Lãnh đạo phe đối lập Syria hé lộ thời điểm lên kế hoạch tấn công
Ông Abu Hassan al-Hamwi đứng đầu cánh vũ trang của nhóm Hồi giáo Hayat Tahrir al-Sham (HTS) - đầu tàu của lực lượng đối lập đang nắm quyền ở Syria - đã tiết lộ thời điểm họ lên kế hoạch và chiến thuật cuộc tấn công gây sốc lật đổ chính phủ của cựu Tổng thống Bashar al-Assad.
Trong cuộc trả lời phỏng vấn tờ Guardian (Anh), ông al-Hamwi chia sẻ lực lượng đối lập đã lên kế hoạch tấn công từ cách đây một năm. Theo đó, họ đã phát triển một học thuyết quân sự chặt chẽ trong 5 năm qua và liên lạc với các nhóm đối lập khác để phối hợp tấn công lực lượng của cựu Tổng thống al-Assad.
Tờ Times of Israel dẫn lời ông al-Hamwi nói rằng vào tháng 8/2019, khi HTS chịu thất bại đáng kể, các phe phái đối lập nhận ra vấn đề cơ bản là không có sự lãnh đạo thống nhất và kiểm soát chiến đấu. Sau đó, họ bắt đầu nghiên cứu kỹ lưỡng về lực lượng của chính phủ ông al-Assad, phân tích chiến thuật của quân đội Syria, cả ngày lẫn đêm, và sử dụng những hiểu biết này để phát triển lực lượng.
HTS chủ động liên lạc với các nhóm khác vào năm 2023 để thành lập một "phòng chỉ huy" đối lập thống nhất và bắt đầu lên kế hoạch tấn công. Ông Al-Hamwi khẳng định nhóm này hiểu rằng Aleppo phải là quân cờ domino đầu tiên của chính phủ cần được nhắm tới. Do đó, lực lượng đối lập đã tập trung nguồn lực và lên kế hoạch chiếm thành phố lớn thứ hai của Syria.
Nhóm này cũng đặt mục tiêu thay đổi cơ bản lực lượng vũ trang, cải tổ học thuyết từ nhóm phiến quân thánh chiến thành lực lượng chiến đấu hiện đại có kỷ luật. Ông Al-Hamwi tiết lộ rằng HTS đã thành lập một đơn vị thiết bị bay không người lái mới vào năm 2019, tuyển dụng nhiều kỹ sư và nhà khoa học để sản xuất thiết bị bay không người lái tại địa phương.
Ông kể lại: "Chúng tôi đã thống nhất kiến thức của họ và đặt ra các mục tiêu rõ ràng: cần thiết bị bay không người lái trinh sát, thiết bị bay không người lái tấn công và thiết bị bay không người lái cảm tử, tập trung vào phạm vi và sức bền”. Họ sau đó đã phát triển một kiểu thiết bị bay không người lái tấn công mới có tên là Shahin hay chim ưng, vô hiệu hóa phần lớn các hệ thống pháo di động của quân đội Syria, tạo điều kiện để HTS tiến vào các thành trì của chính quyền cựu Tổng thống Assad.
Lực lượng đối lập, do nhóm HTS chỉ huy, đã đột ngột tấn công vào các thành phố do chính phủ nắm giữ vào tuần cuối tháng 11. Đến tối 29/11, lực lượng này đã tiến đến Aleppo, lần đầu tiên kể từ năm 2016. Ngày 8/12, các lực lượng đối lập ở Syria đã chiếm các kênh truyền hình nhà nước và kiểm soát thủ đô Damascus.
Cũng trong ngày 8/12, hãng TASS dẫn nguồn tin từ Điện Kremlin cho biết, cựu Tổng thống Syria Assad hiện đang ở Moskva và đã được Nga cấp quy chế tị nạn. Theo đó, ông Assad cùng các thành viên gia đình đã tới Moskva. Nga cấp quy chế tị nạn cho họ vì lý do nhân đạo.
Dưới đây là video cho thấy cuộc sống quay trở về với thường nhật trên đường phố Aleppo vào ngày 9/12, sau biến động vừa qua (nguồn: Reuters):
HTS đã cam kết thành lập một chính phủ chuyển tiếp tôn trọng tất cả các nhóm sắc tộc và phe phái chính trị của Syria. Bên cạnh đó, lực lượng đối lập sẽ trao quyền kiểm soát cho một chế độ dân sự vào tháng 3/2025.
Ngày 11/12, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres khẳng định cam kết của LHQ ủng hộ chuyển giao quyền lực suôn sẻ ở Syria sau khi lực lượng đối lập nắm quyền kiểm soát tại nước này cuối tuần trước.
Trong một diễn biến khác, ngày 13/12, Cao ủy LHQ về người tị nạn (UNHCR) cho biết chính quyền lâm thời tại Syria đã yêu cầu cơ quan này này duy trì hoạt động ở quốc gia Trung Đông sau khi ông Assad bị lật đổ, qua đó gửi đi một tín hiệu “mang tính xây dựng”.
Đại diện UNHCR tại Syria Gonzalo Vargas Llosa chia sẻ với báo giới rằng, kể từ khi ông Assad bị lật đổ, UNHCR đã liên lạc với chính quyền lâm thời của Syria và những tín hiệu ban đầu mà cơ quan này nhận được rất tích cực. Ông cho biết chính quyền lâm thời tại Syria ghi nhận những nỗ lực của UNHCR trong nhiều năm qua và cam kết đảm bảo an ninh để cơ quan này tiếp tục thực hiện các hoạt động.
Theo LHQ, hơn 1 triệu người Syria, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em, đã phải di dời kể từ khi Tổng thống Assad bị lật đổ.