kết quả truy nã theo quy định pháp luật.

Nêu quan điểm đối đáp, đại diện VKS cho hay, trong vụ án có 4 bị can bị truy nã đều không có mặt tại nơi cư trú, nơi làm việc và không thực hiện yêu cầu, triệu tập, thư kêu gọi của các cơ quan tiến hành tố tụng để nhận các quyết định, lệnh tố tụng, dù đã thông báo cho thân nhân và đăng tin trên phương tiện thông tin đại chúng.

Vì vậy, việc bị can xuất cảnh ra nước ngoài từ trước đó hay chưa có thông tin xuất cảnh thì đều thuộc trường hợp bỏ trốn và bị truy nã theo quy định. Việc không tạm đình chỉ đối với các bị can, bị cáo bỏ trốn là phù hợp.

Kết quả điều tra đã xác định, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn là người có vai trò chủ mưu, tổ chức thực hiện tội phạm; thực hiện hành vi phạm tội có liên quan đến các bị cáo khác.

Do đó, CQĐT không ra quyết định tạm đình chỉ điều tra mà vẫn đề nghị truy tố vắng mặt các bị can bỏ trốn; VKSND Tối cao không ra quyết định tạm đình chỉ mà quyết định truy tố vắng mặt các bị can bỏ trốn là hoàn toàn đúng quy định, phù hợp với tính chất, đặc điểm của vụ án này; đồng thời cũng để giải quyết toàn diện, triệt để vụ án.

Theo quan điểm đối đáp của đại diện VKS, việc luật sư đề nghị tạm đình chỉ vụ án đối với người bỏ trốn trong vụ án là không đảm bảo quy định của pháp luật và thực tế giải quyết vụ án. Quan điểm cho rằng bị cáo không còn tồn tại (chết) là không có căn cứ; trường hợp nếu có đủ căn cứ xác định bị cáo chết thì Bộ luật Tố tụng hình sự vẫn có quy định về trình tự, thủ tục để giải quyết.

Bào chữa cho các bị cáo khác, các luật sư không tranh luận về tội danh, chỉ đề nghị HĐXX xem xét tính chất, mức độ hành vi cũng như bối cảnh, nguyên nhân phạm tội, các tình tiết giảm nhẹ cho các bị cáo được hưởng khoan hồng.

Nói lời sau cùng, các bị cáo đều thành khẩn nhận lỗi, xin HĐXX khoan hồng để sớm được trở về với gia đình.

Kết thúc phần tranh luận, HĐXX nghị án kéo dài và sẽ tuyên án vào 14h ngày 21-3.

BÙI TRANG