Lầu Năm Góc sẽ nâng cấp chiếc Boeing 747 sau khi tiếp nhận từ phía Qatar

Bức ảnh chụp ngày 15/2 cho thấy chiếc Boeing 747 trên đường băng của sân bay quốc tế Palm Beach sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tham quan máy bay. Ảnh: AFP.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã nhận một chiếc Boeing 747 từ Qatar – chiếc máy bay mà Tổng thống Donald Trump sẽ sử dụng sau khi Lầu Năm Góc nâng cấp để đáp ứng các yêu cầu về an ninh và nhiệm vụ chuyên biệt, theo người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ.

“Bộ trưởng Quốc phòng đã chấp nhận một chiếc Boeing 747 từ Qatar theo đúng các quy định và luật liên bang”, người phát ngôn chính của Lầu Năm Góc, ông Sean Parnell, cho biết hôm 21/5. “Bộ Quốc phòng sẽ đảm bảo rằng máy bay dùng để chuyên chở Tổng thống Mỹ sẽ được trang bị đầy đủ các biện pháp an ninh và chức năng nhiệm vụ”.

Tuy nhiên, một nguồn tin thân cận với các cuộc đàm phán lại khẳng định thỏa thuận vẫn chưa được hoàn tất và các đội pháp lý của hai bên vẫn đang đàm phán.

Ông Parnell không đề cập việc chính quyền Mỹ có phải trả tiền cho chiếc máy bay này hay không, và chuyển các câu hỏi liên quan đến Không quân Mỹ.

Khi được hỏi về thông tin Lầu Năm Góc đã chấp nhận chiếc máy bay, Tổng thống Trump trả lời: “Qatar đang tặng Không quân Mỹ một chiếc máy bay, được chứ, và đó là một điều tuyệt vời”.

Thủ tướng Qatar hôm đầu tuần nói với Bloomberg rằng: “Chuyện chiếc máy bay là một giao dịch giữa Bộ Quốc phòng Qatar và Bộ Quốc phòng Mỹ, hoàn toàn minh bạch và hợp pháp, là một phần trong mối quan hệ hợp tác lâu dài giữa chúng tôi”.

Vào thứ Ba, Bộ trưởng Không quân Troy Meink và Tham mưu trưởng Không quân David Allvin xác nhận với các nghị sĩ rằng ông Hegseth đã chỉ đạo Không quân bắt đầu lập kế hoạch cải tạo chiếc máy bay.

“Bộ trưởng Quốc phòng đã chỉ đạo Không quân lên kế hoạch cải tạo chiếc máy bay”, ông Meink nói. “Chúng tôi đã sẵn sàng thực hiện điều đó”.

Một người phát ngôn Không quân nói với CNN: “Theo chỉ đạo của Bộ trưởng Quốc phòng, Không quân đang chuẩn bị ký hợp đồng cải tạo chiếc Boeing 747 cho nhiệm vụ chuyên cơ cao cấp. Thông tin chi tiết về hợp đồng này được xếp loại mật”.

Phản ứng ở trong nước

Tuy nhiên, thông tin về thương vụ đang gây ra tranh cãi chính trị dữ dội tại Mỹ, khi một số nghị sĩ Dân chủ và cả một số đảng viên Cộng hòa vốn ủng hộ ông Trump, đã bày tỏ lo ngại đạo đức về món quà từ một quốc gia nước ngoài dành cho Tổng thống đương nhiệm.

Tổng thống Trump nhiều lần mô tả chiếc máy bay này là ứng viên thay thế chuyên cơ Không lực Một và đăng trên mạng xã hội Truth Social rằng đây là “món quà miễn phí từ Qatar”.

Tuy nhiên, theo kênh CNN, chính phía ông Trump mới là bên chủ động tiếp cận Qatar trước để hỏi mua chiếc Boeing 747 này.

Sau khi ông Trump nhậm chức vào tháng 1, Không quân đã liên hệ với Boeing và được thông báo rằng các máy bay tổng thống mới vẫn cần ít nhất hai năm nữa mới bàn giao được.

Chính quyền Trump muốn có máy bay thay thế sớm hơn, nên Không quân bắt đầu khảo sát các phương án khác. Đồng thời, ông Trump đã chỉ định đặc phái viên Trung Đông là ông Steve Witkoff tìm kiếm các máy bay phù hợp. Một quan chức Nhà Trắng xác nhận điều này với CNN.

Sau khi trao đổi với Boeing, hãng này đã cung cấp cho Lầu Năm Góc danh sách các khách hàng đang sở hữu những máy bay phù hợp – và Qatar nằm trong số đó.

Lầu Năm Góc bắt đầu đàm phán với Qatar sau khi nhận được sự đồng thuận từ Nhà Trắng, với sự hỗ trợ ban đầu từ ông Witkoff. Tuy nhiên, các quan chức quốc phòng cho biết ban đầu họ tưởng rằng đây sẽ là một giao dịch mua bán, chứ không phải tặng không như cách đang được mô tả.

Ngoài các câu hỏi về pháp lý và đạo đức, giới chuyên môn cũng lo ngại việc cải tạo một chiếc máy bay cũ từ chính phủ nước ngoài, dù là đồng minh, sẽ là nhiệm vụ cực kỳ phức tạp.

Việc trang bị lại các hệ thống an ninh, thông tin liên lạc và chống nghe lén có thể mất đến hai năm và tốn nhiều lần chi phí so với giá trị chiếc máy bay, theo các cựu quan chức Mỹ.

Các cơ quan tình báo và an ninh Mỹ sẽ cần tháo rời toàn bộ máy bay, rồi xây dựng lại từ đầu với hệ thống tối tân – giống như một “phiên bản tùy chỉnh đặc biệt” cho nhiệm vụ chở Tổng thống.

Huyền Chi