Luật Đấu thầu: Giá thấp nhất liệu chất lượng có cao nhất?

Công ty Cổ phần Bateco Việt Nam được thành lập từ năm 2012, hoạt động trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ kỹ thuật, hóa chất, vật tư, thiết bị công nghiệp và dịch vụ môi trường tại Việt Nam. Do đó, doanh nghiệp thường xuyên tham dự thầu tại các dự án, tưởng rằng quy định “giá thấp nhất” là cơ hội cho doanh nghiệp, nhưng thực tế không phải vậy.

Ông Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Bateco Việt Nam cho biết: "Chúng ta phải phân loại và đặt trọng tâm khoa học công nghệ lên đầu, sau đó mới đến giá. Vì thực chất mua đồ rẻ rất dễ, nhưng bây giờ nếu đặt trọng tâm vào giá thì chỉ chênh một đồng cũng phải lựa chọn sản phẩm chất lượng kém hơn. Nên khi sửa Luật, chúng tôi mong muốn thứ nhất đặt trọng tâm vào khoa học công nghệ, thứ hai là trao quyền cho chủ đầu tư khi chênh trong phần trăm, chủ đầu tư có quyền lựa chọn".

Theo nhận định của các chuyên gia, điều dễ thấy nhất khi các nhà thầu giảm giá trong đấu thầu các công trình là tiết kiệm được một kinh phí đầu tư. Tuy nhiên, giá rẻ sẽ đi kèm rủi ro cao về chất lượng và tiến độ cho công trình, thậm chí là những hệ lụy khôn lường như tình trạng hủy thầu, đấu thầu lại hoặc nhà thầu bỏ dở giữa chừng đang trở nên phổ biến.

Ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam cho rằng: "Chúng ta phải xác định được tỷ lệ giá chiếm bao nhiều % và nó phải phù hợp với tiêu chuẩn chất lượng, công nghệ mà chúng ta đưa ra trong hồ sơ thầu. Ở đây Hiệp hội chúng tôi đã đưa ra rất nhiều kiến nghị. Trong quy định về lựa chọn chủ đầu tư cũng đã đề cập vấn đề này. Nhưng theo chúng tôi quy định, nhà thầu cũng cần có và hiện nay Hiệp hội chúng tôi đang xây dựng quy định xếp hạng năng lực nhà thầu".

Luật sư Nguyễn Tiến Lập - Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam nêu quan điểm: "Tùy loại dự án khác nhau, thời điểm khác nhau thì chúng ta coi yếu tố giá là quan trọng nhất hay kĩ thuật, công nghệ là quan trọng nhất, chứ không thể nói cứ giá rẻ là tiêu chí của đấu thầu. Như vậy chúng ta hiểu sai một cách cơ bản về đấu thầu. Đấu thầu không phải để tìm ra nhà thầu rẻ nhất mà đấu thầu để tìm ra nhà thầu tốt nhất".

Cần phải nhấn mạnh rằng, đấu thầu là để lựa chọn nhà thầu thật sự có năng lực nhằm tạo ra những sản phẩm đạt chất lượng, bảo đảm trên cơ sở giá cả hợp lý. Khi đấu thầu biến thành đấu giá sẽ là cuộc chơi không bình đẳng cho những nhà thầu chân chính, có năng lực. Hay nói cách khác, “giá rẻ đi kèm chất lượng rẻ” cũng là điều đương nhiên.

Thanh Hiền