Liệu lốp không hơi có thể làm thay đổi ngành công nghiệp ô tô?

Ý tưởng về một loại lốp không cần bơm hơi nghe có vẻ quá lý tưởng để trở thành sự thật. Một sản phẩm có thể giữ nguyên hình dạng dù nhiệt độ thay đổi, không bị ảnh hưởng bởi đinh, ổ gà hay va chạm với vỉa hè.

Cấu tạo đặc biệt của lốp không hơi. Ảnh: Michelin

Vấn đề lớn nhất của lốp xe hiện nay nằm ở việc phụ thuộc vào không khí. Khi áp suất không đủ, lốp mất độ ổn định, gây rung lắc và thậm chí có thể làm hỏng xe nghiêm trọng. Vậy tại sao không tạo ra một loại lốp hoạt động mà không cần hơi?

Trên thực tế, các hãng lốp xe đã nghiên cứu công nghệ này từ lâu, và giờ đây, nó đang tiến gần hơn bao giờ hết đến ngày ra mắt thị trường.

Lốp không hơi mang lại nhiều lợi ích

Lốp không hơi hứa hẹn sẽ là một cuộc cách mạng trong ngành ô tô. Hiện nay, lốp xe vẫn khá mong manh. Một chiếc đinh, mảnh kính vỡ hay đơn giản chỉ là va chạm với vỉa hè có thể khiến lốp bị hỏng ngay lập tức.

Bên cạnh đó, căn chỉnh bánh xe kém có thể gây mòn không đều, khiến lốp xuống cấp nhanh hơn dự kiến. Ngay cả viền bánh xe cũng có thể gặp vấn đề - chỉ một chút ăn mòn cũng có thể làm hở gioăng, gây rò rỉ hơi và khiến lốp xẹp bất ngờ.

Hậu quả là một bộ lốp đắt tiền có thể bị hỏng trong chớp mắt. Một chiếc xe đang chạy bình thường có thể bất ngờ bị nổ lốp. Nếu tài xế dừng lại kịp thời, lốp có thể được cứu vãn. Nhưng nếu tiếp tục di chuyển, nó có thể bị hỏng hoàn toàn.

Thậm chí, trong nhiều trường hợp, nổ một lốp đồng nghĩa với việc phải thay cả hai bánh trên cùng một trục. Chưa kể, không phải xe nào cũng có lốp dự phòng, đồng nghĩa với việc chủ xe có thể phải tốn thêm chi phí gọi xe cứu hộ hoặc thay lốp ngay trên đường.

Ngoài ra, lốp không hơi còn mang lại lợi ích về môi trường. Theo Michelin, mỗi năm có khoảng 200 triệu lốp xe bị thải bỏ sớm do hư hại hoặc mòn không đều.

Nếu có thể kéo dài tuổi thọ của lốp, lượng cao su phải tái chế hoặc xử lý sẽ giảm đáng kể. Và Michelin chính là hãng đang tiến gần nhất đến việc thương mại hóa công nghệ này.

Michelin sắp đưa lốp không hơi vào sản xuất

Michelin đã giới thiệu khái niệm lốp không hơi Uptis cách đây vài năm. Hiện tại, sản phẩm này đang trong giai đoạn hoàn thiện để chuẩn bị ra mắt thị trường.

Hãng lốp xe danh tiếng của Pháp đã hợp tác với nhiều nhà sản xuất ô tô để thử nghiệm và phát triển công nghệ này, trong đó có thỏa thuận quan trọng với General Motors (GM), cùng tin đồn về việc hợp tác với Tesla của tỷ phú Elon Musk.

Trong năm 2024, Uptis liên tục được nhắc đến, dù phiên bản thương mại vẫn chưa chính thức xuất hiện. Một số nguồn tin cho rằng lốp không hơi sẽ được ứng dụng trước trên các phương tiện chuyên dụng như xe địa hình (ATV) hoặc máy cắt cỏ, thay vì xe hơi phổ thông.

