Lựu pháo M777, 'vua chiến trường' Mỹ trong xung đột Nga - Ukraine

Với khoảng 200 khẩu pháo do Mỹ viện trợ và hơn 2 triệu viên đạn được chuyển giao, M777 đã trở thành trụ cột của lực lượng pháo binh Ukraine. Nhờ cấu tạo từ titanium, trọng lượng của M777 nhẹ hơn đáng kể, chỉ bằng khoảng một nửa so với các loại pháo 155mm khác.

Lựu pháo M777 155mm do BAE Systems thiết kế đánh dấu bước tiến lớn trong công nghệ pháo binh nhờ cấu trúc siêu nhẹ từ hợp kim titanium và nhôm. Với trọng lượng chỉ 4218 kg, đây là khẩu pháo 155mm đầu tiên dưới 10.000 pound, cho phép triển khai nhanh và cơ động cao.

M777 sử dụng nòng cỡ 39 caliber, có thể bắn 5 phát mỗi phút. Tầm bắn của pháo đạt 24,7 km với đạn tiêu chuẩn và lên đến 40 km khi dùng đạn dẫn đường M982 Excalibur. M777 cũng có thể sử dụng đạn mở rộng tầm bắn (ERFB), giúp linh hoạt trong nhiều tình huống tác chiến. Hệ thống còn tương thích với các công nghệ điều khiển hỏa lực tiên tiến, đảm bảo triển khai nhanh và ngắm bắn cực kỳ chính xác.

Thiết kế của M777 chú trọng vào hiệu quả tác chiến và khả năng vận chuyển dễ dàng. Cấu trúc mô-đun của pháo bao gồm khung nôi bằng titanium, càng pháo chia đôi với lưỡi tự đào đất, và hệ thống treo thủy khí đảm bảo độ ổn định. Hệ thống có thể được vận chuyển bằng trực thăng như CH-47, máy bay hoặc xe tải, mang lại sự linh hoạt trong việc triển khai nhanh chóng trên chiến trường.

M777 được vận hành bởi kíp pháo từ 5 đến 8 người, ít hơn so với các hệ thống cũ, và hệ thống điều khiển hỏa lực số được thừa hưởng từ các hệ thống pháo tự hành như M109A6 Paladin. Điều này giúp đảm bảo khả năng điều hướng và định vị chính xác. Sự kết hợp giữa hỏa lực mạnh mẽ, cơ động cao và hệ thống ngắm bắn tiên tiến đã khiến M777 trở thành một công cụ chiến đấu đắc lực trong các chiến dịch pháo binh hiện đại.

Thiết kế gọn nhẹ giúp M777 có thể được vận chuyển bằng trực thăng, máy bay hoặc các phương tiện cơ giới hạng nhẹ, mang lại khả năng cơ động chiến thuật vượt trội. Nhờ đó, Quân đội Ukraine có thể nhanh chóng di chuyển M777 để tránh hỏa lực phản pháo từ Nga mà vẫn duy trì sức mạnh hỏa lực đáng gờm.

Trong các trận chiến khốc liệt như phòng thủ Vuhledar, việc sử dụng đạn pháo công nghệ cao như Excalibur và RAAM đã cho thấy độ chính xác và linh hoạt của hệ thống này, giúp vô hiệu hóa hoàn toàn các đội hình cơ giới và gây thiệt hại nặng nề cho phía Nga.

Tuy nhiên, M777 cũng có những hạn chế nhất định. Pháo kéo M777 được cho là kém linh hoạt hơn trên chiến trường so với các pháo tự hành như Caesar của Pháp hay Paladin của Mỹ, những hệ thống này có thể nhanh chóng di chuyển sau khi khai hỏa để tránh hỏa lực phản pháo của đối phương.

Bên cạnh đó, M777 không có lớp giáp bảo vệ, khiến kíp pháo binh dễ bị thương trong quá trình khai hỏa và di chuyển. Theo các nhà phân tích, những điểm yếu này đã dẫn đến thiệt hại đáng kể, với khoảng một phần ba số khẩu pháo M777 gửi đến Ukraine được báo cáo là bị phá hủy hoặc hư hỏng nặng.

Một vấn đề khác là tình trạng hao mòn nhanh chóng của nòng pháo do tần suất bắn cao. Hầu hết các khẩu pháo M777 trong biên chế của Ukraine đã vượt quá số vòng bắn dự kiến, đòi hỏi phải thay nòng thường xuyên và quá trình vừa phức tạp vừa tốn kém trong một khu vực chiến sự. Hơn nữa, việc phụ thuộc vào sự hỗ trợ hậu cần từ phương Tây, đặc biệt là đối với các loại đạn tiên tiến như Excalibur, đôi khi đã hạn chế khả năng của lực lượng Ukraine trong việc khai thác tối đa tiềm năng của hệ thống.

Bất chấp những thách thức đó, M777 vẫn chứng tỏ hiệu quả và vai trò then chốt trong một cuộc chiến mà sự chính xác và khả năng cơ động chiến lược đóng vai trò sống còn. Thành công của M777 tại Ukraine khẳng định rằng, với thiết kế hợp lý và sự hỗ trợ từ một hệ thống hậu cần mạnh mẽ, các thiết bị này có thể bù đắp cho những nhược điểm khi đối đầu với đối thủ vượt trội về số lượng.

Khi sản xuất các khẩu pháo mới được khôi phục tại Sheffield, Anh ,nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng, M777 vẫn tiếp tục giữ vai trò quyết định trong một trong những cuộc xung đột căng thẳng nhất của thời đại. Tuy nhiên, cuộc chiến này cũng cho thấy rằng, mặc dù pháo binh là yếu tố không thể thiếu, nhưng để đạt hiệu quả tối đa, chúng cần được tích hợp với các hệ thống hỗ trợ khác như pháo tự hành để khắc phục những điểm yếu và đáp ứng các yêu cầu ngày càng phức tạp của chiến tranh hiện đại. (Nguồn ảnh: Bộ Quốc phòng Ukraine, Lục quân Mỹ, Business Insider, News Week, Mil.in.ua).

Bích Phương (Theo Army Recognition)