Làm cầu đường bộ quên tính cho đường thủy, ghe tàu bị chặn lối
Những cây cầu đường bộ vượt kênh, rạch được ngân sách đầu tư xây mới phục vụ phát triển đồng muối Đông Hải (Cà Mau), nhưng 'quên' tính cho phương tiện đường thủy, nên cầu xây xong có độ thông thuyền quá thấp, lại thành rào ngăn tàu ghe của bà con, thương lái không thể vào vùng muối.
Clip: Tàu, ghe của người dân vào vùng muối Đông Hải, Cà Mau gặp khó do cầu đường bộ vượt kênh, rạch xây quá thấp.
Dự án thành phần 7 thuộc Chương trình nâng cấp hạ tầng đồng muối Đông Hải (xã Điền Hải và xã Long Điền Đông, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu cũ, nay là tỉnh Cà Mau) có tổng mức đầu tư hơn 120 tỷ đồng, với 9 cầu thép vượt kênh, rạch trên tuyến. Dự án do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn Bạc Liêu (tỉnh Cà Mau) làm chủ đầu tư. Hiện tiến độ thi công dự án đạt khoảng 80% khối lượng.
Theo thiết kế, toàn dự án có 9 cây cầu thép vượt kênh, rạch cho phương tiện đường bộ, với cao độ thông thuyền chỉ 2,5m (từ mặt nước tới gầm cầu).
Tới nay, 5 cầu đã lắp dựng xong, xe cộ đường bộ đi lại thuận lợi. Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân địa phương, cầu xong cũng là lúc ghe, xuồng, phương tiện thủy vận chuyển muối của người dân, thương lái không thể vào được khu vực sản xuất vì độ thông thuyền quá thấp.
Thực tế, những cầu mới này có mặt cầu bằng mặt đường, bờ đê, khi nước lên nhiều tàu, ghe “đầu xuôi nhưng đuôi không lọt”, buộc người dân phải chờ con nước xuống mới có thể ra vào vùng muối lấy hàng.

Cầu thấp, người dân phải chờ con nước xuống mới có thể đưa ghe ra vào ruộng muối vận chuyển hàng.
Ông Thái Văn Danh (ngụ xã Đông Hải) bức xúc, trước đây chưa có cầu, ghe, thuyền ra, vào đồng muốn chở hàng, thu mua muối rất thuận lợi. Tuy nhiên, từ ngày có những cầu mới dựng lên, người dân và thương lái phải canh con nước, chỉ khi nước ròng mới vào được đồng muối, và khi ra cũng phải chờ đợi canh con nước.
"Thời gian chờ đợi con nước có khi mất cả ngày, một số ghe, tàu lớn gần như không vào được đồng muối, rất mất thời gian, chi phí vận chuyển, mùa vụ bị ảnh hưởng, thu nhập cũng giảm”, ông Danh nói.
Cùng vì lý do phương tiện vận chuyển muối gặp cản trở khi lưu thông, việc tiêu thụ muối của bà con diêm dân cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Ông Trần Việt Trung – Bí thư Chi bộ ấp Bửu 2 (xã Đông Hải) cho biết, trước đây thương lái đưa tàu, ghe vào tận ruộng muối thu mua với giá 1.100 – 1.200 đồng/kg. Cầu mới làm hạn chế tàu ghe ra vào, nên giá muối giảm xuống, người dân chịu thiệt. “Làm muối lời không bao nhiêu, mất giá 50 đồng cũng khiến diêm dân thêm khổ”, ông Trung nói.

Cây cầu đã hoàn thành có độ thông thuyền chỉ 2.5m gây khó khăn cho người dân khi lưu thông vào vùng muối.
Theo người dân, khi lập bản vẽ thiết kế cho các cầu của dự án, chủ đầu tư có tổ chức họp thông qua phương án thiết kế với người dân. Tuy nhiên, đa số người dân không hiểu các thông số kỹ thuật “cao độ đáy dầm +2,5m”, nên không ý kiến.
Tới khi cầu dựng lên, người dân mới biết cầu quá thấp so với mặt nước. Ông Trần Việt Trung cho biết, người dân địa phương mong muốn sửa lại những cầu này theo hướng nâng độ thông thuyền lên thêm khoảng 0.5m (đạt độ thông thuyền 3m). Để đảm bảo phương tiện đường bộ và đường thủy đều lưu thông thuận lợi, tránh đầu tư lớn nhưng không đáp ứng đúng nhu cầu thực tế tại địa phương.
ông Nguyễn Đức Tâm - Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn Bạc Liêu khẳng định, những cầu đã thi công hoàn thành sẽ không thể điều chỉnh nâng tĩnh không. Nếu điều chỉnh tĩnh không sẽ phải sửa lại mố cầu, phát sinh thêm chi phí. "Nên không thể thực hiện", ông Tâm nói.

Cầu được thiết kế cao ngang mặt đường, trong khi hầu hết cầu khu vực miền Tây được thiết kế võng lên cao để đảm bảo tĩnh không thông thuyền phía dưới.
Trước đó, như Tiền Phong từng phản ánh, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long với lợi thế sông ngòi, kênh rạch chằng chịt, vận tải thủy có nhiều lợi thế. Tuy nhiên, trước đây, khi xây dựng các tuyến đường bộ (kể cả dự án do ngân sách trung ương đầu tư), nhiều địa phương ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long chỉ làm cầu có tĩnh không thấp. Điều này dẫn tới các cầu đường bộ trở thành rào chắn phương tiện thủy, đặc biệt khi nước triều lên (nước lớn).
Sau đó, năm 2024, Bộ Giao thông vận tải (cũ) đã phải thu xếp hơn 2.155 tỷ đồng để đầu tư Dự án nâng cao tĩnh không các cầu đường bộ cắt qua tuyến đường thủy nội địa quốc gia - giai đoạn 1 (khu vực phía Nam). Trong đó, xây dựng mới 9 cầu, nâng cấp cải tạo 1 cầu và tháo dỡ 1 cầu cắt ngang các tuyến đường thủy nội địa quốc gia.