Tuy nhiên, với những gì đang diễn ra, nhiều khả năng Michelin sẽ là hãng đầu tiên đưa lốp không hơi ra thị trường, và người dùng có thể sở hữu sản phẩm này trong vài năm tới.

Cuộc đua lốp không hơi: Không chỉ có Michelin

Dù Michelin có thể là hãng đi đầu, nhưng các "ông lớn" khác trong ngành cũng đang chạy đua phát triển lốp không hơi. Trong đó, Bridgestone và Goodyear là hai cái tên đáng chú ý.

Bridgestone đã giới thiệu công nghệ “Air Free Concept” từ nhiều năm trước, ban đầu áp dụng cho xe đạp và xe golf. Vào tháng 2/2023, hãng công bố đã thử nghiệm công nghệ này trên các dòng xe điện cỡ nhỏ.

Goodyear cũng không đứng ngoài cuộc. Hãng sản xuất lốp đến từ Mỹ đã công khai dự án lốp không hơi từ nhiều năm trước và hiện đang hợp tác với một số công ty để phát triển sản phẩm. Một trong những ý tưởng táo bạo nhất của Goodyear là mẫu “Eagle 360 Urban” ra mắt năm 2017, sử dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ in 3D.

Đáng chú ý, Eagle 360 Urban không có hình dáng giống lốp truyền thống mà trông giống một quả bóng rổ hơn. Giống như các đối thủ, Goodyear cũng đang tập trung vào phân khúc xe điện khi phát triển lốp không hơi.

Điểm chung của các mẫu lốp này là sử dụng hệ thống nan đàn hồi bên trong để duy trì kết cấu. Dù đây là phương án hợp lý nhất, nhưng vật liệu đặc thường nặng hơn không khí, và đây có thể là thách thức lớn nhất của lốp không hơi.

Lốp không hơi có thực sự phù hợp với tất cả?

Dù công nghệ lốp không hơi mang lại nhiều lợi ích, nhưng không phải ai cũng sẽ hài lòng với nó. Dù các hãng đã tối ưu hóa trọng lượng, nhưng lốp không hơi vẫn nặng hơn đáng kể so với lốp thông thường. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng vận hành của xe.

Xe hơi có hai loại trọng lượng: trọng lượng có tải (sprung weight) và trọng lượng không tải (unsprung weight).

Nói đơn giản, tất cả bộ phận nằm trên hệ thống treo thuộc trọng lượng có tải, còn những phần không được hệ thống treo hỗ trợ, như lốp xe, thuộc trọng lượng không tải. Các kỹ sư ô tô luôn cố gắng giảm trọng lượng không tải xuống mức thấp nhất có thể, vì nó ảnh hưởng đến độ ổn định của xe.

Với việc lốp không hơi nặng hơn, xe có thể bị ảnh hưởng khi đi qua ổ gà hoặc đường gồ ghề, làm giảm cảm giác lái. Nếu từng trải nghiệm xe dùng lốp run-flat (lốp có thể chạy ngay cả khi bị xì hơi), bạn sẽ thấy cảm giác lái không mượt mà như lốp thông thường. Và lốp không hơi có thể còn cứng hơn thế. Đây là điều mà các kỹ sư khó có thể khắc phục hoàn toàn.

Dù vậy, trong vòng một thập kỷ tới, lốp không hơi gần như chắc chắn sẽ trở thành một lựa chọn phổ biến. Với nhiều người, lợi ích mà nó mang lại sẽ vượt trội hơn những hạn chế.

Tuy nhiên, nếu bạn là người yêu thích cảm giác lái êm ái hoặc thường xuyên chạy xe tốc độ cao, có lẽ bạn sẽ phải chờ đợi thêm một thời gian để có một giải pháp chống xẹp lốp hoàn hảo hơn.

An Nhiên (Theo The Manual)