Liên quan đến việc xử phạt vi phạm hành chính về khai thác khoáng sản trái phép ở Cam Ranh: Tòa cấp cao chấp nhận kháng cáo của Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh

Tòa án nhân dân (TAND) cấp cao tại TP. Đà Nẵng vừa tổ chức xét xử phúc thẩm vụ án hành chính “khiếu kiện quyết định xử phạt hành chính và quyết định giải quyết khiếu nại” liên quan đến vụ việc tổ chức khai thác khoáng sản trái phép tại xã Cam Phước Đông (TP. Cam Ranh) từ năm 2023. Theo đó, TAND cấp cao tại TP. Đà Nẵng chấp nhận kháng cáo của Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh, quyết định sửa một phần bản án sơ thẩm ngày 22-7-2024 của TAND tỉnh đối với vụ án khiếu kiện này.

Khai thác khoáng sản trái phép lại còn khiếu kiện

Theo hồ sơ vụ việc, ngày 24-2-2023, ông Nguyễn Văn Thanh (thôn Tân Hiệp, xã Cam Phước Đông) đã thuê ông Phạm Trương Lập (thôn Trà Sơn, xã Cam Phước Đông) cải tạo san ủi đất của ông Thanh tại xã Cam Phước Đông, cụ thể là múc một phần đất ở vị trí cao đến đổ và san lấp mặt bằng cho vùng đất trũng. Sau khi ký hợp đồng, ông Lập đã đưa 2 máy múc, 5 ô tô tải vào khu đất để múc đất. Ngày 28-3-2023, cơ quan chức năng TP. Cam Ranh phát hiện và lập biên bản vi phạm hành chính đối với ông Lập về hành vi khai thác khoáng sản không có giấy phép với tổng khối lượng 250m3; tạm giữ các phương tiện nêu trên. Ngày 10-4-2023, Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính ông Lập với số tiền phạt 45 triệu đồng; tịch thu phương tiện sử dụng vi phạm hành chính; bắt buộc khôi phục lại hiện trạng ban đầu của khu đất. Không đồng ý với quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh, ông Lập đã có đơn khiếu nại và Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh đã ban hành quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu, với nội dung bác toàn bộ nội dung đơn khiếu nại của ông Lập, giữ nguyên quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Khu vực khai thác khoáng sản trái phép do ông Lập thực hiện.

Không đồng ý với quyết định của Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh, ông Lập đã gửi đơn khởi kiện đến TAND tỉnh. Ông Lập cho rằng, Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông là sai đối tượng vì ông không phải chủ sử dụng đất; việc ông Lập đào múc, vận chuyển đất san lấp không phải là hành vi khai thác khoáng sản theo quy định tại khoản 1 Điều 64 Luật Khoáng sản năm 2014, sửa đổi bổ sung năm 2018; việc Chủ tịch UBND thành phố tịch thu phương tiện thực hiện việc đào múc, vận chuyển đất san lấp là không đúng quy định… Vì vậy, ông Lập yêu cầu TAND tỉnh tuyên hủy các quyết định của Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh, bao gồm: Quyết định xử phạt vi phạm hành chính, Quyết định về việc giải quyết khiếu nại lần đầu đối với ông Lập; quyết định về việc tạm giữ tang vật; trả lại toàn bộ tang vật cho ông Lập.

Bản án sơ thẩm ngày 22-7-2024 của TAND tỉnh quyết định chấp thuận yêu cầu khởi kiện của ông Lập và hủy 3 quyết định nêu trên của Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh.

Đề nghị xử lý cả chủ đất và người thực hiện hành vi vi phạm

Sau khi nhận được bản án của TAND tỉnh, Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh đã có đơn kháng cáo lên TAND cấp cao tại TP. Đà Nẵng. Căn cứ hồ sơ tài liệu, TAND cấp cao tại TP. Đà Nẵng nhận định: Trong các biên bản làm việc với các cơ quan chức năng, ông Nguyễn Văn Thanh và ông Phạm Trương Lập đều thừa nhận ông Thanh là người thuê ông Lập. Ông Lập khai nhận là chủ sở hữu các phương tiện vi phạm, thuê người điều khiển máy móc, tổ chức san ủi, vận chuyển đất theo yêu cầu của ông Thanh. Như vậy, ông Thanh thuê ông Lập nhưng ông Lập là người trực tiếp thực hiện hành vi vi phạm và ông Lập buộc phải biết các quy định của pháp luật liên quan đến công việc được thuê. Áp dụng quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính, đủ căn cứ để xác định cả ông Thanh và ông Lập đều có hành vi vi phạm và đều phải bị xử lý về hành vi vi phạm hành chính. Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh chỉ xử lý ông Lập mà không xử lý ông Thanh là bỏ sót người vi phạm. Vì vậy, bản án sơ thẩm nhận định “ông Lập chỉ là người được ông Thanh thuê để làm công việc cho ông Thanh nên ông Lập không là đối tượng xử phạt” là áp dụng không đúng quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Đối với nội dung cho rằng, ông Lập không có hành vi khai thác khoáng sản mà chỉ vận chuyển đất từ vị trí cao xuống vị trí thấp, TAND cấp cao tại TP. Đà Nẵng cho rằng Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh xác định hành vi vi phạm thuộc lĩnh vực khoáng sản là đúng bởi khu vực xảy ra vụ việc là đất chưa sử dụng, sổ mục kê là đất lâm nghiệp do UBND xã quản lý, biên bản hành vi vi phạm cũng thể hiện khu vực có hành vi vi phạm là đất rừng, đồi núi triền dốc. Vì vậy, bản án sơ thẩm nhận định hành vi của ông Lập là san gạt mặt bằng, làm biến dạng địa hình, từ đó chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Lập là không đúng. Về nội dung mức phạt 45 triệu đồng và tịch thu tang vật (phạt bổ sung) đối với ông Lập là đúng quy định. Về biện pháp khắc phục hậu quả, cả ông Lập và ông Thanh cùng phải có nghĩa vụ khắc phục toàn bộ hậu quả và chịu chi phí tổ chức thi hành.

Từ những chứng cứ và lập luận nêu trên, TAND cấp cao tại TP. Đà Nẵng chấp nhận kháng cáo của Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh, quyết định sửa một phần bản án hành chính sơ thẩm của TAND tỉnh Khánh Hòa; chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của ông Lập, hủy phần áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả trong quyết định của Chủ tịch UBND TP. Cam Ranh về việc xử phạt vi phạm hành chính và Quyết định giải quyết khiếu nại đối với ông Phạm Trương Lập, buộc Chủ tịch UBND TP. Cam ban hành lại biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định (xử phạt, yêu cầu cả ông Thanh và ông Lập cùng phải có nghĩa vụ khắc phục toàn bộ hậu quả, chịu chi phí thi hành).

VĂN KỲ