Lợi ích 'kép' khi phát triển dự án bất động sản xanh

Trụ sở của Tập đoàn Viettel - công trình xanh có thiết kế độc đáo.

Việt Nam hiện có 559 công trình với 13,6 triệu m2 diện tích sàn đạt chứng chỉ công trình Xanh và 31.384 căn hộ, 3.234 nhà ở riêng lẻ đạt chứng nhận Xanh. Riêng năm 2024, Việt Nam có 163 công trình đạt chứng nhận xanh, gấp hơn 2 lần so với năm 2023, gấp 3 lần so với năm 2022 (có 54 công trình) và 27 lần so với năm 2014 (6 công trình).

Người dân, nhất là người trẻ ngày càng quan tâm đến không gian sống xanh và tiêu chuẩn môi trường khi lựa chọn nhà ở. Họ ưu tiên trải nghiệm sống trong môi trường không khí trong lành, ánh sáng tự nhiên...

Kết quả khảo sát của Batdongsan.com.vn về tâm lý khách hàng cuối năm 2024 cũng cho thấy, 86% người tham gia khảo sát quan tâm đến việc mua một ngôi nhà xanh và 88% người sẵn sàng trả thêm tiền cho ngôi nhà xanh.

Không chỉ người tiêu dùng trong nước, các nhà đầu tư quốc tế, đặc biệt từ châu Âu và Singapore, cũng đặt tiêu chí ESG (Môi trường-Xã hội-Quản trị) lên hàng đầu trong các quyết định rót vốn. Điều này mở ra cơ hội lớn cho các chủ đầu tư bất động sản tại Việt Nam nếu tiên phong phát triển các dự án xanh, trung hòa carbon, không chỉ để đón đầu xu hướng thị trường mà còn để thu hút nguồn vốn quốc tế.

So với việc phát triển các dự án bất động sản thông thường, việc phát triển các dự án xanh còn giúp các chủ đầu tư hưởng lợi về mặt chính sách khi Nhà nước đã và đang có nhiều hành động đồng bộ để thúc đẩy phát triển công trình xanh.

Một số địa phương như Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hà Nội đã đưa tiêu chí công trình xanh vào điều kiện xét duyệt quy hoạch, cấp phép xây dựng đối với các dự án nhà ở xã hội, khu đô thị mới, và trung tâm thương mại.

Về tài chính, các chủ đầu tư thực hiện dự án xanh có thể tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi thông qua các chương trình tài chính khí hậu, trái phiếu xanh, hoặc các gói hỗ trợ kỹ thuật từ các tổ chức quốc tế như IFC (World Bank), GIZ (Đức), AFD (Pháp). Điều này không chỉ giúp giảm chi phí đầu tư ban đầu, mà còn tạo điều kiện thuận lợi trong tiếp cận nhà đầu tư chiến lược, đặc biệt là các quỹ đầu tư ESG.

Thực tế cũng cho thấy, các dự án bất động sản đạt tiêu chuẩn xanh có khả năng giữ giá tốt hơn trên thị trường thứ cấp. Các dự án nhà ở đạt chứng chỉ xanh ghi nhận mức tăng giá ổn định và khả năng giữ giá tốt hơn trong giai đoạn thị trường biến động. Theo Hội đồng Công trình Xanh Thế giới (WorldGBC), các công trình xanh có thể giúp tăng giá trị tài sản tổng thể lên đến 7% trong vòng 5 năm.

Việc đầu tư vào công trình xanh còn đem lại hiệu quả kinh tế rõ rệt với thời gian thu hồi vốn nhanh, chi phí vận hành thấp. Dữ liệu từ hệ thống chứng chỉ công trình xanh phổ biến hiện nay cho thấy, mức chi phí tăng thêm cho một dự án xanh thường dao động trong ngưỡng hợp lý và có thể được thu hồi trong thời gian ngắn.

Cụ thể, theo Tổ chức Tài chính Quốc tế IFC, đơn vị phát triển hệ thống chứng chỉ EDGE, chi phí đầu tư tăng thêm cho công trình đạt chứng chỉ EDGE chỉ dao động khoảng 2%–3%, thời gian thu hồi vốn trung bình là 3 năm, với mức tiết kiệm tối thiểu 20% năng lượng và nước trong quá trình vận hành.

Tương tự, chứng chỉ LEED – do Hội đồng Công trình Xanh Hoa Kỳ (USGBC) vận hành ghi nhận chi phí tăng thêm từ 1,5% đến 8%, thời gian hoàn vốn từ 1,5 đến 6 năm, cùng mức tiết kiệm năng lượng lên đến 30%–40%.

Đối với cơ quan quản lý Nhà nước, VARS kiến nghị, Nhà nước cần sớm hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn và hành lang pháp lý liên quan đến công trình xanh, phát triển đô thị carbon thấp và trung hòa khí thải. Đồng thời, thiết kế các chính sách ưu đãi cụ thể cho dự án đạt chứng chỉ xanh.

Song song với đó là việc hỗ trợ đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ tư vấn, nhà thầu, cán bộ quản lý quy hoạch và thanh tra xây dựng để bảo đảm tính đồng bộ và hiệu quả khi triển khai trên thực tế.

MINH THU