Lâm Hà nỗ lực phát triển lâm nghiệp bền vững

Với những người nhận khoán BVR ở Prteing 2, được bảo vệ và gìn giữ rừng là cách mà họ đang bảo vệ “nguồn sống” của chính mình

• GIỮ RỪNG TỪ NHỮNG ĐIỀU NHỎ

Với những người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số nhận khoán bảo vệ rừng (BVR) ở thôn Prteing 1 và Prteing 2, xã Phú Sơn, huyện Lâm Hà, dù gặp nhiều gian nan, vất vả, thậm chí là hiểm nguy nhưng họ không quản ngại khó khăn, vẫn ngày đêm bám trụ để gìn giữ “lá phổi xanh” cho dân làng.

Theo chân những hộ dân đang nhận khoán BVR, chúng tôi thấu hiểu được những khó khăn, vất vả của lực lượng bảo vệ rừng nơi đây đang phải đối mặt. Bởi mới chỉ đi được vài con dốc thẳng đứng, với quãng đường chưa đầy 2 km mà chúng tôi đã nghỉ vài lần để lấy sức mới có thể đi tiếp. Ấy vậy mà những người giữ rừng ấy hàng tháng vẫn cùng nhau đi qua hết từ cánh rừng này, đến cánh rừng khác, có nhiều chuyến tuần tra họ đi liên tục 2 đến 3 hôm, ăn ngủ trong rừng để tuần tra, bảo vệ rừng.

Ông Ka Tin - Tổ trưởng Tổ nhận khoán BVR Prteing 2 tâm sự: “Tổ của chúng tôi có 19 hộ gia đình và nhận khoán BVR với tổng diện tích khá lớn. Diện tích rộng, địa hình nhiều đồi dốc nên việc tuần tra, kiểm soát rừng của người dân ở đây vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, để BVR, giữ rừng, cách duy nhất là đi bộ dưới tán rừng để kiểm tra từng tiểu khu, từng khoảnh rừng mà mỗi gia đình được nhận khoán”.

Là một trong những thành viên gắn bó với công tác nhận khoán BVR đã lâu, anh Ka Liêm cho biết, trước kia, đời sống của bà con còn gặp nhiều khó khăn, thiếu ăn, thiếu mặc… họ bắt đầu đốn củi, lấy gỗ dựng nhà, chặt cây để bán, lúc ấy rừng là nơi duy nhất để họ có thể kiếm sống qua ngày. Tuy nhiên, từ khi được tuyên truyền, vận động từ chính quyền địa phương về nạn chặt phá rừng, mỗi người đều tự giác BVR. Những người dân ở đây còn nhớ như in ngày được Nhà nước giao khoán BVR, được nhận tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng hằng quý nên thu nhập ổn định và có nhiều đóng góp cho Nhà nước.

• PHÁT HUY KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

Giai đoạn 2021 - 2025, công tác lâm nghiệp trên địa bàn huyện Lâm Hà tiếp tục được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Huyện ủy, UBND huyện; sự nỗ lực, cố gắng của các xã, các đơn vị chủ rừng và lực lượng kiểm lâm. Bên cạnh đó tổ chức triển khai đồng bộ nhiều giải pháp thiết thực trong thực hiện Chương trình Phát triển lâm nghiệp bền vững nên đạt được một số kết quả tích cực.

Trong công tác BVR, từ năm 2021 đến hết quý I/2025, tổng số vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp đã phát hiện là 95 vụ. Trong phòng cháy, chữa cháy rừng, từ năm 2021 đến nay xảy ra 3 vụ cháy/2,63 ha thuộc lâm phần do Ban Quản lý Rừng phòng hộ Lâm Hà quản lý. Kết quả phúc tra không có diện tích bị thiệt hại về rừng. Trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học, hiện nay trên địa bàn huyện có 61 cơ sở nuôi động vật rừng đang được quản lý, theo dõi 5.245 cá thể. Về công tác trồng rừng tập trung, diện tích đã được phê duyệt, đăng ký là 313,72 ha; trong đó, năm 2021 là 87,57 ha; năm 2022 là 45,64 ha; năm 2023 là 37,21 ha; năm 2024 là 143,3 ha; năm 2025 dự kiến là 88,42 ha...

Tuy nhiên, theo nhận định của lãnh đạo huyện Lâm Hà, công tác quản lý, phục hồi lại rừng trên diện tích rừng bị phá, đất lâm nghiệp bị lấn chiếm sau khi xử lý vi phạm còn chưa hiệu quả, nhiều diện tích vi phạm bị người dân lấn chiếm canh tác nông nghiệp trái phép, còn tình trạng phá hoại rừng trồng trên đất giải tỏa diễn biến phức tạp nhưng chưa được phát hiện kịp thời để xử lý nghiêm theo quy định; chính sách hỗ trợ đầu tư phát triển rừng còn chậm. Bên cạnh đó, chính sách về quản lý, bảo vệ và phát triển rừng vẫn còn nhiều bất cập, nội dung còn chồng chéo, thiếu đồng bộ, chậm hướng dẫn. Ngoài ra, nguồn kinh phí để UBND cấp xã thực hiện chức năng quản lý nhà nước về rừng còn hạn chế, qua đó làm giảm hiệu lực quản lý của cấp xã.

Từ kết quả đã đạt được và những khó khăn, tồn tại, hạn chế trong quá trình triển khai thực hiện chương trình, UBND huyện Lâm Hà đề xuất Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh tham mưu cấp có thẩm quyền bổ sung nội dung thực hiện như sớm xây dựng kế hoạch và bố trí nguồn lực để thực hiện Chương trình Phát triển lâm nghiệp bền vững năm 2025 và giai đoạn 2026 - 2030. Sớm ban hành quyết định điều chỉnh phạm vi, ranh giới quản lý của các chủ rừng để thực hiện đo đạc, cắm mốc ranh giới rừng và làm cơ sở cho chủ rừng xây dựng phương án quản lý rừng bền vững.

Cùng với đó, hỗ trợ tổ chức quản lý bảo vệ đối với diện tích rừng do UBND cấp xã trực tiếp quản lý; tổ chức các hoạt động chống chặt phá rừng, phòng cháy và chữa cháy rừng cho tất cả các xã, thị trấn có rừng (hiện nay chỉ hỗ trợ cho 4 xã). Ngoài ra, mở lớp tập huấn nâng cao năng lực về quản lý rừng bền vững; nâng cao năng lực cho lực lượng kiểm lâm và lực lượng BVR. Đồng thời hỗ trợ kinh phí để ứng dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại trong quản lý, giám sát tài nguyên rừng; phát triển hệ thống quản lý ngành và chuyển đổi số trong lĩnh vực lâm nghiệp.

THÂN THU HIỀN