'Kỹ thuật không có đích đến, chỉ có tiến lên hoặc bị tụt lại!'

Kỹ sư Trần Đăng Khoa vinh dự nhận Giấy khen "Lao động giỏi Tập đoàn Công nghiệp Hóa chất Việt Nam" tại Đại hội Thi đua yêu nước Tập đoàn Công nghiệp Hóa chất Việt Nam lần thứ VI giai đoạn 2025-2030.

Sự bền bỉ và tinh thần trách nhiệm là động lực khiến kỹ sư Trần Đăng Khoa luôn trăn trở để cải tiến dây chuyền, thay đổi thiết bị và chăm chút từng thao tác nhỏ. Tất cả vì môi trường làm việc tốt hơn, hiệu quả sản xuất cao hơn và giá trị lao động chân chính được trân trọng.

Đam mê cải tiến, trách nhiệm với từng thao tác nhỏ

Một ngày tháng 6 trong cơn mưa chiều bất chợt của Miền Nam, chúng tôi đến Công ty CP Phân bón Miền Nam để gặp kỹ sư Trần Đăng Khoa. Trong bộ quần áo giản dị, Khoa bước ra từ khu vực dây chuyền thiết bị, tay còn lấm lem dầu mỡ. Nơi anh làm việc là giữa tiếng máy chạy, là hành lang bê tông, là khu sản xuất… Ấn tượng đầu tiên về anh là sự điềm đạm và kín đáo, nhưng ánh mắt thì sáng rõ khi nhắc đến dây chuyền, công nghệ và những “vấn đề còn chưa giải quyết được”. Một kỹ sư trẻ đang sống trong nghề với đầy trách nhiệm và đam mê, đó là điều chúng tôi nhận ra ngay từ lần gặp đầu tiên.

Trần Đăng Khoa, chuyên viên Phòng Kỹ thuật - Sản xuất, Công ty CP Phân bón Miền Nam là một kỹ sư trẻ nhưng đã sớm khẳng định được vai trò nòng cốt trong các sáng kiến kỹ thuật của đơn vị. Với thái độ làm nghề nghiêm túc, tư duy cải tiến không ngừng và tinh thần trách nhiệm cao, anh đã tham gia trực tiếp trong hai sáng kiến lớn, mang lại giá trị làm lợi hàng tỷ đồng cho doanh nghiệp.

Nhưng hơn cả những con số kinh tế, điều để lại dấu ấn sâu đậm với chúng tôi chính là cách anh nghĩ về nghề: “Với tôi, kỹ thuật không có đích đến, chỉ có tiến lên hoặc bị tụt lại”. Không chọn con đường dễ dàng, Trần Đăng Khoa là kiểu kỹ sư "xắn tay áo", người quan sát từng thao tác nhỏ tại nhà máy, người trăn trở khi công nhân còn vất vả, người dám đặt lại vấn đề với dây chuyền cũ và sẵn sàng lao vào cải tiến. Anh không đặt mục tiêu để được khen hay ghi điểm, mà là để công việc hiệu quả hơn, người lao động đỡ cực hơn, máy chạy ổn định hơn và sản phẩm đầu ra chất lượng hơn.

Điều ấy thể hiện rất rõ trong sáng kiến đầu tiên mà anh tham gia cùng nhóm tác giả: Thiết kế, cải tạo hệ thống trộn NPK tại Nhà máy Phân bón Cửu Long. Với anh, đây không chỉ là một bài toán kỹ thuật đơn thuần mà là cả một quá trình đánh giá, phân tích và bóc tách từng điểm nghẽn.

Theo đó, từ chỗ hệ thống cũ tận dụng lại các thiết bị từ dây chuyền cán ép, gặp nhiều hạn chế như định lượng chưa đáp ứng được yêu cầu phối trộn nhiều loại nguyên liệu, sàn thao tác chật, băng tải nhỏ, sàng rung yếu, máy trộn không đều, bụi phát tán, công đoạn vệ sinh mất thời gian và bất tiện trong xuất bao thành phẩm, nhóm đã đề xuất cải tạo toàn diện.

Cụ thể, tăng số lượng bunke định lượng để phối liệu đa dạng hơn, mở rộng sàn thao tác và lắp dây đai an toàn, thiết kế lại tủ điện điều khiển thuận tiện hơn, nâng cấp băng tải rộng để tránh rơi vãi, tích hợp máy trộn thùng quay và hệ thống trộn cánh chèo vào dây chuyền, cải thiện sàng phân loại hạt to, lắp khung che gom bụi, bổ sung băng tải trung gian phục vụ xuất bao lên pallet… Tất cả những chi tiết này, từ lớn đến nhỏ, đều phục vụ chung một mục tiêu: Tối ưu thiết bị, nâng cao hiệu quả sản xuất và cải thiện điều kiện làm việc cho công nhân.

