Luật Quy hoạch và quy hoạch treo, dự án treo

Hai vấn đề quan trọng được Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nêu ra là phân cấp, phân quyền tối đa cho địa phương. Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, nếu cứ theo quy trình, phải trình lên Chính phủ, trình lên Quốc hội thì “không biết đến bao giờ địa phương mới làm được”; tháo gỡ ngay các vướng mắc để kịp thời triển khai các dự án phục vụ mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong năm 2025.

Cả 2 nội dung này đều có liên quan tới vấn đề nổi cộm, tồn tại rất lâu nay nhưng chưa thể giải quyết triệt để, rốt ráo, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích chính đáng của những người dân bị ảnh hưởng, rộng hơn là ảnh hưởng tới nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế-xã hội: Quy hoạch treo và dự án treo.

Ảnh minh họa: baochinhphu.vn

Một trong những mục tiêu khi xây dựng và ban hành Luật Quy hoạch năm 2017 (có hiệu lực thi hành từ năm 2019) là để khắc phục tình trạng quy hoạch treo, dự án treo. Nhưng, qua 6 năm thi hành luật, quy hoạch treo, dự án treo vẫn tồn tại. Nguồn lực phát triển vẫn bị ách tắc. Quyền và lợi ích chính đáng của người dân vẫn bị ảnh hưởng. Gần đây nhất, Quốc hội đã phải ban hành Nghị quyết số 170/2024/QH15 và Chính phủ đã phải ban hành Nghị định số 76/2025/NĐ-CP để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho 64 dự án bị ách tắc hàng chục năm tại Đà Nẵng, Khánh Hòa và TP Hồ Chí Minh. Trong khi đó, cả nước có hàng nghìn dự án như vậy cũng đang rất cần cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ. Do vậy, giải quyết tận gốc vấn đề quy hoạch treo, dự án treo khi sửa đổi Luật Quy hoạch còn là kỳ vọng của giới doanh nghiệp, doanh nhân và người dân.

Nhưng có lẽ, về lâu dài, để phục vụ sửa đổi toàn diện Luật Quy hoạch, cơ quan chủ trì soạn thảo cần tổ chức lấy ý kiến của không chỉ doanh nghiệp, người dân, chuyên gia, mà cả các cơ quan quản lý để có được cách nhìn tổng thể, mô tả đầy đủ, kỹ càng mọi khía cạnh của vấn đề: Tại sao vẫn còn tồn tại quy hoạch treo, dự án treo? Liệu có phải chỉ đơn thuần là do vấn đề quy trình, thẩm quyền quyết định, hay còn nguyên nhân nào khác? Bởi lẽ nếu chỉ đơn thuần là quy trình địa phương phải báo cáo lên Chính phủ, Quốc hội, có lẽ cũng không thể kéo dài tới hàng chục năm?

CHIẾN THẮNG