Loãng xương dùng thuốc gì?

Loãng xương phổ biến hơn ở phụ nữ sau mãn kinh và nam giới lớn tuổi. Khi nghi ngờ mình bị loãng xương, người bệnh cần đến thăm khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và đánh giá nguy cơ gãy xương và tuân thủ các chỉ định của bác sĩ sẽ giúp người bệnh quản lý bệnh một cách hiệu quả.

Loãng xương đặc trưng bởi khối lượng xương thấp, tổn thương cấu trúc vi mô của mô xương làm xương giòn và dễ bị gãy.

1. Điều trị loãng xương như thế nào?

Việc lựa chọn loại thuốc nào trong điều trị loãng xương sẽ phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe cụ thể của từng người bệnh. Thông thường, bác sĩ sẽ xem xét các yếu tố như mức độ loãng xương, nguy cơ gãy xương, tuổi tác, tình trạng mãn kinh (ở phụ nữ), cũng như các vấn đề sức khỏe kèm theo trước khi đưa ra phương án điều trị thích hợp.

Các thuốc điều trị loãng xương phổ biến bao gồm:

- Thuốc bổ sung canxi: Bao gồm canxi cacbonat, canxi citrate, vitamin D2 canxi photphat... Canxi là thành phần chính của xương, bệnh nhân loãng xương thường cần bổ sung canxi, nhưng những bệnh nhân bổ sung canxi lâu dài cũng có thể bị loãng xương. Trên thực tế, canxi cần được chuyển đến xương trong một số điều kiện nhất định như tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời nhiều hơn và sử dụng cùng với vitamin D để tăng khả năng hấp thụ.

- Chế phẩm vitamin D: Cung cấp đủ vitamin D có thể làm tăng khả năng hấp thụ canxi ở ruột, thúc đẩy quá trình khoáng hóa xương và giảm nguy cơ té ngã. Các chế phẩm này bao gồm alfacalcidol, calcitriol… Trong số đó, calcitriol là vitamin D hoạt hóa, cơ thể có thể sử dụng trực tiếp mà không bị gan chuyển hóa nên phù hợp hơn với người bị suy gan. Nói một cách đơn giản, dành nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời cũng có thể thúc đẩy cơ thể sản xuất vitamin D.

- Bisphosphonates: Bisphosphonates bao gồm các thuốc như alendronate, risedronate, zoledronic acid… giúp ngăn ngừa mất xương. Đây là nhóm thuốc phổ biến và được sử dụng lâu dài trong điều trị loãng xương. Các chế phẩm dùng đường uống được ưa chuộng hơn và có thể chọn các chế phẩm tiêm cho những trường hợp nặng.

- Estrogen: Được sử dụng để điều trị và ngăn ngừa loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh do giảm tiết estrogen.

- Chất tương tự hormone tuyến cận giáp (teriparatide…): Những bệnh nhân có mật độ xương cực thấp và gãy nhiều đốt sống có thể cân nhắc sử dụng.

- Calcitonin: Calcitonin là một hormone giúp giảm sự phá hủy xương và có thể được tiêm hoặc xịt mũi. Tuy nhiên, nó ít được sử dụng trong điều trị loãng xương hiện nay vì sử dụng lâu dài sẽ dẫn đến tăng tỷ lệ mắc các khối u, nên thời gian sử dụng được khuyến cáo không quá ba tháng.

Người bệnh không tự ý ngừng dùng thuốc khi các triệu chứng được cải thiện.

2. Những nguyên tắc khi dùng thuốc điều trị loãng xương

- Chỉ bổ sung canxi thôi là chưa đủ đối với bệnh nhân loãng xương.

- Sử dụng lâu dài các chế phẩm canxi và/hoặc vitamin D nên thường xuyên theo dõi nồng độ canxi trong máu để ngăn ngừa xuất hiện tình trạng tăng canxi máu.

- Thuốc bisphosphonate có thể gây ra phản ứng phụ nghiêm trọng ở đường tiêu hóa, do đó, khi uống thuốc cần uống với nhiều nước (khoảng 200 ml nước đun sôi). Sau khi uống thuốc, nên ngồi hoặc đứng yên ít nhất 30 phút (không nằm). Loại thuốc này chống chỉ định ở những bệnh nhân có bất thường về thực quản như chậm làm rỗng thực quản và hạ canxi máu.

- Hoạt động ngoài trời nhiều hơn và nhận nhiều ánh nắng mặt trời hơn để thúc đẩy quá trình sản xuất vitamin D và hấp thu canxi.

- Phác đồ dùng thuốc chống loãng xương kết hợp phải được bác sĩ quyết định sau khi có đánh giá của bác sĩ, người bệnh không được tự ý dùng thuốc.

- Quá trình điều trị chống loãng xương thường kéo dài và về nguyên tắc kéo dài ít nhất 1 năm. Người bệnh không tự ý ngừng dùng thuốc khi các triệu chứng được cải thiện.

Mời xem thêm video được quan tâm:

Loãng xương ở người trẻ nên bổ sung canxi như nào?SKĐS

ThS. DS. Trần Phương Duy