Tổng chi phí đầu tư cho hệ thống trộn NPK tích hợp máy trộn cánh chèo là hơn 5,3 tỷ đồng, tuy nhiên nếu đầu tư riêng hai hệ thống thì sẽ tốn đến hơn 6,3 tỷ đồng, tức là nhóm đã giúp Công ty tiết kiệm gần một tỷ đồng chi phí đầu tư ban đầu, chưa kể mỗi năm giảm thêm khoảng 250 triệu đồng chi phí bảo trì thiết bị. Tổng giá trị làm lợi ước tính đạt 1,24 tỷ đồng.

Nhưng đằng sau con số ấy là cả một hành trình dài mà theo lời anh Trần Đăng Khoa, cái khó không chỉ là thiết kế trên lý thuyết, mà là phải đảm bảo khả năng thi công thực tế, đáp ứng công nghệ, khả thi về mặt chi phí, tương thích với mặt bằng sẵn có. Đặc biệt là phải xử lý được bài toán tích hợp hai thiết bị trộn với nguyên lý hoàn toàn khác nhau sao cho có thể chuyển đổi linh hoạt theo từng loại sản phẩm.

Một sáng kiến nữa mà Trần Đăng Khoa góp mặt là Thiết kế, cải tạo thiết bị chuyển đổi sản xuất supe lân từ quặng nguyên khai sang sử dụng quặng tuyển tại Nhà máy Super Phốt Phát Long Thành. Đây là sáng kiến mang tính chiến lược giúp Công ty chủ động hơn trước biến động của thị trường nguyên liệu đầu vào. Việc khảo sát và đánh giá lại toàn bộ dây chuyền hiện hữu để xác định khả năng chuyển đổi không hề đơn giản, bởi yêu cầu vừa giữ được hiệu suất, vừa tiết kiệm chi phí cải tạo, vừa đảm bảo an toàn, kỹ thuật và thẩm mỹ.

Nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa phòng kỹ thuật và nhà máy, dây chuyền cải tiến đã đi vào vận hành từ tháng 2/2024, mang lại hiệu quả rõ rệt: sản xuất ổn định, sản phẩm đạt chất lượng, giảm thiểu sức lao động cho cán bộ công nhân viên, đồng thời tinh gọn thiết bị và tối ưu hóa vận hành.

Không có sáng kiến nào sinh ra từ… trên giấy

Là người trực tiếp tham gia khảo sát, thiết kế và triển khai các công việc của hạng mục thi công, Trần Đăng Khoa luôn giữ vai trò chủ động trong các khâu từ thiết kế, lập dự toán, kiểm tra giám sát thi công, bám sát tiến độ thực hiện cho đến công tác nghiệm thu hoàn thành đưa thiết bị vào vận hành sản xuất.

Anh cũng tham gia sâu vào công tác đào tạo, thi nâng bậc cho công nhân cơ khí tại các nhà máy trực thuộc và là một trong những cán bộ kỹ thuật thường xuyên đề xuất giải pháp cải tiến máy móc, thiết bị, ứng dụng vật liệu mới, cập nhật các quy định và phổ biến tới toàn bộ công ty. Có thể nói, Khoa là một mắt xích thiết yếu nối giữa lý thuyết và thực tiễn, giữa bản vẽ kỹ thuật và hiệu quả sản xuất. Với anh, sáng tạo không bắt đầu từ điều gì cao siêu, mà bắt đầu từ câu hỏi rất giản dị: “Sao không làm theo cách khác?” Chính nhờ sự nhạy bén ấy mà anh luôn duy trì được tinh thần học hỏi, khả năng quan sát tinh tế và sự đồng cảm với người trực tiếp sản xuất - yếu tố quyết định để mỗi sáng kiến đi vào đời sống, thay vì nằm trên giấy.

Khi được hỏi về điều quan trọng nhất để người lao động duy trì tinh thần đổi mới trong ngành công nghiệp đòi hỏi kỹ thuật và quy trình nghiêm ngặt như hóa chất, anh trả lời thẳng thắn: “Tôi nghĩ đó là tinh thần trách nhiệm. Thấy việc thì xắn tay vào, thấy bất hợp lý thì tìm cách sửa. Đổi mới không phải để được khen mà là để công việc tốt lên”. Đó là cách nghĩ của một người thợ lành nghề, không chạy theo danh hiệu, mà bền bỉ giữ lửa mỗi ngày.

Anh cho biết, bản thân luôn tự rèn luyện và thúc đẩy bản thân học hỏi, nếu không thì sẽ “bị chính dây chuyền công nghệ bỏ lại phía sau”. Còn điều giúp anh giữ được lửa nghề bao năm qua? Là vì anh tin vào giá trị của lao động chân chính, rằng chỉ cần hôm nay làm tốt hơn hôm qua một chút, thì đó đã là một bước tiến rồi.

Trong thời gian tới, Khoa cho biết anh sẽ tiếp tục theo đuổi hai hướng: Tập trung cải tiến thiết bị, đặc biệt ở những khâu còn lệ thuộc vào sức người, hướng tới tự động hóa và đồng bộ hóa. Đồng thời chú trọng chia sẻ kinh nghiệm cho các kỹ sư trẻ, để nghề kỹ thuật được “truyền lửa” bằng trải nghiệm thật.

Nguyệt Anh