Kỷ luật đảng viên sinh con thứ 3 trở lên: Không còn phù hợp

Văn phòng Trung ương Đảng vừa có văn bản gửi Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Đảng ủy Chính phủ, Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Bộ Y tế thông báo ý kiến của Bộ Chính trị về việc sơ kết thực hiện Nghị quyết 21/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về công tác dân số trong tình hình mới và sửa đổi các quy định của Đảng, Nhà nước liên quan đến chính sách dân số.

Trao quyền tự quyết số con

Theo đó, Bộ Chính trị giao Ủy ban Kiểm tra Trung ương tham mưu sửa đổi quy định của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư liên quan việc xử lý vi phạm chính sách dân số và chủ động sửa đổi Hướng dẫn số 05 ngày 22-11-2022 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương theo hướng không xử lý kỷ luật trường hợp sinh con thứ 3 trở lên, đồng bộ với việc sửa đổi các quy định của pháp luật; không hồi tố những trường hợp đã bị xử lý kỷ luật.

Nên trao cho các cặp vợ chồng quyền quyết định số con và khoảng cách giữa các lần sinh .Ảnh: HẢI YẾN

GS-TS Nguyễn Đình Cử, nguyên Viện trưởng Viện Dân số và Các vấn đề xã hội - Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, cho rằng việc xử lý kỷ luật đảng viên sinh con thứ 3 trở lên không còn phù hợp với tình hình mức sinh thấp trong nhiều năm qua. Việc trao quyền tự quyết số con cho các cặp vợ chồng là phù hợp với Hiến pháp năm 2013; điều kiện kinh tế - xã hội, thế hệ dân số mới; hội nhập quốc tế sâu rộng và bài học từ các nước có mức sinh thấp như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc…

"Việc trao cho các cặp vợ chồng quyền quyết định số con và khoảng cách giữa các lần sinh cũng phù hợp với Công ước xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ (Công ước Cedaw) mà Việt Nam đã ký kết" - GS Cử nói thêm.

19 năm qua, Việt Nam có mức sinh thấp, trong đó có tới 15 năm mức sinh dưới mức thay thế (2,1 con/phụ nữ). Đặc biệt, năm 2023, mức sinh bình quân toàn quốc là 1,96 con/phụ nữ; năm 2024 chỉ còn 1,91 con/phụ nữ.

Từ thực tế trên, GS Cử nhấn mạnh để nâng cao mức sinh, duy trì mức sinh thay thế, việc chỉ thay đổi chính sách về dân số (gỡ bỏ quy định sinh 1 hoặc 2 con) là chưa đủ mà cần hệ thống chính sách khuyến khích, hỗ trợ các gia đình nuôi con nhỏ, như: trợ cấp tiền, nhà ở, thời gian nghỉ sinh con và thời gian làm việc linh hoạt của cả vợ và chồng khi nuôi con nhỏ; phát triển cơ sở dịch vụ dành cho các gia đình trẻ, đặc biệt là nhà trẻ.

Tiếp tục hoàn thiện chính sách dân số

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngày 19-2, ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số - Bộ Y tế, cho biết Bộ Y tế đang trình Chính phủ hồ sơ xây dựng Luật Dân số, dự kiến trình Quốc hội trong năm 2025. Trong đó, nội dung duy trì mức sinh thay thế là chính sách quan trọng. "Việc này rất cần thiết nhằm tạo cơ sở pháp lý thể chế hóa các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng về công tác dân số trong tình hình mới" - ông Dũng nhìn nhận.

Theo ông Dũng, dự thảo Luật Dân số quy định quyền, nghĩa vụ của mỗi cặp vợ chồng, cá nhân trong việc sinh con; bảo đảm quyền con người trong thực hiện chính sách dân số; góp phần khắc phục tình trạng chênh lệch đáng kể mức sinh giữa các vùng, đối tượng; tận dụng lợi thế cơ cấu dân số vàng, làm chậm quá trình già hóa dân số; gắn với phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, phát triển đất nước bền vững.

NGỌC DUNG