Lợi thế của sự đồng cảm

Hãy tưởng tượng rằng, hiện tại là 25 năm sau và phụ huynh chúng ta đang tham gia một buổi họp mặt gia đình và nghe trộm những đứa con giờ trưởng thành trò chuyện về thời thơ ấu của chúng. Chúng sẽ mô tả hành vi của chúng ta thế nào? Những thông điệp quan trọng mà chúng sẽ nhớ khi bố mẹ nói với chúng hồi nhỏ là gì? Phải chăng “thành tích là trên hết”. Nếu bạn không thuộc số đó, xin chúc mừng bạn, bạn thuộc nhóm phụ huynh có tư duy và định hướng khá tốt khi dạy dỗ con mình.

Tác giả rất nhiều lần khẳng định rằng: đồng cảm là một công cụ có thể dạy trẻ em, định hướng cho chúng thành công. Khi bạn biết đồng cảm, bạn sẽ thoát ra được mớ hỗn độn và đi thẳng đến điều thúc đẩy 99,9% mọi người: nhu cầu được thấu hiểu, được xem trọng và được yêu thương. Cuốn sách chứa đựng mọi thứ mà cha mẹ và các nhà giáo dục cần biết để mang đến cho trẻ em lợi thế đồng cảm và nuôi dạy một thế hệ trẻ tử tế, hạnh phúc và thành công.

Cuốn sách cũng chỉ ra rằng: việc nuôi dưỡng sự đồng cảm ở con cái không phải một điều tùy hứng mà là điều cần thiết. Sách là công cụ vô giá trong nỗ lực dạy những đứa trẻ có lòng trắc ẩn, tốt bụng và can đảm trong một nền văn hóa mà thước đo thành công thường chỉ bao gồm điểm số, danh hiệu và lý lịch. Tác giả đã đưa ra cách thức đúng đắn và thiết thực để kết nối lại với con cái và hướng dẫn chúng để chúng có thể phát triển mối quan hệ lành mạnh với những người khác.

Cuốn sách gồm 3 phần: Phần 1 sẽ hướng dẫn bạn cách giúp con bạn phát triển 4 nguyên tắc cơ bản quan trọng đầu tiên của đồng cảm. Nhận định cảm xúc để trẻ có thể nhận ra và hiểu được những cảm xúc và nhu cầu của bản thân và của những người khác. Phẩm chất đạo đức để trẻ tiếp thu những giá trị của sự tử tế, điều giúp chúng định hướng tính chính trực trong mình và kích thích sự đồng cảm để giúp đỡ người khác. Xem xét sự việc từ nhiều góc nhìn để trẻ có thể đặt mình vào vị trí của người khác nhằm hiểu được cảm xúc, suy nghĩ và góc nhìn của họ. Tư tưởng đạo đức để trẻ biết tận dụng văn học, phim ảnh và những hình ảnh giàu cảm xúc như một nguồn cảm hứng để đồng cảm với người khác.

Nếu phần 2 tập trung vào việc giúp trẻ rèn luyện thói quen đồng cảm thì phần 3 đưa ra nhiều cách thiết thực giúp con bạn thực hành sống một đời đồng cảm. Đó là sự can đảm làm điều tử tế khuyến khích trẻ lên tiếng can thiệp và giúp đỡ người khác. Đó còn là khả năng lãnh đạo với sự rộng lượng thúc đẩy trẻ tạo ra sự khác biệt cho người khác, bất kể sự khác biệt đó có nhỏ đến mức nào chăng. Mỗi tháng hãy chọn một kỹ năng và thực hành với con bạn chỉ vài phút mỗi ngày cho đến khi trẻ có thể sử dụng nó mà không cần bạn nhắc nhở. Tốt hơn hết, cả gia đình hãy cùng nhau thực hành xây dựng sự đồng cảm. Trên hết, hãy nhắc nhở con bạn giống như khi con tập chơi ghi ta, bóng đá hay học bảng cửu chương, con càng làm nhiều việc tử tế thì con càng trở nên tử tế.

Một trong những giá trị cần lan tỏa ở cuốn sách đó là thông điệp: Đồng cảm là nền tảng của hạt giống hòa bình. Tôi muốn kết thúc bài giới thiệu ngày hôm nay bằng một câu chuyện có thật. Câu chuyện đã truyền cảm hứng cho tác giả, và giờ nó khiến tất cả mọi người cần thức tỉnh. Ở đâu có đồng cảm ở đó có gắn kết, yêu thương và tái tạo sức mạnh tinh thần trong mỗi người.

Những năm 1990, một nhà báo nổi tiếng tên John Wallach đã tổ chức một trại hè ở thị trấn Otisfield, bang Maine, có tên là trại hè quốc tế hạt giống hòa bình. Wallach người từng dành nhiều năm đưa tin về xung đột ở Trung Đông, đã nhận ra rằng cách tốt nhất để ngăn chặn bạo lực là tiếp cận các trẻ em từ những khu vực bị chiến tranh tàn phá này - và các khu vực khác trên khắp thế giới - để dạy cho chúng những kỹ năng mới nhằm giải quyết xung đột. Bằng cách sớm tiếp cận các em và dạy chúng các kỹ năng như cộng tác, giao tiếp và hòa giải, Wallach tin rằng ông có thể thay đổi những cuộc đối thoại quốc tế theo chiều hướng tốt hơn.

Đó có thể là khoảnh khắc ngồi đối diện nhau, chia sẻ những mối quan tâm sâu sắc với đối phương giúp xóa tan định kiến, nỗi sợ hãi được thay thế bằng những góc nhìn mới. Rồi tất cả cùng quan sát, cảm nhận thế giới từ một quan điểm khác cho đến khi chúng có thể bước ngay vào cuộc sống của đối phương và biết chính xác người đó cảm thấy thế nào và tại sao. Tóm lại tất cả đang cùng nhau học cách đồng cảm. Đồng cảm luôn là điều duy nhất giúp chúng ta liên kết khối óc và trái tim giữa các nền văn hóa và các thế hệ để thay đổi cuộc sống của mình. Điều đó cực kỳ quan trọng trong thế giới hiện nay!

Mạc Danh (CTV)