Lầm tưởng 'uống nhiều sữa sẽ không bị loãng xương'

Phụ nữ cần bổ sung đủ lượng canxi mà cơ thể cần, đặc biệt trong thời kỳ mang thai. Ảnh: L.C.

Thật đáng hổ thẹn khi một tờ báo như Business Week (tạm dịch: Tuần báo Kinh doanh) quyết định thực hiện chuyên mục về dinh dưỡng và đưa vào một tiêu đề in đậm có nội dung: “Các nguồn cung cấp canxi tốt nhất là các chế phẩm từ sữa như sữa tách béo và sữa chua”. Việc đưa ra tuyên bố như vậy cho thấy Business Week không hiểu gì về dinh dưỡng dành cho con người và nên tránh đưa ra lời khuyên về chủ đề này.

Những sơ suất này còn có thể tha thứ được; nhưng khi những câu chuyện hoang đường tương tự về thực phẩm được công bố trên một chuyên mục về sức khỏe có uy tín thì sao? Tạp chí Men’s Health (tạm dịch: Sức khỏe Nam giới) cũng khuyên độc giả rằng sữa bò không chỉ ngăn ngừa loãng xương mà còn giúp chúng ta giữ thân hình gầy mảnh.

Tôi vẫn chưa xác định được tài liệu khoa học nào xác thực những tuyên bố như vậy, nhưng như bạn sẽ thấy, có rất nhiều bằng chứng cho thấy điều ngược lại. Một nguồn thông tin khác mà hàng triệu người Mỹ đăng ký theo dõi, tờ Berkeley Wellness Letter (tạm dịch: Bản tin Sức khỏe Berkeley) viết: “Sữa và các chế phẩm từ sữa khác là nguồn cung cấp canxi tốt nhất, thứ không chỉ giúp xương chắc khỏe mà còn có thể giúp ngăn ngừa bệnh cao huyết áp, bệnh tim mạch, ung thư ruột kết, và có thể là cả bệnh tiểu đường nữa.”

Nếu không đọc kỹ trích dẫn, bạn có thể nghĩ rằng biên tập viên của Berkeley Wellness Letter muốn bạn nghĩ rằng các chế phẩm từ sữa mang lại những lợi ích sức khỏe tiềm tàng được nêu. Trên thực tế, canxi mới là thứ mà họ đang đề cập đến, chứ không phải các chế phẩm từ sữa. Chẳng có yếu tố nào khác ảnh hưởng đến sức khỏe xương được đề cập, điều này để lại một ấn tượng không đúng sự thật cho người đọc.

Gần đây, tôi có đọc bài báo nọ trên một tạp chí sức khỏe nổi tiếng, trong đó một giáo sư dinh dưỡng nói với độc giả rằng họ béo vì ăn không đủ lượng các chế phẩm từ sữa!

Vậy chúng ta có nên tin rằng việc được nuôi dưỡng bằng sữa của một loài khác là mảnh ghép còn thiếu trong cuộc đấu tranh khó hiểu của chúng ta với trọng lượng cơ thể không? Một tạp chí sức khỏe khác lại cho rằng một trong những nguyên nhân gây loãng xương là do chứng không dung nạp lactose.

Nếu lên mạng, bạn có thể tìm thấy vô số lời khuyên đáng ngờ về sức khỏe cá nhân, ngay cả từ một nguồn được tôn trọng như WebMD [1]. Tổ chức này đã công khai tuyên bố rằng “Bổ sung một ly sữa hoặc một khẩu phần sữa chua mỗi ngày có thể giúp nhiều phụ nữ phòng tránh chứng loãng xương”.

Họ cũng đánh lừa người đọc tin rằng ta có thể hấp thụ được hơn 300mg canxi từ một cốc sữa. Một lần nữa, các tài liệu khoa học đã chỉ ra rằng điều này không đúng.

Tôi đã viết thư và hỏi các biên tập viên của WebMD có thể cung cấp cho tôi các nghiên cứu để chứng minh tuyên bố của họ về việc một phụ nữ uống “thêm một ly sữa” mỗi ngày sẽ giảm nguy cơ loãng xương. Họ nói rằng họ sẽ “xem xét” yêu cầu này, nhưng đến thời điểm cuốn sách này được phát hành, họ vẫn chưa đưa ra được bất cứ điều gì để xác minh.

Vài tháng sau, họ báo cáo rằng “Các chế phẩm từ sữa là nguồn cung cấp canxi tốt nhất”. Và WebMD không phải là nguồn duy nhất thúc đẩy thông tin sai lệch như vậy.

[1] WebMD là một tập đoàn của Mỹ chủ yếu được biết đến như nhà xuất bản trực tuyến tin tức và thông tin liên quan đến sức khỏe và hạnh phúc của con người.

Joseph Keon/ Skybooks & NXB Hà Nội